Dla pana Ilchama Aliewa była to pierwsza możliwość zapoznać się z Białorusią i w ogуle pierwsza wizyta w Mińsku głowy azerbejdżańskiego państwa od momentu uzyskania przez Azerbejdżan niepodległości. W pewnym sensie Białoruś odkrywa dla siebie Azerbejdżan na nowo. Po rozpadzie ZSSR w stosunkach między państwami dało się zaobserwować znaczący krok do tyłu. Za pierwszą oznakę nadrabiania strat można uważać niedawne otwarcie białoruskiego konsulatu w Baku (jednocześnie w Mińsku też powstała azerbejdżańska misja dyplomatyczna). W ciągu ostatnich trzech lat obrуt towarowy pomiędzy naszymi państwami zwiększył się trzy razy, a w ubiegłym roku osiągnął 3 miliony dolarуw.
Wzmożone zainteresowanie Azerbejdżanem da się bardzo łatwo wytłumaczyć. Gospodarka tego kraju ostatnimi laty w ujęciu procentowym wygląda nie jako pojedyncze, lecz jako dziesiątki procent. W wielu przypadkach jest to wynik ogromnych dochodуw, ktуre zaczęła przynosić “złota żyła” — złoża ropy naftowej.
Przemysł naftowy wynosi 70 procent całej produkcji w kraju. Jednocześnie gospodarka Azerbejdżanu ma inne potrzeby, wśrуd ktуrych między innymi można wymienić zapotrzebowanie na dostawy produkcji białoruskiej budowy maszyn, obrуbki drewna, przemysłu spożywczego itd. I co najważniejsze — Azerbejdżan posiada niezbędne do tego zasoby finansowe. W tej sytuacji zacieśnianie stosunkуw pomiędzy dwoma krajami wygląda całkiem naturalnie.
“Dynamicznie rozwijające się gospodarki dwуch państw oraz ich znaczący potencjał produkcyjny warunkują obustronne zainteresowanie — zaznaczył na spotkaniu z kolegą z Azerbejdżanu Aleksander Łukaszenko. — Z przyjemnością zaznaczam, że ostatnimi laty obrуt towarowy pomiędzy naszymi państwami wzrasta bardzo szybko… Jednocześnie jeśli spojrzymy tylko na liczby absolutne, będzie to wielkość bardzo mała. Możemy ją kilkakrotnie zwiększyć, i jestem pewny, że właśnie tak stanie się po wizycie”. Jak wynika ze słуw Aleksandra Łukaszenki, w najbliższym czasie należy skoncentrować się na realizacji dużych wspуlnych projektуw w przemyśle i energetyce.
“Znaczące perspektywy otwierają się przed naszymi krajami rуwnież w przemyśle naftowym — przekonany jest Prezydent Białorusi. — Azerbejdżan posiada ogromne złoża ropy i gazu, Białoruś zaś ma nowoczesną bazę petrochemiczną. To wszystko tworzy podstawę, aby nasze stosunki w branży energetycznej rozwijały się obopуlnie korzystnie”. Jak wynika z jego słуw, Białoruś jest zainteresowana zwiększeniem ilości przepompowywanej przez nasz kraj ropy kaspijskiej i zaoferuje infrastrukturę rurociągуw dla jej tranzytu do Polski oraz krajуw nadbałtyckich.
W tym miejscu zupełnie na marginesie należy zaznaczyć, że Baku ze swojej strony też aktywnie poszukuje drуg do realizacji dostaw swojego najważniejszego skarbu na rynki światowe, lecz przede wszystkich do Europy. Niedawno Ilcham Aliew złożył wizytę na Łotwie, gdzie poruszał tę kwestię, do Baku zaś w tym samym celu przyjeżdżał prezydent Rumunii. Szczegуlną uwagę poświęca się pracy nad projektem perspektywicznego rurociągu Baku — Odesa — Brody, do ktуrego mogłaby rуwnież dołączyć Białoruś.
W trakcie negocjacji Aleksander Łukaszenko zaznaczył, że istnieją możliwości, aby wspуlnie realizować projekty wydobycia ropy i gazu, Ilcham Aliew poparł ten pomysł.
Co się tyczy wspуłpracy w innych branżach, Aleksander Łukaszenko uważa, że fundamentem rozwoju kontaktуw biznesowych pomiędzy dwoma krajami mogą zostać omawiane obecnie poważne projekty utworzenia w Azerbejdżanie produkcji montażowej białoruskich traktorуw oraz wyposażenia zespołu rolniczoprzemyslowego w jakościową technikę rolniczą.
“Nasze gospodarki rozwijają się dynamicznie, wzrasta potencjał przemysłowy. Rzeczą naturalną jest, że stwarza to przesłanki do bardziej aktywnej wspуłpracy ekonomicznej” — zaznaczył Ilcham Aliew. Jest pewny, że gospodarki Białorusi i Azerbejdżanu mogą bardzo skutecznie uzupełniać się nawzajem. “W Azerbejdżanie istnieje zapotrzebowanie na białoruską produkcję, Białoruś też jest zainteresowana produkcją azerbejdżańską. Ilcham Aliew zachęcał Aleksandra Łukaszenkę do złożenia oficjalnej wizyty w Azerbejdżanie i “kontynuacji dialogu”.
Wynikiem negocjacji zostało podpisanie w Mińsku Umowy pomiędzy Republiką Białoruś i Azerbejdżanem o wspуłpracy społeczno-gospodarczej do roku 2015. Zdaniem Ilchama Aliewa, Umowa stwarza dobrą podstawę prawną do stosunkуw dwustronnych, określa dalsze perspektywy rozwoju i ostatecznie będzie sprzyjała zwiększeniu zakresu obustronnego handlu.
Igor Sławiński
