На Аршаншчыне, у мемарыяльным запаведніку «Ляўкі», размешчаным побач з аднайменнай вёскай, ушанавалі памяць народнага паэта Янкі Купалы з нагоды 139-х угодак ягонага дня нараджэння. 2022-і стане юбілейным, і свята прыдбае абласны маштаб, аднак справа нават не ў гэтым. Галоўнае — памяць, што жыве ў сэрцах землякоў, беларусаў, а найлепшы помнік — творы, якія ў класіцы застануцца навечна.
Аршанскія артысты славяць Янку Купалу песнямі.Мемарыяльны запаведнік у 2011 годзе наведаў наш Прэзідэнт і пакінуў тут запіс: «Дзякуй усім тым людзям, якія збераглі нам гэту спадчыну». Прыцягваюць увагу ў экспазіцыі першыя аўтографы вершаў Купалы, датаваныя 1904-м, і фотапартрэт, зроблены ў гэтым жа годзе: юнак у пачатку творчага шляху. Аднак выстаўка пераважна створана па 1930—1940-х гадах, асабліва шмат фотаздымкаў, на якіх Пясняр у творчых камандзіроўках на будоўлі. Такія ваяжы ў той час былі распаўсюджанымі сярод пісьменнікаў: пажыць сярод людзей, пра якіх потым напішуцца творы. Янка Купала ў 1933-м адправіўся на Палессе і пабыў сярод працаўнікоў, якія асушалі балоты. У выніку за пару майскіх тыдняў напісаў пра гэта паэму «Над ракой Арэсай», яна перакладзена на дзець моў свету.
Свайго суседа ляўкоўцы любілі, ганарыліся ім. Успаміналі, што Купала вандраваў па наваколлі, хадзіў пешшу ў Копысь, а заходзячы на калгаснае поле, скідваў пінжак, закасваў штаны і разам з усімі працаваў. Казаў, што ён звычайны вясковы хлопец і праца на зямлі прыносіць яму асалоду. На адной з карцін у ляўкоўскім музеі Купала каля калгаснага поля разам з вяскоўцамі. Іх вобразы таксама спісаны з рэальных жыхароў. Так, Жэня Новікава — з ёй паэт пазнаёміўся ў лесе, калі тая збірала суніцы. Ён заўважыў: «Якая прыгожая дзяўчынка! Як сунічка». Жэня засаромелася. Пазней пайшла ў школу і марыла стаць настаўніцай, а паступіўшы ў педагагічны тэхнікум у Мінску, кватаравала ў Янкі Купалы і Уладзіславы Францаўны. Потым Яўгенія Новікава ўсё жыццё працавала настаўніцай на Палессі, некалькі год назад у Ляўкі завітвалі яе дзеці — дачка і сын, яны ўжо сталыя. Цікавая сустрэча.
Дырэктар Аршанскай цэнтралізаванай бібліятэчнай сістэмы Аксана Кулагіна і спецыяліст аддзела культуры райвыканкама Вольга Бахмат сочаць за ліпеньскай завядзёнкай сустракацца і ўслаўляць Песняра:
— Ганарымся, што Янка Купала выбраў менавіта нашы мясціны. Свята з задавальненнем ладзім штогод, запрашаем на аршанскую зямлю пісьменнікаў, на гэты раз да нас завіталі сябры Мінскага гарадскога аддзялення СПБ, а таксама творцы з Віцебшчыны. Гледачы — жыхары Копысі, Зубава, Бабініч, Ляўкоў, многа прыезджых. У нас гасцінная зямля, на ёй лёгка жывецца і дыхаецца.
А таксама лёгка спяваецца. Творчыя калектывы і салісты славілі ў песнях народнага паэта, запаветная мара якога збылася: Беларусь заняла «свой пачэсны пасаг між народамі», уваскрэсшы з попелу і руін і здабыўшы незалежнасць.
basikirskaya@sb.by
