Уладальніца адной з рэдкіх жаночых прафесій – жанчына-дырыжор Людміла Яфімава адзначае юбілей
18.03.2017 00:36:09
Амаль паўстагоддзя прайшло, як гэтая вытанчаная жанчына выходзіць на вялікую сцэну, падымае рукі і прымушае слухацца кожнага яе жэста велізарны калектыў прафесіяналаў. Уладальніца адной з рэдкіх жаночых прафесій — жанчына-дырыжор Людміла Яфімава адзначае прыгожы і значны юбілей. Пра ўзрост прадстаўніц прыгожай паловы чалавецтва гаварыць не прынята. Пра статус жа асобы хай скажуць званні і ўзнагароды: народная артыстка Беларусі, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, уладальніца ордэна Францыска Скарыны.
Тры дзясяткі гадоў на чале Дзяржаўнай акадэмічнай харавой капэлы імя Рыгора Шырмы. За гэты невялікі па гістарычных мерках час ёй удалося пераўтварыць пеўчы калектыў у сапраўдны нацыянальны брэнд і культурны здабытак. Людміла Яфімава — асоба, у якой спляліся строгі акадэмічны стыль, прынцыповасць і патрабавальнасць з маладзёжным крэатывам і ўменнем нават класіку падаць па-наватарску і нечакана.
— У Людмілы Барысаўны вельмі цікавыя і арыгінальныя трактоўкі. Яна імкнецца нават у кананічным творы заўсёды знайсці яркія фарбы і так званыя музычныя сюрпрызы. Кожны раз, калі мы бяром у працу нават даўно знаёмую партытуру, не ведаем, як яе падасць наш дырыжор. Увогуле, лічу, што для Беларусі гэта гонар і шчасце мець такога прафесіянала, як Людміла Яфімава. А для нас, яе падапечных, проста радасць набірацца ад яе зайздроснай жыццёвай энергіі, — дзеліцца асістэнт дырыжора харавой капэлы Павел Сопат.
Сапраўды, яна ў выдатнай форме. Узроставая прыгажосць і вытанчанасць. Фота з сямейнага альбома Яфімавых адкрывае нам юбілярку ў яе васямнаццаць з асіным станам. І на дзявятым дзясятку гадоў фігура выглядае падцягнутай, і гэта не толькі ад генаў. Людміла Яфімава любіць каву, але без цукру і іншых салодкіх прысмакаў. З усіх краін, дзе гастралюе з калектывам (а гэта бадай што ўвесь свет!), яна прывозіць рэцэпты пажыўных кулінарных страў, але сама выключае з рацыёну барбекю і іншую тлустую ежу. Зрэшты, у дырыжораў своеасаблівы акцэнт на прыгажосці. Рукі. Артыстка калекцыяніруе наручныя гадзіннікі і бранзалеты.
Для іх у доме юбіляркі адведзены цэлы стэнд-паліца. Самы дарагі і памятны для сябе гадзіннік Людміла Яфімава прывезла з Іспаніі. Вось ужо больш за дваццаць гадоў ён не пакідае запясця жанчыны. Зрэшты, упрыгажэнні толькі падкрэсліваюць пастаноўку дырыжорскай рукі, прафесійны жэст. А ён у Людмілы Яфімавай фірменны — ад харавой школы Ленінградскай кансерваторыі. Увогуле, музыка — у родзе Яфімавых. Маці Людмілы Барысаўны, данская казачка, спявала, а бацька хоць па прафесіі інжынер, але выдатна іграў на раялі, скрыпцы і трубе. Дзеці самой юбіляркі — музыканты: сын Яфім спявае, дачка Вольга — піяністка. Музыкантам быў і муж народнай артысткі Беларусі. Пецярбуржац Юрый Яфімаў прыехаў жыць і працаваць у Беларусь і прывёз з сабой жонку. Сам узначаліў сімфанічны аркестр Беларускай філармоніі.
Яна спачатку працавала ў музычным вучылішчы імя Міхаіла Глінкі, дзе стварыла ўнікальны камерны харавы калектыў. Трыццаць гадоў таму ўвайшла ў гісторыю Дзяржаўнай акадэмічнай капэлы імя Рыгора Шырмы і... перавярнула яе! Усё, як і раней: 80 чалавек артыстаў і аснова рэпертуару — беларуская народная музыка, замежная і руская класіка, духоўная музыка. Але апошнія гадоў пяць капэлу замест харавой больш дарэчна назваць... опернай. За год калектыў умудраецца асвоіць з дзясятак класічных опер. Вердзі, Расіні, Пучыні, Моцарт. І ўсе — спецыяльна для Міжнароднага опернага форуму ў Ціролі. Аўстрыйскі фестываль прысвечаны сусветнаму класіку Рыхарду Вагнеру.
— Гэты фестываль аднімае ў нас увесь час і ўсе сілы. Уявіце, дзесяць опер, і кожная на мове арыгінала: іспанская, італьянская і гэтак далей. Вучым за кароткі тэрмін. Пра якасць нашай працы гаворыць тое, што нас з года ў год пастаянна запрашаюць у Аўстрыю. Заказваюць спецыяльныя творы і праграмы. Напрыклад, да Новага года папрасілі стварыць праграму пад назвай «Рускія Каляды». Мы ўжо робім яе на аснове рускай духоўнай музыкі. Спяваем а капэла, без суправаджэння, — дзеліцца Людміла Яфімава.
Людміла ЯФІМАВА 30 гадоў кіруе капэлай імя Р. Шырмы
Міжнародныя гастролі капэлы падтрымліваюць высокае культурнае рэнамэ Беларусі ў свеце. А наватарскі падыход дырыжора да рэпертуару вельмі шмат дае самім музыкантам. Кожнаму артысту Людміла Барысаўна дае шанц раскрыцца, паспрабаваць сябе ў новым кірунку. Большасці спевакоў Яфімава давярае і сольныя партыі. За гэта ўдзячнасць юбілярцы ад артыста капэлы Віталія Запекіна:
— Я некалькі гадоў таму прыйшоў у капэлу Шырмы. Раней спяваў у Вялікім тэатры оперы і балета. Ведаеце, там у мяне ніколі не было сольных партый. А тут я маю шмат сола. І спяваю тую ж оперу. Людміла Барысаўна шчодры чалавек, дае паспрабаваць сябе, не шкадуе даць магчымасць чалавеку ўзняцца, адчуць творчыя крылы.
Сама ж Людміла Яфімава пра сябе гаворыць наступнае:
— Я не начальнік у сваім калектыве. Быць кіраўніком — значыць быць самым сапраўдным чорнарабочым. Перш чым прыйсці да калектыву і штосьці патрабаваць ад яго, я павінна сама ўкласці ў партытуру, у твор столькі думкі, столькі аналізу, столькі свайго арыгінальнага індывідуальнага падыходу, што, паверце, і дома ў мяне няма звычайнага адпачынку. Невялікія хатнія клопаты, а потым не тэлевізар, не дача, не хобі, а музыка. Я з ёй працую, я з ёй адпачываю. І я веру: тое, чаго ты хочаш дабіцца ў жыцці, толькі ў тваіх руках. Што зробіш, то і будзе.
У гэтай яркай і паспяховай жанчыны няма ганарыстасці і фанабэрыстасці. Сціпласць і самапатрабавальнасць ад характару, выхавання і ад веры. Праваслаўная хрысціянка, яна ўкладвае ў духоўны рэпертуар уласныя перажыванні. У яе доме сапраўдны іканастас. Людміла Яфімава — уладальніца ордэна Крыжа Еўфрасінні Полацкай, які ёй уручыў цяпер ужо ганаровы Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі Філарэт.
— Я яшчэ шмат чаго хачу паспець і ў жыцці, і ў музыцы. Гармонія з прафесіяй і гармонія з людзьмі — вось мой ключ да жыцця, да шчасця, мая энергетычная крыніца, — у свой юбілей кажа Людміла Барысаўна Яфімава.
Тры дзясяткі гадоў на чале Дзяржаўнай акадэмічнай харавой капэлы імя Рыгора Шырмы. За гэты невялікі па гістарычных мерках час ёй удалося пераўтварыць пеўчы калектыў у сапраўдны нацыянальны брэнд і культурны здабытак. Людміла Яфімава — асоба, у якой спляліся строгі акадэмічны стыль, прынцыповасць і патрабавальнасць з маладзёжным крэатывам і ўменнем нават класіку падаць па-наватарску і нечакана.
— У Людмілы Барысаўны вельмі цікавыя і арыгінальныя трактоўкі. Яна імкнецца нават у кананічным творы заўсёды знайсці яркія фарбы і так званыя музычныя сюрпрызы. Кожны раз, калі мы бяром у працу нават даўно знаёмую партытуру, не ведаем, як яе падасць наш дырыжор. Увогуле, лічу, што для Беларусі гэта гонар і шчасце мець такога прафесіянала, як Людміла Яфімава. А для нас, яе падапечных, проста радасць набірацца ад яе зайздроснай жыццёвай энергіі, — дзеліцца асістэнт дырыжора харавой капэлы Павел Сопат.
Сапраўды, яна ў выдатнай форме. Узроставая прыгажосць і вытанчанасць. Фота з сямейнага альбома Яфімавых адкрывае нам юбілярку ў яе васямнаццаць з асіным станам. І на дзявятым дзясятку гадоў фігура выглядае падцягнутай, і гэта не толькі ад генаў. Людміла Яфімава любіць каву, але без цукру і іншых салодкіх прысмакаў. З усіх краін, дзе гастралюе з калектывам (а гэта бадай што ўвесь свет!), яна прывозіць рэцэпты пажыўных кулінарных страў, але сама выключае з рацыёну барбекю і іншую тлустую ежу. Зрэшты, у дырыжораў своеасаблівы акцэнт на прыгажосці. Рукі. Артыстка калекцыяніруе наручныя гадзіннікі і бранзалеты.
Для іх у доме юбіляркі адведзены цэлы стэнд-паліца. Самы дарагі і памятны для сябе гадзіннік Людміла Яфімава прывезла з Іспаніі. Вось ужо больш за дваццаць гадоў ён не пакідае запясця жанчыны. Зрэшты, упрыгажэнні толькі падкрэсліваюць пастаноўку дырыжорскай рукі, прафесійны жэст. А ён у Людмілы Яфімавай фірменны — ад харавой школы Ленінградскай кансерваторыі. Увогуле, музыка — у родзе Яфімавых. Маці Людмілы Барысаўны, данская казачка, спявала, а бацька хоць па прафесіі інжынер, але выдатна іграў на раялі, скрыпцы і трубе. Дзеці самой юбіляркі — музыканты: сын Яфім спявае, дачка Вольга — піяністка. Музыкантам быў і муж народнай артысткі Беларусі. Пецярбуржац Юрый Яфімаў прыехаў жыць і працаваць у Беларусь і прывёз з сабой жонку. Сам узначаліў сімфанічны аркестр Беларускай філармоніі.
Яна спачатку працавала ў музычным вучылішчы імя Міхаіла Глінкі, дзе стварыла ўнікальны камерны харавы калектыў. Трыццаць гадоў таму ўвайшла ў гісторыю Дзяржаўнай акадэмічнай капэлы імя Рыгора Шырмы і... перавярнула яе! Усё, як і раней: 80 чалавек артыстаў і аснова рэпертуару — беларуская народная музыка, замежная і руская класіка, духоўная музыка. Але апошнія гадоў пяць капэлу замест харавой больш дарэчна назваць... опернай. За год калектыў умудраецца асвоіць з дзясятак класічных опер. Вердзі, Расіні, Пучыні, Моцарт. І ўсе — спецыяльна для Міжнароднага опернага форуму ў Ціролі. Аўстрыйскі фестываль прысвечаны сусветнаму класіку Рыхарду Вагнеру.
— Гэты фестываль аднімае ў нас увесь час і ўсе сілы. Уявіце, дзесяць опер, і кожная на мове арыгінала: іспанская, італьянская і гэтак далей. Вучым за кароткі тэрмін. Пра якасць нашай працы гаворыць тое, што нас з года ў год пастаянна запрашаюць у Аўстрыю. Заказваюць спецыяльныя творы і праграмы. Напрыклад, да Новага года папрасілі стварыць праграму пад назвай «Рускія Каляды». Мы ўжо робім яе на аснове рускай духоўнай музыкі. Спяваем а капэла, без суправаджэння, — дзеліцца Людміла Яфімава.
Людміла ЯФІМАВА 30 гадоў кіруе капэлай імя Р. Шырмы
Міжнародныя гастролі капэлы падтрымліваюць высокае культурнае рэнамэ Беларусі ў свеце. А наватарскі падыход дырыжора да рэпертуару вельмі шмат дае самім музыкантам. Кожнаму артысту Людміла Барысаўна дае шанц раскрыцца, паспрабаваць сябе ў новым кірунку. Большасці спевакоў Яфімава давярае і сольныя партыі. За гэта ўдзячнасць юбілярцы ад артыста капэлы Віталія Запекіна:
— Я некалькі гадоў таму прыйшоў у капэлу Шырмы. Раней спяваў у Вялікім тэатры оперы і балета. Ведаеце, там у мяне ніколі не было сольных партый. А тут я маю шмат сола. І спяваю тую ж оперу. Людміла Барысаўна шчодры чалавек, дае паспрабаваць сябе, не шкадуе даць магчымасць чалавеку ўзняцца, адчуць творчыя крылы.
Сама ж Людміла Яфімава пра сябе гаворыць наступнае:
— Я не начальнік у сваім калектыве. Быць кіраўніком — значыць быць самым сапраўдным чорнарабочым. Перш чым прыйсці да калектыву і штосьці патрабаваць ад яго, я павінна сама ўкласці ў партытуру, у твор столькі думкі, столькі аналізу, столькі свайго арыгінальнага індывідуальнага падыходу, што, паверце, і дома ў мяне няма звычайнага адпачынку. Невялікія хатнія клопаты, а потым не тэлевізар, не дача, не хобі, а музыка. Я з ёй працую, я з ёй адпачываю. І я веру: тое, чаго ты хочаш дабіцца ў жыцці, толькі ў тваіх руках. Што зробіш, то і будзе.
У гэтай яркай і паспяховай жанчыны няма ганарыстасці і фанабэрыстасці. Сціпласць і самапатрабавальнасць ад характару, выхавання і ад веры. Праваслаўная хрысціянка, яна ўкладвае ў духоўны рэпертуар уласныя перажыванні. У яе доме сапраўдны іканастас. Людміла Яфімава — уладальніца ордэна Крыжа Еўфрасінні Полацкай, які ёй уручыў цяпер ужо ганаровы Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі Філарэт.
— Я яшчэ шмат чаго хачу паспець і ў жыцці, і ў музыцы. Гармонія з прафесіяй і гармонія з людзьмі — вось мой ключ да жыцця, да шчасця, мая энергетычная крыніца, — у свой юбілей кажа Людміла Барысаўна Яфімава.
Алеся УЛАДЗІМІРАВА