
to drugi co do wielko¶ci producent nawozуw potasowych na ¶wiecie, najwiкkszy eksporter i przedsiкbiorstwo przynosz±ce duїe zyski.
“Udowodnili¶my, їe Biaіorusini nie tylko umiej± wydobywaж i produkowaж nawozy mineralne, nauczyli siк sprzedawaж tк produkcjк na rynku ¶wiatowym” — mуwi dyrektor generalny Przedsiкbiorstwa Andrzej Baszura. Jednak kaїde zasoby, jak wiadomo, kiedy¶ siк koсcz±, i w wielu przypadkach od rozs±dnego zagospodarowania zaleїy, jak dіugo bкdziemy mogli korzystaж z darуw natury. Obecnie “Belaruskalij” aktywnie inwestuje w budownictwo nowych mocy wydobywczych. Przewiduje siк, їe juї w maju przyszіego roku ruszy Krasnosіobodzka kopalnia. A za 3 lata w 2012 roku rozpocznie siк wydobycie w Berezowskiej kopalni. Moc kaїdej z nich — co najmniej 6 milionуw ton rudy rocznie, a perspektywy wydobycia, wedіug oceny zarz±du przedsiкbiorstwa, s± “dіugoterminowe”. Przed 2015 rokiem “Belaruskalij” liczy na zwiкkszenie corocznej produkcji nawozуw mineralnych do 9,56 miliona ton. Dla porуwnania: w bieї±cym roku planuje siк wyprodukowaж 8,3 miliona ton produkcji, w tym 7,1 miliona bкdzie dostarczonych zagranicznym nabywcom.
Obecnie deficyt nawozуw potasowych na rynku ¶wiatowym szacuje siк na 1,5–2 miliony ton. Konsumenci nie s± zadowoleni, ale producentуw cieszy sprzyjaj±ca koniunktura cenowa. W ubiegіym roku cena tony nawozуw potasowych wysіanych przez “Belaruskalij” siкgaіa zaledwie 200 dolarуw, teraz zawierane s± kontrakty po tysi±c dolarуw za tonк. Sprzedaї towaru mineralnego po maksymalnej cenie to podstawowe zadanie biaіoruskiej spуіki potasowej, z ktуrym dobrze sobie radzi. Problem wykorzystania zyskуw w przedsiкbiorstwie “Belaruskalij” juї jest rozwi±zany. Wedіug oceny Andrzeja Baszury, їadne przedsiкbiorstwo na Biaіorusi nie zainwestowaіo w proces produkcyjny tyle, ile soligorska spуіka. “Їeby nad±їaж za postкpem technicznym, wspieraж produkcjк, przeznaczamy na realizacjк tych celуw duїe ¶rodki i ich wysoko¶ж stale ro¶nie”. Okoіo 400 milionуw dolarуw rocznie — to punkt odniesienia wyznaczony przez dyrektora generalnego w zakresie corocznych inwestycji.
Tak siк zіoїyіo, їe duїe dochody przedsiкbiorstw o wysokiej rentowno¶ci przynosz± im rуwnieї duїe wydatki. “Belaruskalij”, jak wiadomo, to gіуwny dawca fundacji rozwoju narodowego, ktуrego ¶rodki wykorzystuje siк dla realizacji waїnych projektуw spoіeczno-gospodarczych w kraju. Swego rodzaju “dywidendy” od dziaіalno¶ci “Belaruskalija” otrzymuj± w istocie wszyscy mieszkaсcy Soligorska: kosztem zysku przedsiкbiorstwa remontuje siк i buduje drogi, obsіuguje obiekty strefy socjalnej, zwіaszcza przedszkola i domy dziecka. Przedsiкbiorstwo braіo udziaі w budowie w mie¶cie gуrnikуw Paіacu Lodowego, ktуrego otwarcie powinno siк wkrуtce odbyж.
Zaledwie 6 paсstw dostarcza obecnie nawozy potasowe na rynek ¶wiatowy: oprуcz Biaіorusi to Kanada, Rosja, Niemcy, Izrael, Jordania. Zasoby rudy posiada 30 paсstw, ale wiкkszo¶ж z nich nie potrafi zaspokoiж nawet wіasnych potrzeb. W ubiegіym roku spoїycie nawozуw potasowych na rynku ¶wiatowym wzrosіo o 13 procent, jednak eksperci nie radz± odbieraж tego faktu jako pocz±tku tendencji. Nie jest wykluczone, їe juї po 2010 roku podaї moїe przekroczyж popyt, tym bardziej, їe zaledwie kilka krajуw naleїy do gіуwnych konsumentуw produkcji i mog± sprуbowaж obniїyж ceny. Jeszcze їywe s± w pamiкci wspomnienia o tym, jak Chiny w 2006 roku opујniaіy negocjacje z dostawcami, wskutek czego sprzedaї znacznie siк zmniejszyіa. Widocznie st±d wynika znaczny wzrost spoїycia w 2007 roku (Chinom przypadіa w udziale jedna pi±ta ¶wiatowego popytu). W przyszіo¶ci duїo bкdzie zaleїaіo od polityki najwiкkszych producentуw nawozуw potasowych, miкdzy innymi od ich gotowo¶ci do regulowania objкto¶ci produkcji dla utrzymania wysokich cen. Zreszt± przez najbliїsze jeden — dwa lata popyt bкdzie przekraczaі podaї, zgodnie z prognoz± ekspertуw, chociaї oczywistych przesіanek wysokiej dynamiki wzrostu cen na razie nie ma. Jako pozytywny czynnik, ale nie najwaїniejszy, moїna odbieraж wzrost warto¶ci produktуw rolnych, co zwiкksza zdolno¶ж nabywcz± tych producentуw.
Biaіoruski producent ma waїn± zaletк konkurencyjn±: jako¶ж naszych wyrobуw jest wysoka. Zasobуw rudy, wedіug Andrzeja Baszury, starczy jeszcze co najmniej na 3 stulecia. Na razie sprzyjaj±ca sytuacja na rynku ¶wiatowym zapewnia spуіce “Belaruskalij” dodatkowe zyski, ale prognozowanie nawet na najbliїsze 2–3 lata jest do¶ж ryzykowne. Jednak przy dowolnych wahaniach koniunktury cen na nawozy potasowe obecne inwestycje w przedsiкbiorstwie “Belaruskalij” na pewno siк opіac±.
Tamara Koїemiakina