Па вуліцах Глыбокага крочаць дудары, а на Глыбоччыне абжываецца Фэст “Дударскі рэй”
“Дударскі рэй” сабараў дудароў з Беларусі й замежжа, яны прадставілі розныя рэгіёны сваіх краін: чэхі — Маравію, палякі — Вялікапольшчу, бельгійцы — Фляндрыю і Валонію, англічане — Шатландыю... А Дзмітры Дзёмін — родам з Глыбокага, жыве ў Карэліі — прадстаўляў эстонскую дуду. Зачынала Фэст дударская імправізацыя на Алеі знакамітых землякоў, ля бюста Ігната Буйніцкага — заснавальніка прафесійнага нацыянальнага беларускага тэатра. Гэта ж менавіта ён уключыў у свой час у тэатральную трупу музыку-дудара Адама Шульгу.
Праграма фэсту была насычанай: выставы, прэзентацыі, музычны шпацыр па культурна-дэндралагічным парку ў вёсцы Мосар... Было шэсце дудароў па цэнтральнай вуліцы і вялікі гала-канцэрт на цэнтральнай плошчы горада. Хто хацеў — знаёміліся з працай устаноў Глыбокага: цэнтральнай раённай бібліятэкі, гістарычна-этнаграфічнага музея, Цэнтра традыцыйнай культуры і народнай творчасці, Дзіцячай мастацкай школы імя Язэпа Драздовіча, Дома культуры, Дзіцячай школы мастацтваў. І паўсюль гучала дуда!
Сярод яркіх падзей фэсту — выступленне дудароў на гала-канцэрце і ў касцёле мястэчка Удзяла, паездка ў вёску Празарокі (радзіма Ігната Буйніцкага) і ўскладанне кветак да ягонай магілы. Дарэчы, ў Празароках мае родавыя карані й спявак Павел Прозар, сябар суполкі “Уздым”. Цяпер лістуецца з краязнаўцамі з Празарокскай школы — наконт радаводу Прозараў. Бо аказалася, што заснавальнікам мястэчка быў Караль Прозар. А Павел Прозар — яго нашчадак, таму й паабяцаў вярнуцца ў Празарокі летам, паспяваць у касцёле на свяце.
Дэлегацыі з Латвіі, Літвы актыўна паўдзельнічалі ў майстар-класах па кераміцы, набіванні нацыянальнага малюнка на тканіну, пляценні абярэгаў. Наведалі мы й прэзентацыю строяў Глыбоччыны, а таксама пабывалі ў Клубе беларускай нацыянальнай кухні “Кумачкі”. “Арганізатары фэсту “Дударскі рэй”, госці ягоныя і ўдзельнікі, а таксама й шматлікія гледачы сыходзяцца ў адным: такія сустрэчы вельмі патрэбныя ўсім! — гаворыць метадыстка ЦБК Марыя Памецька, якая ўзначальвала дэлегацыю з Даўгаўпілса. — На такіх фэстах адчуваеш, як важна ведаць сваю родную гісторыю, карані, традыцыі. Гэта — наша прыгажосць і наша сіла. Залацінкі з нашага мінулага варта шукаць, захоўваць і перадаваць нашчадкам”.
Дзякуй за станоўчыя эмоцыі, Дударскі рэй! Мы яшчэ вернемся ў твае непаўторныя абдымкі!
Марыя Іванцэвіч,
г. Даўгаўпілс
Ад рэдакцыі.
Пра родавыя карані Паўла Прозара напісала ў рэдакцыю па нашай просьбе Жанна Раманоўская, кіраўніца Даўгаўпілскага Цэнтра беларускай культуры: “Мы свядома накіравалі Паўла ў складзе дэлегацыі ЦБК на Фэст. Павел ведаў, што мае родавыя карані ў Празароках, марыў там бываць. Ён — пад вялікім уражаннем ад паездкі, бо пра заснавальніка Празарокаў не ведаў. Павел родам з артыстычнай сям’і: маці спявала ў касцельным хоры, бацька граў у тэатры. Сам вучыўся ў Рызе ў канcерваторыі, цудоўна спявае і заўжды выступае на канцэртах ЦБК. Спявае і ў хоры касцёла, вядзе канцэрты, мітынгі на 9 Мая”.
Жанна распытала ў Паўла, як продкі ягоныя аказаліся ў Даўгаўпілсе. Яшчэ ў 1861-м, напісала, у Дзвінск (так называўся горад на Дзвіне-Даўгаве) выехалі тры браты з Празарок. Дзед Паўла, Іван Цімафеевіч, ажаніўся з дачкою барона фон Энгельгарда. Пазней рэвалюцыя раскідала той род: Энгельгарды выехалі ў Парыж, а Марыя з мужам засталіся ў Дзвінску. У іх нарадзілася сямёра дзяцей, выжылі пяцёра, у тым ліку й Мікалай, бацька Паўла. Сям’ю Прозараў закранулі рэпрэсіі 1937-38 гадоў. Дзед Іван ваяваў у Вялікую Айчынную, вярнуўся з фронту і неўзабаве памёр, так што Павел яго не бачыў. Наогул, звестак пра беларускі род у яго мала, таму й будзе цікава нешта новае даведацца.
Голас Радзімы № 20 (3524), чацвер, 1 чэрвеня, 2017 у PDF
