Obecnie w Europie ogromnym zainteresowaniem ciesz± siк biaіoruscy projektanci– a zatem komu, jak nie nam, wypada sprуbowaж zrozumieж, co tak naprawdк dzieje siк dzisiaj w krajowym przemy¶le mody?W drapywanie siк na Olimp wysokiej mody wcale nie jest takie іatwe — i bez tego jest tam trochк za ciasno. Siostry Parfenowicz potrafiіy zrobiж to bez zbкdnych wysiіkуw, przy czym byіy one w¶rуd pierwszych biaіoruskich projektantуw, o ktуrych zaczкto mуwiж najpierw w Rosji, a pујniej na Ukrainie i w koсcu w Europie.
“Juї znudziіy siк nam wszystkie te zwyciкstwa” — ¶miej± siк siostry, ktуre w ci±gu dosіownie kilku lat zebraіy niezі± kolekcjк nagrуd z wszelkiego rodzaju konkursуw projektanckich. Ale wygl±da na to, їe koіo fortuny, rozpкdzone przez ich potrуjn± pewno¶ж siebie, dopiero ma rozkrкciж siк na peіn± siік.
Pasjк do tworzenia ubraс siostry odziedziczyіy po matce i babci. Kogo¶ wychowuje siк na ulubionych bajkach, natomiast te trzy dorastaіy na ulubionych czasopismach mуd, ktуre skutecznie zast±piіy im bajki. Niedіugo siostry zaczкіy “wymy¶laж” samodzielnie … Przy tym Olga, Helena i Marina nigdy nie zastanawiaіy siк, czy ich wyszukane fantazje nadaj± siк do uїytku, ani razu nie zw±tpiwszy, їe “to wszystko trzeba szyж”. Brak d±їenia do podobania siк (co, a propos, jest wіa¶ciwe wszystkim prawdziwym artystom) w poі±czeniu z zawodow± wiedz± tradycji ludowych (id±c w ¶lady starszych siуstr Marina koсczy wydziaі kultury ludowej na uniwersytecie pedagogicznym) zgodnie z prawami natury zapewniіy twуrczemu zwi±zkowi siуstr Parafinowicz pierwsze zwyciкstwa — najpierw na krajowym forum mody awangardowej “Mamont”, a pујniej — na sіynnym festiwalu “Mіyn mody”, ktуry zaowocowaі staїem w miкdzynarodowej szkole mody “Esmod”, po ktуrym siostry ostatecznie przekonaіy siк, їe robienie tego, co siк chce, nie ogl±daj±c siк na autorytety, nie obawiaj±c siк, їe to nie “znajdzie zrozumienia” jest najbardziej skuteczn± strategi±.
Kaїda z nich po mistrzowsku wіada dawnymi rzemiosіami — haftowaniem, tkactwem, patchworkiem, wyplataniem z іozy i sіomki… Zrobienie gobelinu lub wcielenie pomysіu w ceramice jest dla nich, mуwi±c obrazowo, “drobnostk±”. “Wszystko to badaіy¶my na bardzo gікbokim poziomie, nawet nie wyobraїam sobie czego¶ takiego, co nie potrafiіyby¶my zrobiж” — wzrusza ramionami Olga. Na¶laduj±c stare mistrzynie siostry Parfenowicz wol± kroiж tkaninк bezpo¶rednio na modelce lub z natchnienia, mimo їe doskonale znaj± siк na wszystkich chwytach krojczyni z atelier.
Dowodem na to jest, ogуlnie rzecz bior±c, jedna z ich ostatnich kolekcji — “Metamorfozy”. Co prawda, klasycznie prawidіowe ¶cieїki i zakіadki umieszczane s± w tak “nieprawidіowych” miejscach, їe sіowami bardzo ciкїko jest oddaж wynik tej awangardowej twуrczo¶ci. Pierwsz± moj± my¶l± po zobaczeniu tej niewyobraїalnej konstrukcji z czarnego dїinsu i czerwono-szarej woali byіo to, їe jest to nasz z wami ¶wiat, tylko їe z punktu widzenia ubraс… O dziwo, ale nawet w Miсsku s± odwaїne osoby, ktуre zamawiaj± “Metamorfozy”, by w to siк ubieraж.
— A nic dziwnego — odpowiadaj± siostry. — Co roku ro¶nie liczba osуb, ktуre chc± ubieraж siк w sposуb bardziej indywidualny. Poniewaї teraz jest wybуr, a to wіa¶nie on w duїym stopniu przyczynia siк do rozwoju gustu. Pamiкta Pani pocz±tek lat 90., kiedy dosіownie wszyscy ubierali siк w іosiny, piїamy i polskie plisowane spуdniczki? To dlatego, їe nie byіo їadnego wyboru. Proszк poczekaж jeszcze parк lat — zobaczy Pani, jak bardzo zmieni± siк mieszkaсcy Miсska.
Wygl±da na to, їe przepis na sukces od wspуіczesnych biaіoruskich projektantуw nie jest zbyt skomplikowany. Akademickie wyksztaіcenie i czuіy stosunek do wіasnych korzeni zawsze byіy na dobrym poziomie na uczelniach krajowych. Dodajmy do tego odwagк nowej generacji i uczucie, їe jest to komu¶ potrzebne… Chociaї nadal pozostaje intryguj±ce pytanie: w jaki sposуb potrafi± one zmieniж nas za parк lat?
Irena Zawadzka
