Рынак працы не заўсёды ўсмiхаецца беспрацоўнаму. Бывае так, што спецыяльнасць, атрыманая ў маладосцi, ужо неактуальная, i вакантных месцаў у сваiм рэгiёне можна чакаць месяцамi цi нават гадамi. Але ёсць такая магчымасць, як працоўная мiграцыя, — чалавек не сядзіць ды на неба глядзіць, а пераязджае ў суседнi рэгiён, дзе зможа добра ўладкавацца. Дарэчы, перабрацца на новае месца жыхарства можна за кошт дзяржавы. Для гэтага трэба быць беспрацоўным, зарэгістравацца ў службе занятасці. У тонкасці падобнага перасялення ўнікала карэспандэнт «Р».
Толькі ў Мінскай вобласці на новае месца жыхарства і працы пераехалі 22 сям'і беспрацоўных
«Вакансію знайшла ў інтэрнэце»
Яніна Пазняк з дачкой Віялетай ужо амаль паўгода жывуць у вялікім доме ў аграгарадку Любкаўшчына Стаўбцоўскага раёна. Тры пакоі, кухня, шырокi калідор. Цэнтральнае ацяпленне і водазабеспячэнне. Утульнае жыллё Яніне дало кіраўніцтва ААТ «Радзіма Якуба Коласа» як свайму работніку.
Жанчына прызнаецца: шукала вакансіі, да якіх «прыкладаўся» дах над галавой. Таму што на руках — дзевяцігадовая дачка, якую яна выхоўвае адна пасля смерці мужа. Дваццаціпяцігадовы сын ажаніўся і застаўся ў Дзяржынску, дзе адкрыў сваю невялікую справу. У Дзяржынску жыла і сама Яніна. Адтуль з’ехала ў аграгарадок Дрычын Пухавіцкага раёна, дзе працавала селекцыянерам у гаспадарцы. А потым пераехала ў Любкаўшчыну. І зусім не шкадуе, што так зрабіла. Новае жыццё падабаецца і трэцякласніцы Віялеце. Вучыцца дзяўчынка ў мясцовай школе, у яе дзённіку — васьмёркі ды дзявяткі. Акрамя асноўных урокаў, бярэ заняткі ігры на баяне. Хутка запішацца на курсы па гітары. Не хапае дзіцяці хіба што танцавальнага гуртка.
Зараз Яніна Пазняк — загадчыца малочнатаварнай фермы «Жыгалкі». Адукацыя дазваляе. Цяпер кантралюе вытворчы працэс. Шаснаццаць работнікаў МТФ кормяць, дояць і вырошчваюць 511 кароў і цялят. А кожная карова тут у дзень дае ў сярэднім амаль 24 літры малака.
— На ферму дабірацца зручна — нас дастаўляе аўтамабіль, зарплата добрая, гаспадарка выдзяляе тэхніку для пасадкі і ўборкі бульбы, — пералічвае плюсы новай працы загадчыца фермы.
І ёй ёсць з чым параўнаць. Жанчына ўсё жыццё — у сельскай гаспадарцы. Скончыла сельскагаспадарчы тэхнікум у Іўі (зараз гэта сельскагаспадарчы прафесійны ліцэй), атрымала дыплом заатэхніка.
Сваіх работнікаў у сельгасарганізацыі імкнуцца забяспечыць жыллём
— Гэтую вакансію знайшла ў інтэрнэце, — усміхаецца Яніна. — Патэлефанавала пракансультавацца, а праз тры тыдні дырэктар прапанаваў пасаду загадчыцы фермы. Адразу сабрала рэчы і паехала. Сельгасарганізацыя дапамагла з машынай для пераезду, а дзяржава — грашыма. Пералічылі на картку мне 1400 рублёў.
Працу і жыллё гарантуем
А вось з гэтага месца падрабязней. Дзяржава выплачвае грошы пры перасяленні беспрацоўных і членаў іх сем'яў на новае месца жыхарства і працы. На такую выплату могуць разлічваць тыя, хто знайшоў гарантаваную працу і жыллё ў іншай мясцовасці. Галоўнае — быць зарэгістраваным у якасці беспрацоўнага ў органах па працы, занятасці і сацабароне па месцы рэгістрацыі. Адзiн нюанс: беспрацоўныя, якія змянілі месца жыхарства, па заканадаўстве абавязаны адпрацаваць адзін год. Калі дагавор датэрмінова будзе скасаваны або парушаны абавязацельствы, то грошы неабходна вярнуць.
Дырэктар ААТ «Радзіма Якуба Коласа» Дзяніс Дзішук не ўтойвае: рабочых рук у гаспадарцы не хапае. Хоць тут 236 работнікаў, маюць вострую патрэбу ў заатэхніках, аператарах машыннага даення і іншых працаўніках жывёлагадоўчага профілю. Таму і прапануюць людзям жыллё і зарплату. Даярка, напрыклад, можа зарабіць ад 700 да 1000 рублёў. Вось і едуць з усіх абласцей краіны. Толькі за апошнія два гады працоўнае месца і жыллё ў гаспадарцы атрымалі 5 сем'яў. Пра тое, што іх задавальняюць умовы, кажа статыстыка: з 10 прыезджых работнікаў 8 застаюцца ў гаспадарцы.
КАМПЕТЭНТНА
Людміла ПалазнІк, начальнік упраўлення па занятасці насельніцтва камітэта па працы, занятасцi i сацыяльнай абароне Мінскага аблвыканкама:
Перасяляюць беспрацоўных за кошт дзяржавы, зыходзячы з інфармацыі аб наяўнасці вольнага жылля і вакансій, заяўленых наймальнікамі ў Агульнарэспубліканскі банк вакансій.
Пераехаць на новае месца жыхарства і працы магчыма толькі добраахвотна і ў межах краіны. На дапамогу ў перасяленні могуць разлічваць толькі тыя грамадзяне, якія афіцыйна зарэгістраваны ў якасці беспрацоўных у органах па працы, занятасцi i сацыяльнай абароне па месцы рэгістрацыі. Паўналетнія члены сям'і перасяляюцца толькі з іх пісьмовай згоды.
Калі заключаны дагавор аб перасяленні, беспрацоўны атрымлівае выплату ў памеры сяміразовай велічыні бюджэту пражытачнага мінімуму, а яшчэ — двухразовую велічыню пражытачнага мінімуму пры пераездзе з гарадоў у малыя і сярэднія гарадскія паселішчы, у сельскую мясцовасць, а таксама гарады-спадарожнікі. Сёння бюджэт пражытачнага мінімуму складае 214 рублёў 21 капейка. У гэтым годзе на новае месца жыхарства і працы перасяліліся 22 сям'і беспрацоўных. Усе яны атрымалі жыллё, ім аказана матэрыяльная дапамога больш за 58,5 тысячы рублёў. Людзі ўладкоўваюцца ў асноўным па спецыяльнасцях і прафесіях сельскагаспадарчага профілю — аператарамі машыннага даення, трактарыстамі, жывёлаводамі, заатэхнікамі, загадчыкамі фермы або вадзіцелямі. Перасяліцца на новае месца жыхарства і працы за дзяржаўны кошт можна адзін раз.
АФІЦЫЙНА
За 9 месяцаў органамі па працы, занятасцi i сацыяльнай абароне аказана садзейнічанне ў перасяленні на новае месца жыхарства і працы 118 сем'ям беспрацоўных. Гэта 245 чалавек. Сярэдні ўзрост перасяленцаў — 34 гады. Лічбы ўдакладнілі спецыялісты Міністэрства працы і сацыяльнай абароны.
Часцей за ўсё мянялі прапіску сем'і беспрацоўных у Віцебскай, Мінскай і Гродзенскай абласцях. Як сведчыць праведзены аналіз, найбольш запатрабаваныя ў наймальнікаў прафесіі — аператары машыннага даення, жывёлаводы, трактарысты. З 118 сем'яў, якія перасяліліся ў гэтым годзе, 103 перабраліся ў сельскую мясцовасць. Адзінаццаць з іх змянілі буйныя гарады на вёску. Амаль 73 працэнты сем'яў пераехалі ў межах адной вобласці, астатнія — у іншы рэгіён краіны. Найбольшая колькасць сем'яў, якія перасяліліся за межы вобласці, пераехала ў Мінскую вобласць (19 сем'яў).
ДАВЕДКА
Матэрыяльную дапамогу пры перасяленні выплачваюць органы па працы, занятасцi i сацыяльнай абароне па месцы знаходжання наймальніка пасля атрымання ад яго копіі загада аб прыёме беспрацоўнага на працу і заключэння з ім працоўнага дагавора (кантракта). Органы па працы на працягу 5 рабочых месяцаў пасля атрымання ад наймальніка вышэйзгаданых дакументаў падаюць у тэрытарыяльныя органы казначэйства плацежныя дакументы на пералічэнне грашовых сродкаў беспрацоўнаму ў памеры сямі альбо дзевяці бюджэтаў пражытачнага мінімуму.
