Старажытны горад Шчучын рыхтуецца да Дня беларускага пісьменства

Карэспандэнт «СГ» паглядзела, як рыхтуецца старажытны Шчучын да Дня беларускага пісьменства.

ВЕРАНІКА АЛЯКСЕЙ з сынам Давідам у Шчучын з Мінскага раёна прыехалі ўпершыню і ў захапленні ад гэтага прыгажэйшага горада Гродзеншчыны: «Бачна, што тут вельмі старанна рыхтуюцца да свята — рамантуюць, фарбуюць, тынкуюць. Дамы, палац, пляцоўка ля возера – праца кіпіць. І адначасова паўсюль утульнасць, чысціня неверагодная». Гэта, дарэчы, далёка не ўвесь спіс аб’ектаў, якія ўжо 5 верасня прадстануць перад жыхарамі і гасцямі свята ў сваім новым абліччы.

АЎТОБУС Мінск—Гродна зварочвае на Шчучын. Злева, быццам грыбы, параскіданы прыгожыя домікі, а справа — нешта дзіўнае: на пясчанай пляцоўцы стаіць прыгожы самалёт, збоку рабочыя ладзяць нейкі пастамент. Прашу вадзіцеля спыніцца, іду спытаць, што там і навошта робіцца.

Зацікаўленага карэспандэнта сустракае майстар Шчучынскага ПМС Міхаіл Саковіч: «Наша брыгада з васьмі чалавек даводзіць да ладу пастамент,  на  якім  у хуткім часе будзе красавацца адноўлены МіГ-25. Не сакрэт, што Шчучын лічыцца горадам авіятараў: раней тут дыслацыраваліся лётчыкі. Таму тое, што на ўездзе сустракаць гасцей будзе самалёт, мне здаецца, зусім лагічна». 

— А як жа такую машыну падняць амаль на два метры? — пытаюся.

— Проста — кранам, вага самалёта невялікая — усяго 17 тон. Да свята мы яго прывядзём у парадак. Будзе цудоўна, — хваліцца Міхаіл Сяргеевіч. 

— І самалёт добра, і добра, што горад пакрысе мяняе аблічча, маладзее. Гэта як бальзам на душу, — далучаецца да размовы цясляр Міхаіл Швед.

АДНАК гэтыя змены трэба ўбачыць на свае вочы, таму рушу ў напрамку цэнтра. На шляху — стадыён «Алімп». Не падмануў цясляр: рамонт ідзе поўным ходам. Далей — рэканструкцыя будынка пад новую кнігарню, якая адчыніць дзверы якраз да свята. «Яна, дарэчы, неабходная, — быццам чытае ў маіх вачах пытанне прадавец кніжнай крамы (пакуль адзінай у горадзе) Ларыса Вароніна. — Я працую ў асноўным з дзіцячай літаратурай. Але вельмі часта просяць беларускую класіку, спецыялізаваную літаратуру па медыцыне, агранаміі, адміністратыўныя кодэксы. На жаль, такое прапанаваць не магу, а вось у новай краме ўсё гэта будзе. Бо зараз, што б там ні казалі, чытаюць і моладзь, і дарослыя. Канешне, новыя тэхналогіі адсеялі частку патэнцыяльных аматараў кнігі. Але звесткі аб тым, што чытаць, тая ж моладзь знаходзіць менавіта ў інтэрнэце. Таму ў апошні час сталі цікавіцца юнакі і дзяўчаты Рэмаркам, Камю, Салжаніцыным. Для горада новая кніжная крама — гэта сапраўдная падзея, да таго ж у Дзень пісьменства яшчэ і сімвалічная».

Такое свята горад прымае ўпершыню, рыхтуюцца да яго адказна і сумленна. Сама Ларыса Васільеўна кожны дзень, вяртаючыся з працы, праходзіць каля палаца Друцкіх-Любецкіх — нашай жамчужыны архітэктуры — і бачыць, як завіхаюцца будаўнікі. Бывае і такое, што ўжо цямнее, а праца ідзе поўным ходам. «А што робіцца каля возера — і чысцяць, і раўняюць... На такія добрасумленныя адносіны прыемна глядзець. Памятаю, як радаваліся нашы жыхары, калі Шчучын рыхтавалі да юбілею горада. Усе казалі, што ў нас — сапраўдны еўрапейскі горад, толькі маленькі. Чысты, акуратны, з добрай інфраструктурай», – знаходзіць важкія аргументы на карысць свайго горада мая суразмоўніца. 

Намеснік старшыні Шчучынскага райвыканкама Ян Майсей раскрывае сакрэты эфектыўнага добраўпарадкавання: 

— Мы пастараліся зрабіць так, каб былі задзейнічаны ўсе нашы будаўнічыя арганізацыі. Працуюць для сябе, сваіх дзяцей, а значыць, з большым імпэтам і адказнасцю. Бо свята, якое мы так чакаем, пройдзе, а тое, што зроблена, — застанецца жыхарам. Мне вельмі цяжка выдзеліць найбольш значны аб’ект рэканструкцыі. Для нас усе яны важныя: і школы, і стадыён, і палац, і бібліятэка. Аднак працы яшчэ шмат, а адлік пайшоў не на дні, а на гадзіны...

ТЫМ часам карэнная жыхарка Надзея Вайтко, з якой знаёмлюся каля былога будынка кінатэатра «Беларусь», упэўнена, што Дзень пісьменства якраз да часу — можна прывабіць і зацікавіць гасцей гісторыяй, культурнымі аб’ектамі: «Мы чакаем змен. Бачым, як літаральна на вачах мяняецца наш родны куток. Але працы яшчэ шмат... А само свята таксама чакаем — можна будзе не толькі весела правесці вольны час, але і набыць свежую літаратуру, пазнаёміцца з беларускімі выданнямі, пабачыць на свае вочы нашых літаратараў».

Згодна з Надзеяй і яе сяброўка Анастасія: «Я, напрыклад, хачу, каб хутчэй адчынілі наш кінатэатр «Беларусь». Кажуць, на яго месцы будзе сучасны комплекс з більярдам, кафэ і дыскатэкамі, а яшчэ 3D-залай. Зараз з сынам у кіно ездзім у абласны цэнтр — трэба ж не адставаць ад часу і сачыць за кінанавінкамі. Нават не верыцца, што хутка і да нас прыйдуць новыя тэхналогіі. Гэта ацэняць перш за ўсё падлеткі. У 3D-залу яшчэ чарга будзе». 

Будынак кінатэатра даводзяць да ладу спецыялісты будаўнічага ўпраўлення № 221 ААТ «Гроднапрамбуд» — усяго каля 40 чалавек. Дырэктар кінатэатра Павел Ясюкевіч тлумачыць: «Будынак гэты 1976 года. У наступным годзе адзначыць, дарэчы, юбілей. Плануем зрабіць на гэтым месцы рознаўзроставы забаўляльны цэнтр». 

Каб ён выглядаў сучасна, спецыялісты паглядзелі, што падобнае ёсць у Мінску і Гродне. У выніку распрацавалі такі праект, які сабраў тое, што падабаецца і моладзі, і дарослым, у адным месцы. «Ва ўсіх гарадах такія цэнтры дзейнічаюць асобна, а тут мы жадаем сумясціць восем у адным. Напрыклад, залу кінатэатра разбіваем на некалькі памяшканняў. Наверсе будзе дзіцячы забаўляльны цэнтр з кафэ. Яшчэ адно памяшканне — для інтэлектуальных гульняў, дзе можна ладзіць канцэрты, праводзіць сустрэчы каманд КВЗ. Далей — непасрэдна сама кіназала на 112 месцаў з тэхналогіяй 3D. У фае будуць праходзіць выставы», — дзеліцца планамі Павел Расціслававіч.

ЦЯПЕР трэба паглядзець, як ідзе рэканструкцыя палаца Друцкіх-Любецкіх, аб якім усе гавораць з такім замілаваннем. Калі падыходжу да будынка, разумею чаму. Пастэльныя таны, магутныя і ў той жа час вытанчаныя калоны... Гісторыка-культурная каштоўнасць XIX стагоддзя Шчучына і палац Малы Трыанон французскага Версаля, дарэчы, амаль браты-блізняты. Вось толькі першы пакуль не адноўлены. Але праца тут не спыняецца. Як тлумачыць прараб Шчучынскай ПМК-167 Андрэй Гарбін, кожны дзень на аб’екце завіхаюцца каля 70 чалавек: «Прыемна вяртаць прыгажосць. Мы разумеем, што аднаўляем архітэктурную і гістарычную каштоўнасць. Таму стараемся рабіць гэта годна і якасна, каб палац радаваў не адно пакаленне шчучынцаў». Над складанымі элементамі дэкору працуюць ужо рэстаўратары ААТ «Белрэстаўрацыя»: ляпніна, столевыя карнізы, разеткі пад люстры – усё на іх плячах. Менавіта яны вяртаюць дэкаратыўным элементам палаца першапачатковы выгляд.

КАЛЯ фантана ў скверыку, што ў самым цэнтры Шчучына, адпачывае Алена Мулярчык з дзецьмі. Прызнаецца: «Пакуль гэта наша любімае месца. Аднак чакаем, калі адновяць пляцоўку каля возера. Для адпачынку з дзецьмі лепшага месца і не знойдзеш. Вельмі прыемна, што змены ва ўбранстве нашага роднага куточка адбываюцца кожны дзень. Мы можам гэтым ганарыцца. Здаецца, пасля Дня пісьменства госцяў да нас пацягнецца яшчэ больш».

Іх, дарэчы, у Шчучыне чакаюць не толькі на свята 5 і 6 верасня. І нездарма. Упэўніваю, тут ёсць на што паглядзець. Калі не верыце, прыедзьце і пабачце. 

bizyk@sb.by