Вот и год на излете, для изданий — «страдная пора»... Подведение итогов, составление хит–парадов... Молодежный клуб «Лiтаратурнае прадмесце», творящий, спорящий, дискутирующий «под крылом» нашей газеты, тоже подводит итоги. А кроме еженедельных занятий, чего только за год не было. Выступали перед читателями Барановичской библиотеки и в Центре детского творчества Фрунзенского района столицы, на Лысой горе и в реставрируемом храме в Плебани... В музее Максима Богдановича мы праздновали День святого Валентина, точнее — день влюбленных Максима и Вероники. В минской библиотеке имени Тетки участвовали в проведении литературного конкурса и даже явили зрителям настоящую Тетку — почти как на портретах... В музее Ваньковичей на презентации моей книги о Минске литпредместьевцы устроили настоящий карнавал — ведущими были граф Чапский и пани Ядвига Любанская, чей призрак до сих пор бродит по Лошице, явились и директор минской конки, и главный дударь Минской хоругви... А потом все отправились к Свислочи, кормить... «цмокаў», которые, оказывается, жили там еще в XIX веке. Но самое главное, конечно, — это свершения творческие. И вот — вашему вниманию очередная подборка стихотворений «Лiтаратурнага прадмесця». Как обычно, они написаны в самых разных стилях — от классических триолетов до постмодернистских изысков... Ведь поэт — это и тот, кто видит, как земля и небо меняются местами, и тот, кто может выпить луну, и тот, кто ставит в начале своей фамилии вместо привычного «И» — «Ы»...Змiцер Арцюх
На снезе сляды курапатак —
Застылыя слёзы вясны.
Мы прыйдзем аднойчы дахаты,
Напоўняцца радасцю сны.
Мы знойдзем таемную iснасць,
Забудзем вядзьмарку–зiму.
З пляча твайго змерзлую сцiпласць
Я вуснамi моўчкi здыму...
Андрэй Ключнiкаў
Паэту мроiцца восень.
Ён дыхае гэтым шчасцем.
Нiбыта сапраўдны госць ён
На залатым Парнасе.
I гэта яму спявалi
Арэлi апошнiх птушак.
I гэта яго чакалi
На каляровых стужках.
I ўсiм ён да сэрца мiлы.
I сам ён такi прыгожы,
I столькi ў iм творчай сiлы,
Што ўсiх захапiць ён можа.
I раптам, нiбы ў юнацтве,
Паэт, раскiдаўшы лiсце,
Згубiўся ў сваiм мастацтве,
Як упершыню калiсьцi.
* * *
Было так цiха ў вечары празрыстым,
Плылi iмгненнi, быццам шызы дым.
I я лаўлю ў паветры твае рысы.
У гэтым змрочным небе ледзяным.
Крупiнкi зорак рассыпае космас,
Сусветных птушак
Залачоны корм.
У ноч так цiха адлятаюць душы.
У ноч так лёгка адыйсцi ад норм.
Калi я ўбачу па–за гэтым светам,
Пазбегнуўшы бальнiчнае палаты,
Што ты ляцiш, што хутка на планету
Надыдзе адзiнокi лiстапад.
На гадавiну твой старэйшы брат
Запалiць ля пад’езда цыгарэту.
Нiшто не вернецца, не вернецца назад.
Мiкола Кандратаў
З нахiленага Зорнага Каўша
Рассыпалiся спелыя сунiцы —
I коцяцца ў душу, але душа
Нiяк не можа iмi наталiцца.
Сунiцы ночы, быццам светлякi,
На небным засвяцiўшыся абрусе,
Нiбыта з Боскай сыплюцца рукi
У сонныя азёры Беларусi.
Таццяна Пузенка
Адкiдайма табу
Углядацца зычлiвае поўнi,
Каб нарэшце па шляху метро
Перайсцi ў iншасвет.
Запавольна iду
Па нязвыклай асфальтавай роўнi:
Прадчуванне старое.
Што Вечнае недзе жыве.
Залатоўкi i плоць
Уядаюцца рэшткаў духоўных,
Як пазычыць цябе
На наступнае мега–жыццё?
Ты не ведаеш хоць,
Хтось у вопратцы Бога ахоўна
Поўню п’е, каб сышла
I каб ты анiкуды не ўцёк.
Вiктар Ываноў
Да прыгажунi з пятага беларускага
Ты — пекная. Мяне агнём пячэ
На цёмным целе тонкая сукенка.
Ах! быццам шакаладная цукерка,
I быццам фольга белая з плячэй.
Лiзаць цябе вачыма, найгарчэй —
Чым шакалад, смуглявая паненка, —
Ды час ужо ляцiць, нiбы паперка,
I шакалад мiж пальцамi цячэ.
Ё: пяты курс, дыплом, размеркаванне —
Халодны, хлорны восеньскi настой;
Магiстратура тут як мiг удачы.
Мiгнула — хопiць. Тэрмiн навучання —
Пяць год. Ну, добра, шэсць...
Цукерачка, пастой —
Яшчэ хоць раз абгортку дай убачыць!..
* * *
Паэт глядзiць на чытача з паперы
Часопiснае. Твар,
Бадай, прыемны, хоць на фота — шэры.
Ты збор чароўных мар
Упершыню чытаеш. Быццам рампа,
На вершы брудна–жоўтым свецiць лямпа.
Якiм паўстане дар?
I вобразы тут ёсць (ажно чатыры),
I нешта верш нясе,
I паралельна струны гэтай лiры
Нацягнутыя ўсе;
Няма выразных хiбаў супраць метраў,
Няма й вады — а свежага паветра
Няма...
Дмитрий Ермолович–Дащинский
Сердце
Бездарные актеры и их пьесы,
Нелепые побои ради взгляда.
Усну в ветвях игрушечного леса.
И никого, кроме тебя, не надо.
Ночным пожаром небо изувечит —
Не задохнуться бы, куда уж греться,
И я пойму, что линии не вечны,
Что петь имеет право только сердце.
А кто–то собирает мои тайны,
Забыв про одинокие перила...
Любая нежность, в сущности, случайна.
Любая память превосходит силу.
Наряды и бумажные короны
Раздам интересующимся людям.
Смотрю в окно, любуюсь на неоны,
И слова ради слов уже не будет.
Когда вернешься ты ко всем пропащим,
Чтоб не грустить и не прощаться больше,
Я буду сердце чувствовать все чаще,
Твои аккорды петь как можно дольше.
Алесь Спiцын
Яна мой крыжык насiла
На срэбраным ланцужку,
А ейны крыжык насiў я
На ваўняным матузку.
Ланцужок разарваўся —
i змяёю па нервах:
Ёсць дзьве ненадзейныя рэчы–
Мары
Ды
Срэбра...
Юля Новiк
За кожным крокам — галасы,
Спынюся — зноў няма нiкога.
А цень не мой за мной застыў
I носiць след не мой дарога.
Чакай не ночы i не дня,
А iх сустрэч i развiтанняў,
Каб зразумець, што я — не я,
I хутка iншы мною стане.
Рагнед Малахоўскi
Лiстапад
Мае лiсты не вернyцца нiколi.
Сваiх лiстоў мне не напiшаш ты.
Стаю адзiн у пасiвелым полi.
Чытаючы аблокi, як лiсты.
Чакаю з неба вестак белакрылых.
Чакання час бясследна не мiне.
Пакуль пульсуе верай кроў у жылах,
То сэрца тонкiм лёдам не кране.
Вiка Трэнас
Здрайцы
Заўтра буду грукаць галавою ў неба
Шлях наш быў дадому, збочыла ты ў Рым, а
Тут перад маiмi вершамi ганебна
Злосныя анёлы бразнулi дзвярыма
Хлопец лёс свой крэслiць на счарнелым снезе
Ён — лязо i слёзы, ён — мой кот i кат,
Нечым знерваваны. Заблукалы недзе
Некалi сканае на маiх руках
Ад цябе таксама лекi не ўратуюць
Бо з тваёй талеркi я жыццё каштую.
Андрей Тявловский
Серебро потемнеет во времени,
Потускнеют оклады икон,
Перемелют небесные мельницы
Эверест человечьих грехов.
Океаны страстей успокоятся,
Позабудутся боль и беда,
И Врата наконец–то откроются.
И покровы падут... И тогда
Кто–то, мира дождавшийся лучшего,
Где уже — ни загадок, ни тайн,
Будет плакать по веку минувшему,
Вспоминая потерянный рай.
Аксана Данiльчык
Рука расцiскаецца
Падае кубачак з кавай
На бляск чаравiкаў
Панчохаў празрыстасць
На мармур падлогi
i злева i справа
Дваiцца ў вачах
i пачуццяў дваiстасць
Такая, што болей
Трымаць раўнавагу
Не могуць нi сцены,
нi вокны ў паўсвета.
Сурвэтка ўзнiмаецца ўверх
Белым сцягам
Насустрач палону
Шалёнага лета.
Аксана Спрынчан
Чакала снегу i лiстоў...
Снег выпаў з чорнымi слядамi.
Лiст не прыйшоў...
Туга забытага нябыту
апанавала,
Нагбом пiла маё жыццё,
Пакуль сляды не расчытала —
Там, дзе няма, — там ёсць усё,
Чаго твая душа чакала,
Што не адбудзецца нiколi
Таму, што з кiмсьцi ўжо было.
Быццю ж не трэба паўтарэнняў,
Хай паўтарае небыццё.
Iгар Клепiкаў
Разбеглiся зноў
Па бруку нябачныя сцежкi,
I сны лiхтароў
Як рэха тваёй усмешкi,
Ляцiць нада мной.
Нiбыта пунсовыя ветразi.
Нябёсы з зямлёй
Паволi мяняюцца месцамi.
Таццяна Будовiч
Твая нешматслоўнасць як нельга дарэчы:
без слоў разумееш патрэбныя рэчы.
Амаль што на небе i побач з табой.
I спiны ўздымаюць скала за скалой.
I ценi аблокаў на поўнач сплываюць.
Жывеш i не ведаеш: гэта бывае.
А сонца сцякае на веi твае.
Прыжмурваеш вочы i свет растае.
I я з iм знiкаю. Зямлi прыцягненне
Не дасць мне падумаць: спынiся, iмгненне!
А толькi запомнiць вачэй хрызалiт
I сонца, што ўжо не пакiне зенiт...
