Восеньскія Дзяды, або Асяніны, святкавалі яшчэ ў дахрысціянскія часы. Людзі верылі, што ў гэты дзень Дзяды — душы продкаў — апускаюцца на зямлю, каб даведацца, як жывуць iх нашчадкi. На свята ўсе хатнія мыліся ў лазні, пакідалі пасля сябе крыху чыстай вады і венік — каб і душы маглі памыцца. Ішлі на могілкі, пакідалі ласункі, а вяртаючыся дадому, рыхтавалі багаты памінальны стол, на якім звычайна прысутнічалі бліны, клёцкі “з душамі”, кісель, крупнік з грыбамі або рыбай, верашчака з каўбасой і іншыя стравы. Пачастункі рабілі для таго, каб задаволіць душы продкаў, якія, лічылася, нябачна прысутнічаюць на агульным застоллі. Продкаў не толькі частавалі, але і забаўлялі — у гэты святочны вечар дазвалялася спяваць, танцаваць, граць на музычных інструментах, пераапранацца ў касцюмы з маскамі. Людзі верылі, што задаволеныя Дзяды будуць спрыяць у жыццёвых справах сям’і.
У хрысціянскай традыцыі ў гэтыя дні не прынята весяліцца. Гэта час, каб схадзіць у храм, наведаць могілкі, запаліць свечкі за памерлых блізкіх, выказаць ім сваю любоў і павагу, сказаць тое, што па нейкіх прычынах не сказалі ім пры жыцці... У гэта свята і Царква, і Касцёл не дазваляюць прыносіць пачастункі на могілкі — памерлым патрэбна не матэрыяльная ежа, а духоўны пажытак, якім з’яўляецца наша малітва за іх душы.
Фота Максіма Вечара і БЕЛТА
