Зусім хутка Еўразійскі эканамічны саюз адзначыць 4 гады існавання. Інтэграцыя адбывалася ў няпросты час: эканамічны крызіс у рэгіёне, здавалася, узмацняў канкурэнцыю і ўзводзіў бар’еры. Аднак, нягледзячы на складанасці, усё атрымалася. Сёння саюз забяспечвае амаль трэць глабальнага гандлю і дасягае 38 працэнтаў у сусветным ВУП. Пры гэтым за час працы «пяцёркі» ў свеце шмат што змянілася: гаворка ідзе пра паскарэнне эканамічных працэсаў на кантыненце ў рамках ініцыятывы «Адзін пояс і адзін шлях». Але ж каб бізнес кожнай краіны толькі выйграў, сумяшчальнасць паміж ЕС, ЕАЭС і Кітаем павінна быць гарманічнай. Пакуль жа паміж нашым інтэграцыйным аб’яднаннем і імі застаецца нямала нявырашаных пытанняў.
Не так даўно ў Мінску нямецкі бізнес і палітыкі разам з беларускімі калегамі абмеркавалі прывабнасць сумеснай працы, а таксама новы тэрмін, які цяпер усё больш прымяняецца. Гаворка ідзе пра інтэграцыю інтэграцый. Нягледзячы на тое што наша краіна выступае за поўнафарматны і раўнапраўны дыялог ЕАЭС з іншымі дзяржавамі і інтэграцыйнымі аб’яднаннямі (уключаючы ЕС, АСЕАН, эканамічны пояс «Шаўковага шляху»), дамагчыся поўнай сумяшчальнасці ЕС — ЕАЭС пакуль не ўдалося. На фоне супярэчнасцей паміж Еўрапейскім саюзам і Расіяй працэс устанаўлення сувязяў стаў праблематычным. Пры гэтым інтэграцыя інтэграцый павінна перайсці ў канкрэтныя формы ўзаемадзеяння паміж ЕС і ЕАЭС. Дарэчы, агульных поглядаў для ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва ў нас нямала: пачынаючы ад энергетыкі, транспарту і лагістыкі, заканчваючы барацьбой з нелегальнай міграцыяй і трансгранічнай злачыннасцю.
Праз гарманізацыю тэхнічнага рэгулявання і павышэнне сумяшчальнасці лічбавых рынкаў, спрашчэнне мытных працэдур мы прадухілім фарміраванне новых бар’ераў у рэгіёне і створым добры падмурак для вываду нашага супрацоўніцтва на якасна новы ўзровень, лічаць у Міністэрстве замежных спраў Беларусі. У маштабным праекце інтэграцыі інтэграцый — велізарныя выгады для ўсяго кантынента. Гэта шанс забяспечыць яго высокую канкурэнтаздольнасць на фоне апераджальнага развіцця іншых рэгіёнаў свету, спрыяць захаванню еўрапейскай і еўразійскай ідэнтычнасці і самабытнасці, пераадолець дэфіцыт узаемнага даверу і ператварыць Усходнюю Еўропу ў частку гарманічнай, мірнай і квітнеючай прасторы ад Лісабона да Уладзівастока.
Сёння еўрапейскі бізнес, які яшчэ некалькі гадоў таму меў вельмі слабае ўяўленне пра тое, што такое ЕАЭС, усё больш разумее: супрацоўніцтва з саюзам прыносіць вялікія выгады. Напрыклад, віцэ-прэзідэнт кампаніі Siemens Russland Дзітрых Мелер нагадаў: ЕАЭС ствараўся ў крызісны час, калі шэраг краін выкарыстоўвалі гандлёвыя бар’еры. Сёння ж для бізнесменаў з Еўропы ЕАЭС — гэта адзіны вялікі рынак, і, каб на ім эфектыўна працаваць, патрэбны адзіныя правілы, патрабаванні стандартызацыі, інфарматызацыі, адзіны рынак энерганосьбітаў. Пры гэтым у Беларусі, звяртае ўвагу топ-менеджар, ужо створаны адносна спрыяльны інвестыцыйны клімат і добрыя ўмовы для працы. Кіруючы партнёр Schneider Group Ульф Шнайдэр таксама разлічвае, што еўрапейскія інвестары будуць больш актыўна прыходзіць у Еўразійскі саюз.
Праўда, еўрапейцаў пакуль насцярожвае досыць павольны рост гандлю ў ЕАЭС. Параўнайце: доля ўнутрырэгіянальнага экспарту ў агульным аб’ёме экспарту краін ЕС перавышае 60 працэнтаў, у некаторых дзяржавах — Чэхія, Люксембург, Славакія — больш за 80 працэнтаў. Гэтыя лічбы дэманструюць высокую ступень інтэграцыі еўрапейскіх краін. Наша «пяцёрка» такімі вынікамі пакуль не можа пахваліцца: унутраны экспарт дасягае крыху больш за 14 працэнтаў. Нягледзячы на гэта, еўрапейскія партнёры зацікаўлены ў эканамічна стабільным развіцці ЕАЭС, пацвярджае пасол Германіі ў нашай краіне Петэр Дэтмар. Удзел ва «Усходнім партнёрстве» ў тым ліку дапамагае наладжваць эфектыўныя сувязі з Еўропай. Так што ўзаемавыгадная інтэграцыя інтэграцый ад Лісабона да Уладзівастока — гэта, мяркуючы па ўсім, праект не заўтрашняга дня. А тое, што адбываецца ўжо сёння.
konoga@sb.by
