У часопісе Nature Nano-technology прадстаўлены распрацаваны беларускімі і амерыканскімі даследчыкамі новы метад выяўлення і наступнага знішчэння адзінкавых ракавых клетак

У анкалогіі — маленькая рэвалюцыя. У аўтарытэтным часопісе Nature Nano-technology нядаўна прадстаўлены распрацаваны беларускімі і амерыканскімі даследчыкамі новы метад выяўлення і наступнага знішчэння адзінкавых ракавых клетак. Раней яны маглі затаіцца і запусціць працэс па новай. Цяпер жа анкахірургі атрымалі дадатковую опцыю: спалучэнне залатых наначасцін і лазернага выпраменьвання дапаможа вырашаць пытанне раз і назаўжды.


“На практыцы гэта працуе так: перад аперацыяй пацыенту робіцца ін’екцыя нанапухіроў золата разам з прэпаратам, які распазнае пухліну, дзякуючы чаму яны будуць назапашвацца менавіта ў ракавых клетках, — тлумачыць тонкасці метаду адзін з аўтараў праекта, кіраўнік навуковай групы пухлін галавы і шыі РНПЦ анкалогіі і медыцынскай радыялогіі імя М.М.Аляксандрава Ігар Белацаркоўскі. — Пад уздзеяннем лазерных імпульсаў тыя ўзрываюцца, прыцэльна знішчаючы астаткавую мікрапухліну”. Тэхналогія ўжо прайшла праверку на лабараторных мышах, якім прышчапілі пухліну-карцыному. Нанапухіры выратавалі ўсіх грызуноў, у той час як пры стандартным падыходзе яны хутка гінулі ад новага вітка хваробы. Пакуль гаворка ідзе толькі пра пухліны галавы і шыі, якія складаюць у анкалогіі 3-4 працэнты выпадкаў, але гэта ж і адзін з самых складаных франтоў работы. Паводле слоў намесніка дырэктара Рэспубліканскага навукова-практычнага цэнтра па навуковай рабоце Сяргея Краснага, кожны другі такі від раку выяўляецца ўжо ў запушчанай стадыі. Ён яшчэ і больш агрэсіўны, і моцна звужае магчымасці хірурга — столькі ў гэтых зонах жыццёва важных структур. Адваротным бокам аперацыі можа стаць глыбокая інваліднасць або катастрафічныя дэфекты ў знешнасці.

Сама ідэя выкарыстоўваць “залатыя кулі” ўзнікла гадоў 15 назад, але заставалася закавыкай сама тэхналогія: як даставіць іх дакладна на адрас? Сумеснымі намаганнямі рашэнне знайшлося — партнёрам нашых анколагаў стаў, у прыватнасці, дырэктар лазерных тэхналогій карпарацыі Masimo прафесар Дзмітрый Лапатка, а фінансаваўся праект у тым ліку і Нацыянальным навуковым фондам ЗША. Перспектывы, паводле ацэнак экспертаў, адкрываюцца каласальныя. Зрэшты, укараненне ў практыку — справа няхуткая. На парадку дня — клінічныя выпрабаванні. Магчыма, стартуюць яны менавіта ў Беларусі.

Як у сталіцы, так і ў глыбінцы

У Беларусі цалкам мадэрнізавана сістэма аховы здароўя, якая сёння дае магчымасць аказваць якасную медыцынскую дапамогу насельніцтву нават у глыбінцы.

А дзякуючы Нацыянальнай праграме дэмаграфічнай бяспекі і праграме “Дзеці Беларусі”, якія рэалізоўваліся пад патранатам Прэзідэнта, у краіне створана высокаэфектыўная служба па ахове мацярынства і дзяцінства.

Нам удалося значна знізіць ма­цярынскую і дзіцячую смяротнасць. Па гэтым паказчыку краіна выйшла на першыя месцы ў Еўропе. Беларусь лідзіруе ў СНД па грудным выкормліванні, па вакцынацыі. У краіне 98 працэнтаў жыхароў прышчэпліваюцца бясплатна.

Беларуская медыцына вырашыла многія глабальныя праблемы, і сёння трэба больш увагі надаваць праблемам прафілактыкі і прапагандзе здаровага ладу жыцця. Бо здароўе чалавека на 50 працэнтаў вызначаецца тым, як ён сам да сябе ставіцца.