W Mińsku została wydana niesamowita książka filokartystyczna Włodzimierza Lichodedowa i Włodzimierza Peftijewa. Jej głównym bohaterem — książę, Równy Apostołom, Włodzimierz I Wielki.
Po raz pierwszy jeden album zawiera taką dużą liczbę starych fotografii katedr i cerkwi prawosławnych, które zostały zbudowane w imię świętego Włodzimierza.
Pod wieloma względami koncepcję publikacji określa epigraf do narracji historyczno-dokumentalnej: “Istnieje miara służby państwowej do ludzi, za którą ona sama staje się wyczynem świętości”. Te słowa należą do rosyjskiego pisarza, głównego sekretarza Świętego Synodu Stefana Grigorjewicza Runkiewicza (1867-1924), który urodził się, nawiasem mówiąc, w rodzinie protojereja Eparchii Mińskiej. Tak, za Równego Apostołom, książę był uznany jeszcze przez uczonych w Piśmie Rusi Kijowskiej. Właśnie oni przyrównali Chrzest Rusi przez Włodzimierza do wyczynu Apostołów, którzy zatwierdzili wiarę Chrystusa w życiu wielu narodów. Autorzy nie stawią sobie za zadanie, aby zrozumieć wszystkie szczegóły i sporne miejsca biografii świętego księcia. Naukowcy z pomocą bogatego materiału ilustracyjnego podejmują próbę “zaznaczyć główne kamienie milowe życia Chrzciciela Rusi zgodnie z obowiązującym we współczesnej historiografii widzeniem”.
Treść, strukturę książki “Święty książę, Równy Apostołom, Włodzimierz” podają już same tytuły części narracji: “Święty, Równy Apostołom, książę Włodzimierz”, “Cerkiewne czczenie Świątego Włodzimierza”, “Świątynie w imieniu Świątego Włodzimierza”, “Order Świętego Włodzimierza”, “Pomniki”, “Świątynie na pocztówkach i fotografiach końca XIX — początku XX wieku”, “Ku pamięci potomków”. Autorów badania przyciągają liczne znaczące cechy Chrzciciela Rusi.
“Geografia” zwrócenia się do obrazu Włodzimierza, lista miejsc, związanych z jego imiem, jest bardzo obszerna: od Arzamasu do Chersonezu. Arzamaska Cerkiew Włodzimierskiej Matki Bożej została zbudowana w 1801 roku, przetrwała do dnia dzisiejszego: odrestaurowana i nadal czynna. O tej świątyni opowiadają stare pocztówki początku XX wieku. Przeglądając strony albumu, można podróżować po “miejscach Świątego Włodzimierza” w Rosji, Polsce, Ukrainie, na Białorusi, Litwie, w Łotwie... Oczywiście, najciekawszymi i najbardziej imponującymi są moskiewska i petersburska wycieczki filokartystyczne. A pocztówki, które zwracają do Chersonezu, przypominają o niezwykłej historii sakralnej. W 1827 roku, podczas badania ruin Chersonezu, odkryto pozostałości cerkwi, w której, zgodnie z kroniką, został ochrzczony książę Włodzimierz. W tym miejscu w 1850 roku został założony klasztor w imię Świątego Włodzimierza, a trzy lata później tutaj pojawiła się pierwsza skromna świątynia. Wkrótce, w czasie wojny krymskiej lat 1853-1856, Chersonez był zajęty przez przeciwnika, a klasztor zniszczony. Odrestaurowali klasztor po odejściu wroga. Na początku XX wieku w klasztorze, oprócz głównej świątyni, było dwie skromne cerkwi. Klasztor został zamknięty w 1915 roku. Część jego pomieszczeń zachowała się i zajęta działami Muzeum Chersonezkiego.
Filokartystyczna, historyczno-dokumentalna narracja o Świętym Włodzimierzu jest kontynuacją twórczego projektu “W poszukiwaniu straconego”, który rozpoczął się wraz z publikacją reprodukcji starych pocztówek na łamach gazety “Sowieckaja Biełorussija”. Po stronach “encyklopedii pocztówek” do czytelnika przyszło więcej niż 10 książek. Wiele z nich zostały wydane w Domu Wydawniczym “Gwiazda”. Album “Święty, Równy Apostołom, książę Włodzimierz” — to godna kontynuacja projektu “W poszukiwaniu straconego”.
Aleś Karlukiewicz
