Задача медыцыны будучыні — лячыць не хваробу, а пацыента, таму лякарствы павінны назначацца з аглядкай на яго генатып. У нашай краіне такі падыход прымяняецца, напрыклад, у анкалогіі, а таксама пры лячэнні гепатыту С. Генетычнае тэсціраванне выяўляе, ці будзе эфектыўным для канкрэтнага пацыента прэпарат ці трэба выкарыстоўваць іншыя метады.
У Цэнтры геномных біятэхналогій Інстытута генетыкі і цыталогіі таксама актыўна вывучаюць адчувальнасць пацыентаў да сардэчна-сасудзістых прэпаратаў, у прыватнасці, да варфарыну. “Гэта вельмі добрае лякарства, эфектыўнае і пры мігальнай арытміі, і пасля пратэзавання клапанаў, але вынік не ва ўсіх і не заўсёды з’яўляецца станоўчым. Залежыць ён ад трох генаў, якія дапамагаюць вызначыцца з дазіроўкай: адрозненні могуць быць у 10 разоў”, — апісвае праблему доктар біялагічных навук, прафесар Ірма Масэ.
Прынцып прадказальнасці, вызначэння рызык захворвання да з’яўлення першых сімптомаў адпрацаваны генетыкамі на дыябеце, астэапарозе, метабалічным сіндроме, інсульце, але найбольш уражлівыя вынікі звязаны са спадчыннай схільнасцю да тромбаўтварэння, якая можа прыводзіць да выкідышаў. Без генетычнага аналізу выявіць яе немагчыма. Ёсць дадзеныя, што кожная пятая жаданая цяжарнасць заканчваецца няўдачай. І бывае, што прычыну так і не ўдалося выявіць. У Інстытуце генетыкі пратэсціравалі па 14 пэўных генах больш за тысячу пацыентак з невядомымі прычынамі невыношвання, і аказалася, што больш за 90 працэнтаў мелі ад аднаго да чатырох фактараў рызыкі ўзнікнення трамбафіліі, але былі і носьбіты 6, 7 неспрыяльных варыянтаў. Пасля спецыяльнай тэрапіі каля 80 працэнтаў з іх змаглі стаць маці.
Вольга Карнеева
