Старт чарговай уборачнай кампаніі на Магілёўшчыне быў дадзены на мінулым тыдні. Першымі сезон традыцыйна адкрылі паўднёвыя раёны: Кіраўскі, Глускі, Бабруйскі. Услед за імі эстафету паэтапна прынялі іншыя. Азімыя, адзначаюць аграрыі, паспяхова перажылі бясснежную зіму, так што віды на ўраджай — самыя аптымістычныя. Але падзеі апярэджваць не спяшаюцца і канчатковымі падлікамі плануюць заняцца ўжо па завяршэнні гарачай пары. А пакуль, падкрэсліваюць, галоўная задача — захаваць вырашчаны ўраджай да апошняга зярнятка. Якія крокі для гэтага робяць хлебаробы? Наколькі гарачымі сталі будні вяскоўцаў, якія сёння на перадавой жніва? Шукаць адказы на гэтыя і іншыя пытанні адпраўляемся ў Чавускі раён.
Пакуль не ляжа раса
Сорак з лішнім кіламетраў ад Магілёва да Чавус плюс дваццаць ад райцэнтра да аграгарадка Дужаўка, яшчэ крыху да вёскі Пароеўка — і вось яно, пшанічнае поле. Жоўтыя каласы ледзь варушацца на лёгкім ветры, спрабуючы ўвабраць у сябе новыя прамяні цёплага ліпеньскага сонца. Хоць патрэбы ў гэтым ужо няма: культура цалкам выспела і гатовая да ўборкі. Экіпаж Анатоля Варанцова і Дзмітрыя Янчанкі ААТ «Дужаўка» працу распачаў з самай раніцы. Хай летні дзень і доўгі, але ж і кожная хвіліна дарагая. Перапынак сабе дазволілі толькі на пару хвілін, таму размова — пра самае галоўнае. Гэта значыць пра хлеб.
Камбайнер Анатоль Варанцоў.Анатоль Аляксандравіч удакладняе, што для яго гэта далёка не першая ўборачная. Як чалавек дасведчаны, ён ведае: арганізацыя працоўнага дня і стан тэхнікі ў жніво — галоўныя складальнікі. Таму працоўныя змены экіпажа а шостай раніцы пачынаюцца з «тэхрэвізіі» і чысткі камбайна «Палессе». Часу на гэтую аперацыю сыходзіць ні многа ні мала дзве гадзіны:
— Калі непасрэдна прыступаць да ўборкі, падказвае сама прырода — як правіла, тады, калі сыдзе раса.
Анатоль Варанцоў не аднойчы станавіўся лідарам уборачнай як у сваёй гаспадарцы, так і ў раёне. Сярод лепшых у гаспадарцы механізатар быў і па выніках мінулых пасяўной і касавіцы. У яго памочніка Дзмітрыя Янчанкі працоўны стаж меншы, чым у камандзіра, але стаўленне да справы такое ж сур’ёзнае. Аб’ядноўваюць камбайнераў жаданне трымаць высокую планку якасці і тэмпу працы і імкненне завяршыць жніво ў самыя кароткія тэрміны.
Для сябе і на продаж
Выконваючы абавязкі дырэктара ААТ «Дужаўка» Мікалай Кубрыкаў нагадвае вялікую ісціну:
— Ход уборачнай шмат у чым залежыць ад надвор’я. У дождж, зразумелая справа, камбайн у поле не адправіш. Так што сочым за прагнозамі не дзеля забавы, а для справы.
Выконваючы абавязкі дырэктара ААТ «Дужаўка» Мікалай Кубрыкаў.Усяго на палі сельгаспрадпрыемства выйшла пяць камбайнаў. Сабраць трэба будзе 1600 гектараў збожжавых. Самы вялікі палетак (звыш шасцісот гектараў) займае жыта. Напалову менш плошчы пшаніцы, таксама каласуюць і авёс з ячменем. Мікалай Кубрыкаў не хавае: планы на збожжа новага ўраджаю вялікія.
— Перш за ўсё, зразумела, выканаем заданне па дзяржзаказе і створым насенны фонд. Разлічваем засыпаць неабходны аб’ём ячменю, аўса, зернебабовых на фураж — так, каб хапіла, і нават з запасам. Статак буйной рагатай жывёлы ў нас вялікі, 3500 галоў, а шчыльнасць пагалоўя на гектар сельгасугоддзяў — адна з самых высокіх у раёне. Таму для нас вельмі важна зрабіць таннейшым рацыён, а гэта рэальна тады, калі важкая частка кармавой базы нарыхтавана ўласнымі сіламі.
Мяркуючы па ўсім, ураджай абяцае быць вышэй за леташні. А гэта значыць, што збожжавых не толькі хопіць для патрэб гаспадаркі, але і на продаж застанецца. Атрыманыя такім чынам грошы дазволяць падняць планку дабрабыту сельгаспрадпрыемства і яго работнікаў. Дарэчы, заробкі ў сезон у «Дужаўцы» вышэй сярэдняга. У перыяд корманарыхтовак, скажам, вадзіцелі ў месяц зараблялі ў сярэднім па 1500 рублёў, механізатары — каля 2000.
Паабедаў — і зноў за штурвал
Але даюцца грошы нялёгка — для гэтага трэба нямала папрацаваць, прычым без выхадных і нармавання працоўнага дня. Гэта могуць пацвердзіць і часовыя работнікі, за кошт якіх калектыў гаспадаркі прырастае на час уборачнай. У іх ліку — настаўнік са Слаўгарада, які падчас адпачынку ўжо не ў першы раз садзіцца за штурвал камбайна сельгаспрадпрыемства. Мікалай Кубрыкаў мяркуе, што прыкладам для пераймання можа служыць маладзёжны экіпаж Мікалая Прывалава і Дзяніса Рысянкова. Кіраўнік таксама задаволены працай вадзіцеля Аляксандра Гарбянкова і многіх іншых.
У сезон гаспадарка традыцыйна ўзяла на сябе абавязкі па арганізацыі харчавання работнікаў палёў. У «Дужаўцы» камбайнеры абедаюць і вячэраюць у сталовай. «Разбежка ў раллі невялікая, літаральна ў радыусе некалькіх кіламетраў, так што дабрацца сюды нескладана, шмат часу гэта не займае», — затое ў людзей, лічыць Мікалай Кубрыкаў, ёсць магчымасць паўнавартасна паесці і нават крыху перадыхнуць.
Каб потым, папоўніўшы сілы, зноў вярнуцца на рабочыя месцы. Дарэчы, даплата за абед для хлебаробаў сімвалічная, а вячэра і ўвогуле бясплатная.
Намеснік начальніка ўпраўлення па сельскай гаспадарцы і харчаванні Чавускага райвыканкама Пётр Колеснеў расказаў, што жніво выбарачна распачалі ўсе адзінаццаць гаспадарак раёна:
— У цэлым вільготнасць пакуль яшчэ занадта вялікая, і перш чым пачынаць уборку на якім-небудзь з участкаў, даводзіцца ацэньваць там стан глебы.
Асноўную стаўку аграрыі раёна ў гэтым сезоне зрабілі на азімыя збожжавыя — імі засеяна больш за палову плошчаў. І не пралічыліся. «Нам удалося добра падкарміць збожжавыя культуры, і яны ўвайшлі ў поўную сілу», — адзначыў Пётр Колеснеў, а цяпер, па яго словах, усё нацэлена на іх уборку. На палях раёна задзейнічана 62 камбайны.
З азімымі не пралічыліся
Начальнік аддзела інтэнсіфікацыі раслінаводства камітэта па сельскай гаспадарцы і харчаванні Магілёўскага аблвыканкама Лілія Гулінская адзначыла, што ў сярэднім ураджайнасць збожжавых на самых першых палях сёлета каля 31,4 цэнтнера з гектара, што на 5 вышэй, чым пры старце жніва год таму. Пасевы збожжавых культур складаюць 336,4 тысячы гектара, і гэта таксама больш, чым летась, таму каравай павінен быць вялікім.— Азімыя нас не расчаравалі, за зіму страт няма, — паведаміла спецыяліст.
Недахоп вільгаці (з-за адсутнасці зімовага снегу) дапамаглі кампенсаваць вясновыя і летнія дажджы. Зрэшты, і аграрыі вобласці нямала зрабілі для таго каб віды на ўраджай былі аптымістычнымі. У прыватнасці, з улікам змененых кліматычных умоў летась была сур’ёзна перагледжана структура пасяўных плошчаў. Пад больш ураджайныя азімыя было аддадзена каля 60 працэнтаў у структуры збожжавага палетка. Да прыкладу, пасевы азімага жыта павялічыліся ў паўтара раза. Больш пасеяна грэчкі, кукурузы на зерне.
Да ўборкі збожжавых хлебаробы вобласці падрыхтаваліся грунтоўна, перш за ўсё тэхнічна. Парк камбайнаў на Магілёўшчыне складае больш за 1000 адзінак. У гэтым сезоне ён папоўніўся яшчэ 130 машынамі, якія былі выдзелены аграрыям рэгіёна па лізінгу. Забяспечаны хлебаробы і гаручым. Аграрыі разлічваюць сёлетняе жніво завяршыць у самыя кароткія тэрміны. Па папярэдніх падліках, сабранага ўраджаю павінна хапіць на тое, каб выканаць дзяржпастаўкі, стварыць добры запас насення і забяспечыць жывёлагадоўлю паўнавартасным зернефуражом. А на лішках — някепска зарабіць.
