В рождественские дни даже сугубо прозаические натуры пробивает на поэзию, нелюдимый дядюшка Скрудж одаряет сироток, подсевший на королевское богатство Кай выплакивает волшебный осколок зеркала, типичный горожанин замедляет шаг и пытается рассмотреть сквозь электрический полог мегаполиса звезды... А что уж говорить о поэтах, особенно молодых. Они всегда готовы к романтике... Звезды, снег, свечи, в идеале — горящий камин... Может быть, их стихи помогут и вам ощутить дух Рождества.
Юрась Нераток
Зiмовы раманс
Я прабачэння не прашу — вiны няма.
i не жартую, як звычайна, я — сур’ёзна.
У родным горадзе маiм
чацвёрты дзень стаiць зiма.
i, як калiсьцi, снежна i марозна.
Гартаю згадкi пра мiнулыя гады,
Якiя страчваюць абрысы ў золкiм ранку.
А iскры снежныя блiшчаць,
нiбы крышталiкi слюды,
Сцюдзёны вецер вее калыханку.
i прамiльгне бескампрамiсны напамiн
Напаўзабытай чорна–белай кiнастужкай...
Калi змiрыўся я з зiмой
i перастаў палiць камiн,
Вы прыляцелi лёгкакрылай птушкай!
Мы з вамi сёння ў безразважнасцi ў гасцях:
Два чалавекi на бялютка–зыркiм фоне.
Вы так шукалi цеплынi —
я вас сагрэю на грудзях
i пакармлю цукеркамi з далонi.
Я прабачэння не прашу — вiны няма.
i, шчыра кажучы, яны даўно не ў модзе!
Хай будзе вецер i мароз,
хай не канчаецца зiма,
Хай не сыходзiць снег, хай не сыходзiць...
Мiкола Кандратаў
* * *
Калядны снег злятае на далонь,
У зморшчынках тваiх — яго святло.
Нiбы анёла белае крыло
Нарэшце спаталенне нам дало.
i мы нiбы вяртаемся назад,
Ад сумных недарэчнасцей i страт,
Бы Ева i Адам — у райскi сад,
У свята цудадзейнае Каляд,
Дзе познiх дзён не змелена мука,
Дзе мары серабрацца, як луска,
Ледзь чутна шчасця плешчацца рака,
Дзе — у маёй руцэ твая рука.
* * *
Пра тоеснасць свету i кожнага ў iм,
бы кроплi, люструючы зоры,
азёры нам сведчаць адбiткам сваiм.
На тое, напэўна, й азёры.
Загадка жанчыны ўкладае тамы —
з рабрыны яна цi з раслiны —
ды ў кожнай жанчыне люструемся мы.
На тое, напэўна, й жанчыны.
А сонца на небе — адбiткам Тварца,
законам бясконцае Моўчы
само адбiваецца ў столькiх вачах.
На тое, напэўна, i вочы.
Мiльёны прамоў нарадзi ў галаве —
пры ўсiм не абвергнеш жаданнi
таго меркавання, што створаны свет
трымаецца адлюстраваннем.
Новiк Юлiя
***
Не шукай сябе у вершах, не шукай.
Сёння вершам льецца вечар цераз край.
Замiгцела недзе зорка, не твая.
Захацелася напiцца з ручая.
З ручая самоты вернай i чужой.
Стаць бы раптам каралеўнай за мяжой.
За мяжой маны i смутку, на краю,
Дзе спявае вецер песню мне сваю.
Вершы стукаюцца ў дзверы — не пушчу.
«Вершам можаце не верыць!» — закрычу.
Закрычу i раптам цiха, нi душы.
Не штурхаюць i не просяць — да мяжы.
Усевалад Гарачка
* * *
1.
Вершы, што злятаюць з маiх губ,
Як з галiнаў птушкi,
Не крануўшыся нават душы,
Вершы,
Што бяруцца знекуль,
Нiбы з неба снег,
На якi не ступала нага.
Вершы, прыгожыя халодныя вершы.
2.
Вершы,
Нябачныя лётаюць у паветры,
Шукаюць месца,
Куды зручней прызямлiцца —
Дзе на белай паперы
Адарваць сабе крылы.
Маргарыта Аляшкевiч
* * *
На крылах цiшынi злятае снежань,
крадзецца да канапы белы кот —
прыйшоў на пругкiх лапах новы год
i побач лёг глядзець, як лепiць вежы
завея–волатка. Вакол яе вальсуюць
сланяты, не шкадуючы пуант.
Ад ветракоў шалее Расiнант,
мчыць за аблокi, што зiме пасуюць —
на белай шыi мяккiх перлiн нiзка.
А як расчэпiцца, дык паляцяць унiз,
загрукацяць на дах i на карнiз.
Глядзi, мой кот. Вясна яшчэ не блiзка.
Вiка Трэнас
Прыпавесць
Ты, верная,
не спала па начах.
Плылi перад вачыма
карцiнкi з выстаўкi
ўнiз па цячэннi Леты.
Ты ў соты раз заходзiла ў раку,
вылоўлiвала згадкi, а яны
цяклi скрозь пальцы.
Тваё жыццё — то плыткi, то глыбокi сум
плюс сума папярэднiх жыццяў.
Ты, шчырая,
свайго iмя ў газетных загалоўках баялася.
Цi шчасце жыць з распранутай душой?
Яна сатканая з пяшчоты,
бы скура немаўляцi,
i мае дзiўнаваты прысмак
цi то крывi, цi то сакуры. А насамрэч смак вершаў,
бо слова стала тваiм целам.
Ты, чыстая, —
скарбонка
яго пажадных позiркаў,
ледзь заўважных дотыкаў
i няўлоўных подыхаў,
разменьваеш свой свет на медзякi,
не чакаючы падзякi,
толькi таму,
што з глыбiнi яго вачэй
на цябе глядзiць заспаная свабода.
Аксана Спрынчан
* * *
Скрыжаванне са снежнем —
Белым крыжам i чорным.
Скрыжаванне з самотай —
Светлым крыжам i цёмным.
Скрыжаванне з Радзiмай —
Вечным крыжам i буднiм.
Скрыжаванне з сабою —
Белым крыжам i чорным,
Светлым крыжам i цёмным.
Вечным крыжам i буднiм.
i зноўку ратуюць
Каляды.
* * *
З царквы выходжу
ў белую завею...
Сняжынкi. Як працяг
Малiтвы светлай,
А людзi ў чорным,
Чорным.
Чорным,
Чорным.
Як лiтары, што выпалi з нябёсаў
i на зямлi не могуць затрымацца,
Не могуць
У руку, што працягнула,
Не грошы,
А далонь сваю пакласцi.
i падаюць з рукi маёй паперкi,
i нехта ловiць
iх яшчэ ў паветры...
Удзячны Богу,
Вып’е ён гарэлкi,
Руку працягне
З чаркай да кагосьцi
i, можа, скажа тост:
«За разуменне...»
Андрей Тявловский
* * *
Все проходит на белом свете —
Смех и слезы, тоска и боль,
В небе тучи развеет ветер,
Но останемся мы с тобой.
В этом мире, где все непрочно,
Где привыкли сжигать мосты,
Разорвутся круги пророчеств —
Но останемся Я и Ты.
Пусть бездушие нынче в моде,
Пусть удача — в иных краях,
Все пройдет, ибо все проходит.
Но останемся Ты и Я.
Алена Харук
Венера
Вецер чуць кранае зоры,
Месяц — позняе свяцiла...
Ночка лахманы–ўборы
Над зямлёю распусцiла.
Хараство наўкол i толькi,
Нават дух перахапляе,
Зверху свецяць зоры–зоркi...
Колькi ж iх?
А хто там знае?
i сярод начнога ззяння
Бог пакiнуў нам усмешку!
Ёсць адзiн маяк кахання,
Да яго кладу я сцежку.
Нейдзе там ляцiць планета
(Я аб ёй ўспамiнаю)
Багдановiчам успета,
А чаму?
А хто там знае?
Быць ёй сiмвалам кахання,
Той, далёкай нам, Венеры —
Дзiўна, з вечара да рання
Штосьцi свецiць дзеля веры...
Штосьцi свецiць дзеля шчасця,
Аб жыццi напамiнае...
Лепш, калi яна не згасне,
А чаму?
А хто там знае?
Алена Беланожка
Варожана–пераварожана —
Я каву пiла
i воск лiла...
Глядзела ў люстэрка
Насцярожана,
А навокал мяне
Зiма мяла.
Па шыю
Загразнула ў амфiбрахii,
Ад будучых жахаў жадала ўцекчы
i Вялiкую Кнiгу Белай Магii
Без ценю сумнення спалiла ў печы.
Зашапчу на ваду — i ў сваiм адбiтку
iзноў саму сябе не пазнаю...
З мяне не сталася
Варажбiтка,
Ды й вядзьмарка з мяне благая...
Мой лёс прадказаны, наканаваны,
Здаваўся найгоршай з усiх атрут!
А ты з’явiўся, зачараваны,
Пастукаў у дзверы, сказаў: «Я тут».
Моўчкi дзiўлюся на пакутнага...
Як мне цябе — адваражыць?
Лiчы, з сярэдзiны мiнулага лютага
Мой крыштальны шар
Разбiтым ляжыць...
Жывi, як можаш.
Сам сябе адварожыш,
Мне не хапае слоў.
Мне не патрэбны шар.
Коцяцца зоркi па небе,
Бы сотнi крыштальных шароў,
i ў кожнай зорцы
Я назiраю твой твар...
Дмитрий Ермолович–Дащинский
Князёўна
Мне падаецца ноч бясконцай —
Хвiлiны плачуць i гараць,
Нiбыта скроневыя кольцы,
Два тонкiх месяцы блiшчаць.
Хай будзе ранiца знямелай,
I знiшчыць хочацца сябе
У аксамiтах заiнелых,
У футрах, у сваёй вiне.
I рух, i гук — усё ўмоўна.
Ты застаешся без душы...
Мае шыпшынавыя словы,
Не дасягаючы мяжы,
Твой цень адкiдваюць знянацку
i аплаўляюцца ў цяпле.
Я за цябе аддам паўкняства,
Каб ты належаў толькi мне.
Слабость
Когда по сердцу паутиной
Мерцают зимние обиды,
Стекают гордые картины,
Гвоздями прошлого прибиты.
Порой достаточно дыханья,
Внезапного прикосновенья,
И ледяные оправданья
Скользят по коже слёзной тенью.
Но я к театру посторонних
Вот–вот сумею притерпеться,
И, Вашей вверено ладони,
Алеет тающее сердце.
Юрась Ленскi
* * *
Супакоiўся вечар
у марознай цiшы,
i дзiўныя крокi
iмгненняў маны
навокал чуваць,
як адбiткi
на белым люстэрку
чароўнай восенi.
Калядная ноч
з прадчуваннем надзеi
схавала наш дзень,
i рукi завеi,
i горад засне
пад небам матулi
пад зоркамi–кроплямi
сведкамi ночы.
Таццяна Будовiч
* * *
Са мной за кампанiю зноўку адлiга
Шукае нястомна твой вобраз у кнiгах.
...Сняжынкi растануць на цёплых далонях,
бясконцасць чакання iмгненна патоне
ў вачах тваiх колеру хакi аднойчы,
i болей нiчога нiхто не захоча:
нi рызыкi марнай, нi цiхага шчасця
на строме ўтрымаўшыся, долу не ўпасцi.
Нi таннай надзеi, што ўсё яшчэ будзе...
Нiчога не будзе: адлiга i студзень.
Адам Шостак
* * *
Мы чакалi Калядаў з маленства,
Ды нiяк не маглi дачакацца...
Мiхал Анемпадыстаў
Мы чакаем з табою Калядаў,
як звычайна,
як выпадзе снег...
Мы чакаем з табой Нараджэння
Чысцiнi i ласкавай Надзеi...
Бы на дыбачках цiха, празрыста —
Твае крокi здалёк ў цiшынi
я пачую са снега рыпеннем.
Сёння спраўдзiцца ўсё:
спадзяваннi ды нашыя мары.
i з вiхурай зiмовай завеi
нашы свечкi бы патаемных
зорак светлага неба —
адлюстраванне.
i ты будзеш ласкава смяяцца,
бы ў дзяцiнстве, заплюшчыўшы вочкi,
цiхай поўначчу зорак
падарунак мой знойдзеш
тут, пад позiркам елкi Каляднай.
Мы чакаем Жыцця Нараджэння,
але сёлета снегу няма...
Адно — бы па слоце вясновай;
i адбiткаў не бачна
мяккiх крокаў тваiх...
Мы чакаем з табою Калядаў
i iскрыстага белага снегу...
Iгар Клепiкаў
Студзеньскiя сны
Белыя сцягi зiмы...
Толькi хто тут здаецца ў палон?
Мы...
Ланцугамi скаваныя дзён,
Безнадзейна спрабуем размыць
Сон...
Але некалi скончыцца i
Знiкне сам у кружэннi гадзiн
Цi
Ператворыцца ў iншыя сны...
Толькi доўга яшчэ да вясны...
Спi...
Рагнед Малахоўскi
* * *
Зiма блукае ў пошуках натхнення,
Чаканнем апраменьвае настрой.
Наканавана ў пастцы вымярэння
Мне жыць i памiраць — табой адной.
Нiколi не забыць усмешкi лёгкай,
Сусветы душаў нам не паяднаць.
Такi мой лёс: i жыць надзеяй дрогкай,
i шчыра, да бясконцасцi, кахаць.