Hasłem EKSPO — “Nakarmić planetę. Energia dla życia”, a więc zbieranie plonów — głównym tematem. Ci Włosi, którzy dotychczas nie słyszeli o naszych “Dożynkach”, nauczyli się nowego słowa. I nie jednego: korowaj, na przykład, jest również dla nich nowym słowem i przedmiotem praktycznie nieznanym. Ale, jak się wydaje, nasz korowaj przypał do smaku i “Dożynki” ucieszyły. Przynajmniej za naszymi “prysmakami” była kolejka. Obecna EKSPO — to okazja, aby spróbować smak kraju, więc czy można ją przegapić? O tym, że Białorusini są gotowi nie tylko odczuć (i spróbować też, oczywiście) atmosferę EKSPO, ale także przynieść do niej swój koloryt, mówił premier Andriej Kobiakow: “We Włoszech pojawiło się już wielu fanów naszych potraw — placków ziemniaczanych i maczanki. I wielu odkryli dla siebie Białoruś — nowoczesną i piękną”.
Co dziesiąty ciągnik i co trzecia wywrotka na świecie pochodzi z Białorusi. Dla wielu jest to, oczywiście, nowością. Ale nie dla Włochów. “Włochy dla nas — to nie tylko kraj, a Mediolan — to nie tylko miasto” — powiedział Andriej Kobiakow. I dla takich słów jest wiele powodów. Włochy — siódmym partnerem handlowym Białorusi w świecie, w ubiegłym roku nasze obroty przekroczyły 2 mld euro. Co roku włoskie rodziny goszczą tysiące dzieci z Białorusi, dzięki czemu wzmocniły się najbardziej solidne i ważne relacje — między ludźmi. Dyrektor białoruskiego pawilonu Natalia Kurasz opowiadała, że w ciągu czterech miesięcy pracy wystawy nasz pawilon odwiedziło wiele włoskich rodzin ze swoimi białoruskimi gośćmi. We Włoszech jest bardzo zauważalna również białoruska diaspora. Podczas Narodowego Dnia Białorusi zapoznałam się z dwiema Tatianami — we Włoszech żyją bardzo długo, ale ojczyznę nie tylko nie zapominają, ale aktywnie promują: obie wchodzą do towarzystwa BellaRus (i jeśli pomyśleliście, że to słowo jest napisane z pomyłką, to pomyliliście: jest to gra na słowie włoskim bella, które oznacza “piękna”), a do Mediolanu przyjechały specjalnie do wzięcia udziału w naszych “Dożynkach.” Poprosiły o zdjęcia — będą pisać o swojej (naszej) “Pięknej Białorusi” w lokalnej gazecie.
Piękne dziewczyny, melodyjny język, malownicze kostiumy i śpiew słyszący się z daleka — tak Białoruś obchodziła swój Dzień Narodowy na EKSPO. Organizatorzy prosili wszystkich uczestników przedstawić obrzędy ludowe, rytuały, tańce i pieśni, związane z cyklem rolniczym, tradycjami zbiorów w swoich krajach. Wybór dla naszego dnia był naturalny: “Dożynki” we Włoszech! Nawet jeśli Włosi i inni odwiedzający EKSPO słowa takiego nigdy nie słyszeli — to nie ma znaczenia: święta zbiorów są w prawie wszystkich kulturach. O tym również mówił premier Białorusi Andriej Kobiakow: “Tematem EKSPO — “Nakarmić planetę”, absolutnie poprawny temat, ale najpierw trzeba nakarmić swoich ludzi. Na szczęście, problem żywności na Białorusi jest rozwiązany, ponadto — z importerów netto staliśmy się eksporterami żywności netto. W ubiegłym roku wyeksportowaliśmy produktów rolnych w sumie prawie na 6 mld dolarów. W tym roku, pomimo faktu, że rok był trudny ze względu na warunki atmosferyczne, prawie tonę ziarna na osobę zebraliśmy. Fakt, że jesteśmy jednymi z pięciu krajów — eksporterów produktów mleczarskich, jest ważny. Jesteśmy gdzieś wśród trzech największych krajów — eksporterów masła. To sugeruje, że mamy dobry potencjał, dobre technologie, które dziś możemy pokazać i zaproponować”.
“Pokazać i zaproponować” — to jest ważne, to ten aspekt wystawy, który jest ukryty przed oczami miłośników białoruskich placków ziemniaczanych, maczanki i soku brzozowego, ale który przyciąga setki przedsiębiorców z całego świata. Obliczać, zgodnie z Andrejem Kobiakowem, wyniki udziału białoruskiego w EKSPO-2015 będą później (wystawa potrwa do 31 października), ale jest już jasne: “Wynik, myślę, będzie długotrwały i bardzo poważny dla gospodarki kraju i przedstawienia Białorusinów w świecie — i za chwilę dodaje: — Czy można sobie wyobrazić, jak wiele osób przechodzi przez nasz pawilon? Około 50 tysięcy co tydzień! Ktoś po raz pierwszy otwiera Białoruś, a ktoś widzi ją w nowy sposób — nasze możliwości produkcyjne, nasz turystyczny, kulturalny, w ogóle potencjał kraju, że istnieje taki kraj w Europie Środkowej i że jest bardzo atrakcyjny i sympatyczny, i z nim można i trzeba! prowadzić biznes. Wszystko to jest warte”.
Pierwszy Zastępca Ministra Rozwoju Gospodarczego Włoch Karlo Kalenda podziękował naszemu kraju za udział (bardzo, według niego, zauważalny) i za to, że Białoruś zobowiązała się do bezpieczeństwa żywności i robi wiele, aby “nakarmić planetę”. Oczywiście, mówił sinior Kalenda i o handlu — o tym, że nie tylko zwiększa dobro wciągniętych do niego krajów i narodów, ale także łączy ludzi.
EKSPO też łączy ludzi. Na światowej wystawie odbyły się Dni Mińska, prezentacja potencjału turystycznego Republiki Białoruś i Dni Białoruskiej Nauki. A przed końcem października swój potencjał na platformie w Mediolanie będą reprezentować obwody mohylewski i miński.
Inna Pawłowa
