Podczas oficjalnej wizyty przywуdcy Libii na Białorusi odbyło się kilka rund negocjacji Aleksandra Łukaszenki i Muammara Kadafiego.
W oficjalnych dokumentach Muammar Kadafi nosi tytuł Przywуdcy Rewolucji 1 Września. Formalnie nie obejmuje żadnego stanowiska, lecz de facto kieruje państwem od 1969 roku, gdy razem z grupą oficerуw dokonał przewrotu wojskowego. 8 lat po tym wydarzeniu w Libii pod jego dowуdztwem odbyła się pokojowa rewolucja: republikę zastąpiła Dżamachirija, inaczej mуwiąc państwo ludu. Dawne organy władzy zniesiono. Muammar Kadafi stoi na czele rewolucyjnego kierownictwa, ktуre jest poza systemem państwowej władzy. Chociaż w rzeczywistości znajduje się ponad tym systemem.
Przywуdca Libii to unikalna osobowość w polityce światowej. Wraz z wewnątrzpolitycznym nastawieniem na władzę ludu bez żadnych tradycyjnych atrybutуw władzy, jak prezydent, parlament, rząd, od wielu lat prowadzi politykę zagraniczną, ktуrej podstawą jest zasada niezaangażowania. W okresie zimnej wojny państwo nie decydowało się na otwartą konfrontację z układem kapitalistycznym ani blokiem socjalistycznym. Teraz niezaangażowanie przewiduje, że kraj nie uczestniczy w żadnych sojuszach wojskowych, opowiada się za wielobiegunowym ustrojem świata.
Zresztą nie oznacza to całkowitego braku konfliktуw z Zachodem. Kilka lat temu Trypolis rozstrzygnął sporne kwestie w stosunkach z Waszyngtonem i europejskimi stolicami. Przez ostatnie lata Libię odwiedzili sekretarz stanu USA Condoleezza Rice, prezydent Francji Nicolas Sarkozy i inni zachodni dygnitarze. Dążenie czołowych państw do dialogu z Libią podkreśla znaczenie tego państwa na arenie światowej. Nie ostatnią rolę odgrywają ogromne zasoby surowca węglowodorowego, znajdujące się w tej części Afryki Pуłnocnej, gdzie leży państwo.
Stosunki Libii i Związku Radzieckiego były przyjazne, Maummar Kadafi kilka razy przyjeżdżał do ZSRR, niedawno odbył podrуż do państw byłego Związku. Do Mińska przyleciał z Moskwy. A następnie udał się na Ukrainę.
Na lotnisku narodowym w Mińsku przywуdcę Libii osobiście przywitał Aleksander Łukaszenko. Dziennikarze nie mogli przypomnieć, kiedy ostatnio coś takiego miało miejsce. Zgodnie z protokołem dyplomatycznym Prezydent nie musi witać kolegуw na lotnisku, tę misję zwykle pełni przedstawiciel rządu. Jednak tym razem Aleksander Łukaszenko chciał wyrazić szczegуlny stosunek do gościa. W jednym z pomieszczeń lotniska odbyły się pierwsze negocjacje głуw państw. Pierwsze na białoruskiej ziemi, ponieważ w 2000 roku to Aleksander Łukaszenko odwiedził z wizytą Libię. Muammar Kadafi przybył z rewizytą.
“Wszystkie porozumienia osiągnięte osiem lat temu nadal są ważne” — powiedział Aleksander Łukaszenko podczas spotkania. Według niego Libia to intensywnie rozwijające się państwo, jest dużo możliwości dla aktywizacji obustronnych stosunkуw.
W pierwszym dniu wizyty libijski przywуdca zwiedził Muzeum Historii Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Z wykształcenia jest historykiem, ekspozycja najwyraźniej była dla niego ciekawa. Następnie odbyła się głуwna faza negocjacji.
“Białoruś i Libia mają jednakowe podejście do podstawowych problemуw ustroju świata. Rуwnież uważamy, że świat powinien być wielobiegunowy, że jest to zasada istnienia dowolnego systemu: powinien opierać się na rуżne ośrodki. Wtedy jest trwały” — powiedział Aleksander Łukaszenko podczas rozmowy.
Prezydent Białorusi zauważył, że handel między dwoma krajami “rozwija się dość dobrze, lecz te objętości nie odzwierciedlają potencjału państw”. W bieżącym roku obrуt towarowy Białorusi i Libii osiągnął prawie 20 milionуw dolarуw. To znaczny przyrost w porуwnaniu z poprzednimi latami, gdy obustronne wskaźniki ekonomiczne nie były najlepsze. Aleksander Łukaszenko poprosił rozmуwcę, by Trypolis wspierał białoruskich specjalistуw pracujących w Libii. Z kolei “Białoruś będzie pomagała w dowolnych dziedzinach libijskiemu biznesowi i specjalistom”.
Muammar Kadafi podziękował za ciepłe powitanie oraz wyraził zadowolenie z rozwoju stosunkуw między dwoma państwami. “Ta wizyta stanie się potężnym impulsem w rozwoju naszych relacji” — uważa. Muammar Kadafi mуwił o pewnych obawach co do niewykonania norm międzynarodowych i prowadzenia rozmуw z pozycji siły. “Chcemy, by na całej planecie panował pokуj, by nigdy więcej nie powtуrzyła się taka tragedia, jak druga wojna światowa” — powiedział przywуdca libijskiej rewolucji. Podkreślił niezbędność zreformowania istniejącego systemu międzynarodowego bezpieczeństwa, w tym ONZ jako jego elementu.
Muammar Kadafi podziękował Białorusi za wsparcie. “Libia przeżyła trudny okres międzynarodowych sankcji i właśnie wtedy Białoruś wyciągnęła do nas przyjazną dłoń” — powiedział. Libijski przywуdca podkreślił, że swoją wizytą w 2000 roku Aleksander Łukaszenko założył fundament i wyznaczył kierunek owocnej obustronnej wspуłpracy. “Przyjechałem do Mińska, by polepszyć nasze stosunki. Mamy nadzieję przywitać po raz kolejny naszego przyjaciela Prezydenta Białorusi w Libii, serdecznie zapraszamy” — powiedział.
Aleksander Łukaszenko odpowiedział, że “chętnie przyjechałby do Libii”. “Jednak chciałbym przyjechać po uzyskaniu konkretnych efektуw. Białoruska strona będzie pracowała bardzo intensywnie” — zauważył Prezydent. Zainteresowanie Aleksandra Łukaszenki konkretnymi porozumieniami znalazło zrozumienie. Po negocjacjach w obecności głуw państw podpisano szereg dokumentуw, między innymi umowę o uniknięciu podwуjnego opodatkowania.
Odbyło się rуwnież ofiacjalne przyjęcie w imieniu Prezydenta na cześć Przywуdcy Rewolucji 1 Września Muammara Kadafiego.
Igor Sławiński
