Усё ў плюсе
Мінулы год выдаўся не самым простым у гандлёвых адносінах з Расіяй. «Пільны» Рассельгаснагляд 48 разоў часова абмяжоўваў увоз прадукцыі з нашых прадпрыемстваў і 133 разы ўзмацняў лабараторны кантроль. Для адных вытворцаў гэта аказалася занадта адчувальна: напрыклад, закрытыя для расійскага рынку птушкафабрыкі сутыкнуліся з праблемай перавытворчасці ўнутры краіны.
Аператыўна пераключыцца на новыя напрамкі не атрымалася, знізіць выдаткі таксама. У выніку кампаніі прадавалі мяса ніжэй за сабекошт. Але ў цэлым год аказаўся ўдалым. Поспехамі экспарцёраў задаволены начальнік галоўнага ўпраўлення знешнеэканамічнай дзейнасці Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання Аляксей Багданаў:
— Экспарт расце па ўсіх напрамках: ад Амерыкі да Азіі. У мінулым годзе да «экспартнага кейса» вытворцаў дадалося яшчэ сямнаццаць новых краін: Аўстрыя, Фінляндыя, Новая Зеландыя, Інданезія, Егіпет, Емен і іншыя. А калі гаварыць пра пастаўкі сельгаспрадукцыі ўсімі гульцамі рынку, чакаем, што лічба складзе амаль 5 млрд долараў.
Тым часам удзельная доля паставак на расійскія паліцы ўпершыню за апошнія гады апусцілася ніжэй за 90%. Аднак у міністэрстве прытрымліваюцца такой пазіцыі: Расія была і застанецца нашым асноўным партнёрам, але гэта не азначае, што палітыка дыверсіфікацыі спыніцца.
Ад Афрыкі да Азіі
Нягледзячы на тое што сёння нашы прадукты можна знайсці ў 68 краінах, свабодных месцаў на сусветным рынку практычна не засталося: усё даўно падзелена транснацыянальнымі кампаніямі і лідарамі вытворчасці. Таму задача для нашых прадпрыемстваў на бліжэйшы час такая: гандляваць не толькі біржавымі таварамі (сухім малаком і замарожаным маслам), а пашыраць асартымент і выходзіць з ім у сеткі. Аляксей Багданаў вылучае тры найбольш цікавыя і перспектыўныя напрамкі – Афрыка, Азія і краіны Персідскага заліва. На двух з іх спыняемся больш падрабязна:
— На азіяцкім рынку цэнтральнае месца займае Кітай: нашы малочныя камбінаты за год у 7,5 раза павялічылі туды адгрузкі. Цяпер стаўку робім не толькі на сухое малако, але і на пастэрызаванае з тэрмінам захоўвання да года. Пастараемся ў гэтым годзе прадаць і нашы сыры. Ужо ў студзені будуць адпраўлены першыя партыі ялавічыны з двух мясакамбінатаў. Пакуль гаворка ідзе пра замарожанае мяса, але плануем прадаваць і кансервы. Акрамя таго, да сярэдзіны 2018-га плануем сертыфікаваць пяць птушкафабрык. Зараз на кітайскі рынак могуць экспартаваць 47 малочных камбінатаў і 2 мясныя.
Экспарт прысмакаў за мінулы год добра павялічыўся
Краіны Персідскага заліва (Катар, ААЭ, Саудаўская Аравія) – яшчэ адна перспектыўная галіна для экспарцёраў. Рынак гэты прэміяльны і выгадны, хоць і мае свае асаблівасці, якія вытворцам трэба ўлічваць. Перш за ўсё наяўнасць сертыфіката «халяль», які пацвярджае, што прадукцыя выраблена ў адпаведнасці з мусульманскімі традыцыямі. Дарэчы, сапраўдным прарывам стала заключанае на гэтым тыдні пагадненне аб супрацоўніцтве паміж Мяса-малочнай кампаніяй і іранскай IMEX. Апошняя будзе выконваць пасрэдніцкую функцыю і прасоўваць нашы прысмакі на іранскі рынак. У першую чаргу гаворка ідзе пра ялавічыну і сметанковае масла.
Па словах Аляксея Багданава, доўгі час іранскі рынак быў для нас закрыты: у дачыненні да вытворцаў дзейнічалі нетарыфныя бар'еры, былі складанасці з атрыманнем сертыфіката. Падпісанае пагадненне павінна ліквідаваць усе спрэчныя моманты. Чакаецца, што ў Іран будуць таксама пастаўляцца сухое малако і дзіцячыя малочныя сумесі, а ў далейшым — сыры. У міністэрстве ацэньваюць і эканамічны эфект дамоўленасцей: экспарт сельгаспрадукцыі ў Іран можа дасягнуць 100 млн долараў у год.
Дарэчы, яшчэ адзін «складаны» рынак – еўрапейскі – можа быць адкрыты для нашых птушкафабрык. У міністэрстве ініцыявалі магчымасць сертыфікацыі нашых вытворцаў у ЕС.
konoga@sb.by
