У Астраўцы жыццё кіпіць. Куды ні глянь, усюды растуць новыя дамы

Усяго некалькі гадоў назад гэта быў невялікі райцэнтр, які сёння дарос да горада. На гербе адлюстраваны дуб — ён сімвалізуе даўгалецце і славу, унізе плыве велічэзная фарэль — урадлівасць, здзяйсненне жаданняў і справядлівасць.

Генеральны дырэктар БелАЭС Міхаіл Філімонаў: — Будоўля ідзе ўдарна. Расія свае абавязкі выконвае ў поўным аб`ёме. Пабудуем у тэрмін

Іду напрасткі ў інфармацыйны цэнтр атамнай электрастанцыі. Не хаваю здзіўлення — дарога прывяла да... звычайнага кінатэатра. Аказалася, атамшчыкі арандавалі памяшканне пад дахам культурна-кінаканцэртнай залы “Астравец”. Хітры ход — ішоў чалавек на канцэрт або ў кіно, а тут раз — і трапіў на лекцыю ў залу. Унутры цэнтра — плакаты, вялікая карта на сцяне з чырвонымі святлодыёдамі, на ёй адзначаныя месцы, дзе на ўсю моц працуе мірны атам.

— У гэтым цэнтры ўжо пабывала восем тысяч чалавек, — расказаў адзін з лектараў. — Усім растлумачылі і наглядна паказалі, што праект самы сучасны, усе працэсы пад поўным кантролем.

— Праціўнікі будаўніцтва таксама не сядзелі склаўшы рукі...

— Яшчэ як спрабавалі нагнаць паніку! Расклейвалі плакаты з надпісам “Фукусіма”. Бабуль палохалі, што вёскі знясуць, палі затопяць, кароў патравяць. Мы выязджалі на месцы, размаўлялі з народам.

Жыхароў стане больш у тры разы

У Астраўцы жыццё кіпіць. Куды ні глянь, усюды растуць новыя дамы. Жыллём забяспечаныя ўсе ўдзельнікі будоўлі — ад інжынернага персаналу да рабочых. Па дарозе разам з генеральным дырэктарам РУП “Беларуская атамная электрастанцыя” Міхаілам Філімонавым зазірнулі ў дзіцячы сад. Якраз была ціхая гадзіна, дзеткі мірна спалі. Разважаю ўслых:

— Праект разлічаны на 60 гадоў. Спяць малыя і не ведаюць, што некаторым з іх, магчыма, прыйдзецца працаваць на станцыі.

— Працаваць на АЭС камусьці з іх сапраўды давядзецца, — усміхнуўся ў адказ Міхаіл Філімонаў. — Думаю, станцыя праслужыць значна больш. Такіх прыкладаў шмат.

Гэтай зімой у Астраўцы адкрылі гімназію. Да 2020 года плануюць, што насельніцтва горада павялічыцца прыкладна ў тры разы — да 35 тысяч чалавек. Мясцовыя ўлады ўжо плануюць, што трэба пабудаваць у будучыні. А дамы, клубы, гімназія, бальніца, садкі запатрабаваныя ўжо цяпер.

Выбар пляцоўкі для будаўніцтва АЭС інспектаваўся спецыяльна місіяй МАГАТЭ. Нацыянальная акадэмія навук вызначыла больш за семдзесят патэнцыйных пляцовак. У 2008 годзе выбралі Астравецкую. Крытэрыі пры выбары былі самымі жорсткімі. Навукоўцы нават паднімалі запісы мінулага стагоддзя, у якіх было сказана, што ў Астравецкім раёне ў 1908 годзе адбылося землетрасенне. Сказаць дакладна, якой сілы яно было, сёння складана. Сучасныя спецыялісты сцвярджаюць, што калі на тэрыторыі Беларусі землетрасенне і здарыцца, то ў прынцыпе не можа быць з магнітудай вышэйшай за 4,5 бала. Атамная станцыя лёгка гэта перанясе — парагенератар, рэактар і іншае абсталяванне паставяць на амартызатарах.

Усё ідзе па графіку

На станцыю можна трапіць толькі па спецдазволе. Гатова ўжо многае: вытворчыя і дапаможныя карпусы, сталовая, адміністрацыйныя памяшканні, цэхі па зборцы абсталявання, будынкі ўпраўлення першага і другога энергаблокаў. Асноўнае абсталяванне для БелАЭС вырабляецца ў Расіі, Беларусі і ў трэціх краінах. За якасцю ўстаноўлены вельмі жорсткі кантроль.

— Жалезабетонная канструкцыя энергаблока павінна вытрымаць падзенне самалёта вагой 20 тон з хуткасцю 100 метраў у секунду, — растлумачыў намеснік міністра энергетыкі Беларусі Міхаіл Міхадзюк.

На пляцоўцы — больш за чатыры тысячы рабочых. У наступным годзе тут будзе сапраўдны “мурашнік” — на будоўлі плануецца заняць каля васьмі тысяч чалавек. Беларуская атамная будуецца па расійскім праекце “АЭС-2006” новага пакалення “тры плюс” з сістэмай абароны, якая актывуецца без удзелу чалавека нават пры адключаных крыніцах сілкавання. Першы энергаблок плануецца ўвесці ў строй у 2018 годзе, другі — у 2020-м. Намінальная магутнасць кожнага энергаблока складзе 1194 МВт. Усё ідзе па графіку: у бліжэйшы час пачнецца мантаж абсталявання. Потым павінна адбыцца самае складанае — пусканаладачныя работы. Досвед усіх краін паказвае, што “падводныя камяні” праяўляюцца менавіта на гэтым этапе.  

Міхаіл Міхадзюк запэўніў, што ніякіх затрымак не будзе: “Станцыя павінна быць уведзена дакладна ў тэрмін”.

---

Аляксандр ЛУКАШЭНКА:

Лепшая ў свеце станцыя будуецца. І Расія, і Беларусь хочуць на яе прыкладзе паказаць, якія павінны быць АЭС у будучыні. Там будуць працаваць у асноўным беларусы — нашы людзі, за выключэннем ключавых спецыялістаў, якіх мы маем намер запрашаць.

Мы іх запрашаем падчас будаўніцтва з-за мяжы, у асноўным з Расіі, паколькі гэта ўзор расійскай станцыі. Пры падрыхтоўцы беларусаў мы павінны арыентавацца на расійскі, вельмі добры, перадавы досвед у свеце. Нашы ВНУ вядуць падрыхтоўку спецыялістаў, але аспірантаў, магістраў мы рыхтаваць не можам. У нас пакуль такіх людзей
або няма, або адзінкі. Таму мы павінны арыентавацца на навучанне кадраў у Расійскай Федэрацыі.