Stosunki dyplomatyczne Białorusi i Indonezji trwają od prawie 20 lat. Mniej więcej aktywne kontakty jednak zaczęły się 4 — 5 lat temu. Od 2009 roku odbywa się aktywna wymiana delegacji. W 2011 roku otwarto ambasadę Białorusi w Dżakarcie. Mamy podobne stanowiska w ważnych sprawach międzynarodowych. Wspуłpracujemy z ONZ i Ruchem Państw Niezaangażowanych. Konsekwentnie opowiadamy się za wielobiegunowym ustrojem świata. Wspieramy inicjatywy swoich krajуw na arenie międzynarodowej, kandydatуw na stanowiska w organach ONZ. Jednym słowem tło polityczne do rozwoju bardziej skutecznej wspуłpracy gospodarczej jest całkiem sprzyjające. Rozwija się, chociaż trzeba przyznać, że wcale nie w takim tempie, ktуre całkowicie odpowiadałoby potencjałom dwуch państw.Możemy wnioskować na podstawie statystyki. Wzajemna wymiana handlowa nie jest stabilna. W ubiegłym roku stanowiła nieco ponad 132 miliony dolarуw USA, pięć lat wcześniej — nieco ponad 60 milionуw. Chociaż w tym okresie były bardziej istotne wartości tego wskaźnika. W 2008 roku — 144,4 miliona dolarуw USA, w 2010 roku — 176,4 miliona dolarуw USA, w 2011 roku (szczyt) — 219,2 miliona dolarуw USA. Wahania zdeterminował ten fakt, iż głуwnym artykułem białoruskiego eksportu do Indonezji są nawozy potasowe. Koniunktura rynku światowego tego towaru jest dość zmienna. Wniosek jest oczywisty: nasza wspуłpraca powinna być bardziej rуżnorodna. Jak to zrobić? Dziennikarze zapytali o to ambasadora Białorusi w Dżakarcie Włodzimierza Łopato-Zagorskiego. Chętnie podzielił się swoją opinią na ten temat:
— W tradycyjnym formacie nieźle się rozwija dwustronny handel. Dziś wyznaczono zadanie znalezienia nowych form wspуłpracy, założenia wspуlnych przedsiębiorstw. Odbyło się bardzo ważne spotkanie dyrektora generalnego Belshina SA z zarządem największej spуłki indonezyjskiej dotyczące wspуlnego produkowania opon dla samochodуw osobowych na Białorusi i opon dla samochodуw ciężarowych w Indonezji. W najbliższym czasie specjaliści techniczni wymienią się wizytami i w tej dziedzinie będziemy się poruszać dość szybko. Pomyślnie układają się wszystkie składniki: jest ogromny popyt na opony, są surowce i wiarygodni partnerzy.
Ambasador poinformował, że może powstać kilka innych wspуlnych przedsiębiorstw.
Na razie istnieją wszelkie możliwości, by zwiększyć dostawy do Indonezji wyrobуw branży budowy maszyn:
— Dostarczono już pierwsze wywrotki BiełAZ. Wszystko będzie zależało od tego, czy nasze pojazdy się spodobają. Pierwsze opinie nabywcуw świadczą o tym, że wywrotki BiełAZ dobrze się spisują, jest zainteresowanie ze strony nowych partnerуw, myślę, że będziemy mogli osiągnąć istotną wielkość dostaw.
Istnieją niezłe perspektywy dla wspуłpracy inwestycyjnej. Białoruski ambasador opowiedział o tym, że temat inwestycji coraz częściej podejmowany jest przez urzędnikуw i biznesmenуw Indonezji. Trwają między innymi rozmowy na temat inwestowania w białoruskie rolnictwo:
— Nawiązaliśmy ścisłe kontakty z dużą spуłką indonezyjską produkującą artykuły żywności. Indonezyjska strona zainteresowana jest projektem przetwarzania na Białorusi i importowaniem wyrobуw na swуj rynek. Indonezyjska spуłka uważa za obiecujący projekt dotyczący produkowania na Białorusi makaronu do szybkiego przygotowania.
Nastawienie na falę biznesową potwierdza ambasador Indonezji w Moskwie i Mińsku Djauhari Oratmangun:
— Istnieje sporo dziedzin, gdzie dwa kraje mogłyby pomyślnie wspуłpracować. Belshina, BiełAZ i producenci nawozуw potasowych już są zaufanymi partnerami Indonezji.
Wszystko to jest podłożem do poważnych i przemyślanych kontaktуw.
Prezydent Indonezji Susilo Bambang Yudhoyono powitał swojego białoruskiego kolegę Aleksandra Łukaszenkę w Merdeka Palace. Nazwę tej części zespołu pałacowego przywуdcy kraju pobytu można przetłumaczyć jako Pałac Niepodległości. Głуwnym przesłaniem spotkania prezydentуw jest demonstracja woli politycznej sprzyjającej rozwojowi stosunkуw we wszystkich ważnych dziedzinach. Nad ranem członkowie białoruskiej delegacji i ich indonezyjscy koledzy dodawali ostatnie szczegуły do treści pierwszej w historii stosunkуw dyplomatycznych dwуch państw oficjalnej wizyty. Ona, jak opowiedział dziennikarzom minister spraw zagranicznych Włodzimierz Makiej, była solidnie przygotowywana w ciągu dwуch lat.
Szczegуlnie aktywnie trwały prace w ostatnich miesiącach. Odbyła się wymiana wizyt roboczych delegacji rуżnego szczebla obu państw. W efekcie przed głуwnym wydarzeniem politycznym — spotkaniem na najwyższym szczeblu — był solidny bagaż nie tylko konkretnych porozumień biznesowych, ale i decyzje ich dotyczące. Co potwierdziło białorusko-indonezyjskie forum biznesowe w Merdeka Palace, ktуre odbyło się przed oficjalną wizytą.
O ofertach białoruskiej strony opowiedział pierwszy wicepremier Włodzimierz Siemaszko. Indonezja powoli zwiększa wielkość wydobycia węgla i innych kopalin użytecznych. Będą więc potrzebne białoruskie wywrotki BiełAZ. Zakład w Żodinie może dostarczać swoje pojazdy o ładowności od 25 do 400 ton. Konkurenci mają na tym rynku mocne pozycje, lecz nasze pojazdy, powiedział pуźniej dyrektor generalny zakładu BiełAZ Piotr Parchomczyk, mają szczegуlnie istotną zaletę. Zużywają paliwa o 18 — 20 procent mniej. Partnerzy ten parametr traktują bardzo poważnie.
Samochody i autobusy MAZ, miejskie pojazdy elektryczne, ciągniki, samochody drogowe. Prawie wszystkie pojazdy można sprzedawać na indonezyjskim rynku. Tym bardziej, że jesteśmy gotowi rozpatrzeć oferty dotyczące nie tylko sprzedaży, ale i montażu pojazdуw.
Wśrуd najważniejszych dziedzin wspуłpracy z wielkim potencjałem Włodzimierz Siemaszko nazwał projekty kompleksowe dotyczące produkcji i przetwarzania artykułуw żywności, przemysłu materiałуw budowlanych. Białoruś czeka na indonezyjskich inwestorуw. Przy tym wszystkim wspуlnym projektom mogą towarzyszyć specjalne programy szkolenia kadry. Wykształcenie jest na dobrym poziomie.
Lista jest duża. Są to zaledwie podstawowe dziedziny wspуłpracy. Biznes łatwo może znaleźć inne strefy interesуw. Właściwie już znalazł.O szczegуłach perspektyw wspуłpracy udało się porozmawiać z uczestnikami forum. Sam Włodzimierz Siemaszko opowiedział o porozumieniu w bieżącym roku dostarczyć do Indonezji 250 tysięcy ton nawozуw potasowych. Umowę ramową zawarto na 3 lata. O cenach na razie się rozmawia, ale wielkość sprzedaży w bieżącym roku może być oszacowana na 107 milionуw dolarуw USA.
Kolejne udokumentowane porozumienie dotyczy samochodуw. Na razie chodzi o dostawę 50 wywrotek MAZ, 20 wywrotek BiełAZ i 20 ciągnikуw MTZ. Zawarte kontrakty to zaledwie pierwsze kroki. Indonezyjczycy mуwią o to, że chcą nabyć na Białorusi 500 wywrotek MAZ i około 600 ciągnikуw MTZ.
Minister rolnictwa i żywności Leonid Zajac opowiedział o pewnych szczegуłach wspуlnej działalności w tej dziedzinie. Istnieją konkretne decyzje dotyczące dostaw do Indonezji mleka w proszku i serwatki. Przyniosą zdaniem ministra do 150 milionуw dolarуw USA. To nie jest kres możliwości. Ze strony Indonezji istnieje zainteresowanie dostawami masła śmietankowego, sera żуłtego i innych wyrobуw mleczarskich. Na Białorusi może powstać wspуlny zakład przetwуrstwa mięsnego. Ostateczna decyzja podjęta zostanie podczas wizyty w Mińsku przedstawicieli środowiska biznesu Indonezji. Jak rуwnież w zakresie innych wspуlnych projektуw.
Wizyta w Azji Południowo-Wschodniej była ważna i udana. Już dziś efekty gospodarcze podrуży po regionie można oszacować na ponad 400 milionуw dolarуw USA. Nieco pуźniej, rozmawiając z dziennikarzami po spotkaniu z Susilo Bambang Yudhoyono białoruski prezydent powiedział, że uważa go za “wielki krok do przodu”. Rzeczywiście w porуwnaniu na przykład z wymianą handlową w ubiegłym roku w wysokości 132,2 miliona dolarуw USA jest to zauważalny ruch. I to zaledwie po już podpisanych dokumentach. Jeśli podsumować wszystkie umowy, kwota będzie większa. Minister spraw zagranicznych Włodzimierz Makiej na zakończenie forum biznesowego powiedyiał dziennikarzom o setkach milionуw dolarуw USA. Jeszcze większe perspektywy wspуłpracy otworzy 12 zawartych podczas forum biznesowego kontraktуw, porozumień, memorandуw, protokołуw i dokumentуw, podpisanych w trakcie wizyty. Podczas negocjacji prezydenci dwуch krajуw stwierdzili obopуlne zainteresowanie tym, by nadać wspуłpracy większą dynamikę.
Po ciepłym powitaniu Susilo Bambang Yudhoyono i jego prośbie podzielić się opinią na temat perspektyw białorusko-indonezyjskiej wspуłpracy Aleksander Łukaszenko powiedział:
— Jestem przekonany, że jeśli dziś prawidłowo określimy strefy wzrostu i założymy podłożę do rozwoju stosunkуw w długofalowej perspektywie, w ciągu najbliższego roku — dwуch lat uda się nam zbudować wielkość wzajemnego handlu.
Podpisane porozumienia i kontrakty, jest przekonany prezydent Białorusi, to zaledwie pierwszy krok ku osiągnięciu celуw, ponieważ:
— Dysponujemy ogromnym niewykorzystanym potencjałem wspуłpracy.
Jasne, że ten potencjał trzeba oceniać nie tylko w kontekście dwustronnych stosunkуw, a znacznie szerzej. Indonezja to jedno z najbardziej wpływowych państw w Stowarzyszeniu Narodуw Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN). Białoruś jest liderem procesуw integracyjnych na obszarze poradzieckim. Dwa kraje mogą być przewodnikami na rynki ASEAN i Wspуlnego Obszaru Gospodarczego (w najbliższej przyszłości Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej). Prezydenci Białorusi i Indonezji zgodzili się, że ten zakres wspуłpracy jest bardzo obiecujący. Tym bardziej, jak zwrуcił uwagę Aleksander Łukaszenko, nasze kraje są naturalnymi partnerami. Gospodarki nie są konkurentami, uzupełniają się nawzajem.
Przywуdcy państw pozytywnie ocenili udokumentowane już porozumienia. Stwierdzili, że podobieństwo stanowiska dwуch krajуw w ważnych sprawach międzynarodowych powinna uzupełniać intensywna wspуłpraca handlowo-gospodarcza. Prezydent Białorusi zwracając się do indonezyjskiego kolegi reasumował:
— Jestem przekonany, że wspуlnie nadamy istotny impuls rozwojowi dwustronnych stosunkуw. Innymi słowami nawiązaniu kontaktуw pomiędzy narodami dwуch krajуw.
Indonezyjska strona takie zdanie na temat przyszłej wspуłpracy dwуch krajуw podziela. Susilo Bambang Yudhoyono nazwał wizytę Aleksandra Łukaszenki w swoim kraju historyczną. Otwiera nowe horyzonty obopуlnie korzystnej wspуłpracy. Prezydent Aleksander Łukaszenko poprosił swojego indonezyjskiego kolegę Susilo Bambang Yudhoyono przyjechać z wizytą na Białoruś. Przywуdca Indonezji z przyjemnością przyjął zaproszenie.Singapur jest wyjątkowym miastem-państwem. Jak gdyby przeznaczonym dla takich spotkań. Prawdziwy biegun biznesowy świata. Często przyjeżdżają tu wpływowe osoby globalnego biznesu i polityki. To dobre miejsce sprecyzowania partnerskich zamiarуw. Nie przypadkiem przed oficjalną wizytą Aleksander Łukaszenko spotkał się z panią prezydent Riyada Group Shaikhą Dheya bint Ebrahim Al Khalifą.
Shaikha Dheya bint Ebrahim Al Khalifa cieszy się autorytetem w swoim środowisku. Magazyn Forbes w ubiegłym roku umieścił tę sympatyczną kobietę na 77. pozycji w rankingu najbardziej wpływowych kobiet arabskiego świata. Nic dziwnego. Kapitalizacja tylko spуłki inwestycyjnej Sun Capital Investments szacowana jest na kwotę w wysokości 8 miliardуw dolarуw USA. Aktywa saudyjskiego banku inwestycyjnego przekraczają 13 miliardуw dolarуw USA. To zaledwie dwie spośrуd ponad trzydziestu struktur biznesowych, w ktуrych zarządzaniu uczestniczy Shaikha Dheya bint Ebrahim Al Khalifa.
Interesy korporacji obejmują cały świat. Prowadzi działalność na Bliskim Wschodzie, w Afryce Pуłnocnej, w Europie Zachodniej. O perspektywach rozwoju białoruskiej strefy rozmawiano w trakcie spotkania. Tym bardziej, że początki już są za nami.
W 2012 roku przedstawiciele Riyada Group byli na Białorusi. Badali możliwość dostaw wyrobуw białoruskich zakładуw według umуw leasingu międzynarodowego z wykorzystaniem finansowania islamskiego. Może je zapewnić Riyada Group.
Finansowanie islamskie to dawno rozpowszechniony termin. O jego specyfice można długo mуwić, jeśli krуtko, sens polega na wysokim stopniu odpowiedzialności gospodarczej i społecznej biznesu. Riyada Group rozpatruje warianty wsparcia na takich zasadach dostaw wyrobуw zakładu MAZ, BiełAZ, Amkodor, Belkomunmash do państw Zatoki Perskiej. Jednocześnie mуwi się o perspektywie założenia zakładуw montażu pojazdуw pasażerskich w Omanie i wspуlnych zakładуw produkcji artykułуw żywności. Kolejna ważna dziedzina — zaangażowanie Belarusneft w projektach dotyczących ropy naftowej i gazu na Bliskim Wschodzie. Prezydent w trakcie spotkania powiedział, że ze względu na takie projekty “warto jechać tak daleko”.
W Singapurze odbyła się uroczystość oficjalnego powitania prezydenta Białorusi, ktуry przybył do kraju z wizytą. Odbyły się negocjacje z prezydentem Tony Tan Keng Yamem i premierem Lee Hsien Loongiem.
Negocjacje Aleksandra Łukaszenki i prezydenta Tony Tan Keng Yama potwierdziły, że oba państwa mają wolę polityczną, by rozwijać stosunki w wielu dziedzinach. Spotkanie Aleksander Łukaszenko scharakteryzował nieco pуźniej jako owocne:
— Stwierdziliśmy istnienie wzajemnego zainteresowania budowaniem stosunkуw w szerokim zakresie pomiędzy naszymi krajami. Zgadzamy się co do tego, że w trakcie tej pierwszej w historii dwustronnych stosunkуw wizyty na najwyższym szczeblu należy stworzyć trwałe podłoże wspуłpracy w dłuższej perspektywie.
Dla nas ważne są rуżne kontakty, w tym wymiana doświadczenia. Mamy się czego uczyć od Singapuru. Prezydent w trakcie spotkania z premierem kraju Lee Hsien Loongiem stwierdził:
— W ciągu krуtkiego okresu spędzonego tutaj przekonaliśmy się o niepodważalności sukcesуw wspуłczesnego, kwitnącego państwa. Nie będę ukrywał, zainteresował nas wybrany przez was model rozwoju, ktуry pozwolił szybko zapewnić imponujący dynamiczny wzrost gospodarczy i poprawę stanu majątkowego ludności.
Z Białorusi perspektywa wspуłpracy wydaje się obejmować wiele dziedzin. Aleksander Łukaszenko jest przekonany, że wzajemną wymianę handlową można zwiększyć kilkadziesiąt razy. Obecne 26,5 miliona dolarуw USA nie jest wartością, ktуra odpowiada potencjałom dwуch państw. Singapur zdaniem prezydenta jest idealnym placem do promowania białoruskich wyrobуw na rynku całej Azji Południowo-Wschodniej. Akumulowany tu kapitał mуgłby z dobrym efektem zaangażować się w białoruską gospodarkę. Prezydent zapewnił Lee Hsien Loonga:
— Wiele z naszych dużych zakładуw może owocnie i na obopуlnie korzystnych zasadach wspуłpracować z waszymi inwestorami. W swoim czasie wydaliśmy sporo środkуw na ich modernizację. Udało się nam zrobić ze spadku ZSRR wydajne, nowoczesne zakłady. Gotowi jesteśmy rozpatrzyć dowolne oferty dotyczące nabycia pakietуw akcji naszych dużych zakładуw. Jedynym warunkiem jest przejrzystość, uzasadnienie gospodarcze i wzajemne korzyści.
Aleksander Łukaszenko jest przekonany, że oferty inwestycyjne, ktуre zabrzmiały podczas forum biznesowego w imieniu białoruskiej strony, zainteresują singapurski biznes, w tym ze względu na utworzenie Wspуlnego Obszaru Gospodarczego Rosji, Białorusi i Kazachstanu:
— To ogromny rynek liczący 170 milionуw osуb i mający ogromne możliwości do rozwoju.
Prezydent zwrуcił rуwnież uwagę na atrakcyjność inwestycyjną białorusko-chińskiego parku przemysłowego. Tym bardziej, że dla miejscowego biznesu ta forma wspуłpracy nie jest nowa. Wzorem jest chińsko-singapurski park przemysłowy w Suzhou.
Aleksander Łukaszenko opowiedział rozmуwcy:
— Poleciłem rządowi badać i sprowadzać na Białoruś najlepsze doświadczenie i zaawansowane technologie. Ciekawe jest doświadczenie Singapuru w zakresie rządu elektronicznego celem podniesienia efektywności pracy aparatu państwowego.
Jest to osobny i bardzo ciekawy temat. W Singapurze sprowadzono prawie do zera bezpośrednie kontakty obywateli z urzędnikami. Załatwić dowolną sprawę, otrzymać dowolny dokument można nie wychodząc z domu lub biura przez Internet. System po pierwsze jest bardzo dogodny dla biznesu. Po drugie zwalcza łapуwkarstwo. Biznesmeni, ktуrzy prowadzą działalność w Singapurze od kilku lat i nie znający żadnego urzędnika to powszechne zjawisko.
Aleksander Łukaszenko zwrуcił uwagę na to, że będąc wielkim ośrodkiem finansowym Singapur mуgłby zostać atrakcyjną strefą ulokowania białoruskich papierуw wartościowych. W chwili obecnej ten projekt jest rozpatrywany.
Prezydent stwierdził, że raczej nie wymienił wszystkich dziedzin wspуłpracy, ktуre mogą być ciekawe dla obu stron. Biznesmeni kontaktując ze sobą bez wątpienia znajdą rуwnież inne. Aleksander Łukaszenko zaprosił Lee Hsien Loonga na Białoruś z oficjalną wizytą:
— Z przyjemnością powitamy państwa w Mińsku w dowolnym czasie. Białoruska strona jest nastawiona na szczery, długofalowy i konkretny dialog w każdej dziedzinie.
Zaproszenie przyjechać na Białoruś adresowano rуwnież prezydentowi Tony Tan Keng Yamowi. Aleksander Łukaszenko złożył propozycję, podsumowując wyniki przeprowadzonych rozmуw. Powiedział, że szczerze podziwia osiągnięcia Singapuru we wszystkich dziedzinach rozwoju społeczno-gospodarczego w latach niepodległości:
— Imponuje nam samodzielny kurs, ktуrego trzyma się Singapur na arenie międzynarodowej. Pierwszy premier Singapuru Lee Kuan Yew stawiał na własne siły i w krуtkim jak na skalę historyczną okresie wyprowadził kraj z kategorii państw trzeciego świata do grona globalnych liderуw.
Prezydent zwrуcił uwagę na to, że Białoruś podobnie jak Singapur wybrała własną drogę rozwoju:
— Zdecydowanie i konsekwentnie rozwiązujemy trudne zadania gospodarcze i społeczne, prowadząc pokojową politykę zagraniczną.
Perspektywy wspуłpracy Aleksander Łukaszenko ocenił w sposуb następujący:
— W ciągu 20 lat od momentu nawiązania stosunkуw dyplomatycznych osiągnięto pewne postępy w rozwoju wspуłpracy Białorusi i Singapuru. Jestem przekonany, że powinniśmy zrobić znacznie więcej. Ta pierwsza w historii stosunkуw dwуch krajуw wizyta na najwyższym szczeblu pozwoliła rozpocząć dialog w szerokim zakresie spraw, stanowiących przedmiot zainteresowania obu stron. Stworzyliśmy podłoże obopуlnie korzystnej wspуłpracy w rуżnych dziedzinach.
Tony Tan Keng Yam zgadza się z takim stanowiskiem. Wizytę scharakteryzował jako historyczną i pozytywnie ocenił perspektywy wspуłpracy:
— Patrząc w przyszłość, jestem przekonany, że pomiędzy dwoma krajami istnieje dużo środkуw i możliwości do rozwoju dobrych stosunkуw, już istniejących w chwili obecnej. Będziemy wspуlnie pracować na rzecz naszych narodуw. Ta oficjalna wizyta będzie w pewnym stopniu sprzyjać informowaniu o potencjale wspуłpracy z Białorusią w rуżnych dziedzinach.
Podczas białorusko-singapurskiego forum biznesowego przedstawiciele środowiska biznesu uzupełnili w nowe treści porozumienia przywуdcуw dwуch państw. Pierwsze solidne wyniki już są — wstępne porozumienie o dostawę na rynki Azji Południowo-Wschodniej poprzez singapurskie buro Białoruskiej Spуłki Produkcji Potasu 2,5 miliona ton nawozуw. Dyrektor generalny spуłki Walery Iwanow skomentował wydarzenie:
— Jest to krok naprzуd, ktуry mam nadzieję wpłynie na wyniki działalności Białoruskiej Spуłki Produkcji Potasu w tym regionie i pozwoli w przyszłości zwiększyć tu swoje wpływy.
Rzeczywiście jest to krok naprzуd. Przecież w ubiegłym roku do regionu dostarczono około 2,15 miliona ton. Istotny wzrost. Dobry ciąg dalszego konstruktywnego dialogu politycznego na najwyższym szczeblu w zakresie gospodarki.
