Po raz piąty w kraju odbył się wiec ludowy. I za każdym razem zaznaczał ważne momenty w rozwoju państwa. Obecne Wszechbiałoruskie Zebranie Ludowe otworzyło się w dniu 22 czerwca. Jest to ważna data dla każdego Białorusina. W niej tkwi ogromny sens: ludzie mogli się połączyć i tylko dzięki temu przetrwać, przejść przez trudne czasy, utworzyć własną państwowość, nauczyć się bronić suwerenność i iść drogą budowania prosperującej Białorusi. I nie przez przypadek praca forum na dużą skalę w tym roku rozpoczęła się od chwili ciszy ku pamięci ofiar Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
Dziś przed krajem stoją najtrudniejsze zadania. To dotyczy globalnych wyzwań w gospodarce i polityce.
Jakie są przyczyny powstałych trudności? Co robiliśmy dobrze, a w czym, może być, się pomyliliśmy?
I, co najważniejsze, co nas czeka w przyszłości? Jaki kurs wybierze nasze państwo dalej? Na te wszystkie pytania miał na celu odpowiedzieć wiec. Z raportem przed jego uczestnikami wystąpił prezydent.
O bezpieczeństwie
Nasz kraj jest w stanie bronić swoją suwerenność i integralność terytorialną. Realizuje się zakres działań na rzecz poprawy systemu ochrony granic państwowych, zwłaszcza w kierunku południowym. Wystawione nowe jednostki, stwarza się zintegrowany system ochrony granic, wprowadzone są nowoczesne wzory broni i sprzętu. Aleksander Łukaszenka stworzone w dziedzinie bezpieczeństwa opisał zwięźle: “Stworzony system — to skuteczna tarcza na drodze terroryzmu, handlu narkotykami i nielegalnej migracji. Jednym z najważniejszych zadań w sferze wojskowej jest dostarczenie wojskom najnowszej broni i sprzętu, bez tego nie da się chronić ojczyznę: “Nasi naukowcy wraz z organizacjami sektoru obronnego gospodarki opracowali i z powodzeniem przetestowali w warunkach gęsto zaludnionej Białorusi, a nie na pustynnych poligonach, układ reaktywny ognia huraganowego “Polonez”, odpowiadający najlepszym standardom światowym broni precyzyjnej”.
W przyszłości będzie kontynuowany rozwój współpracy wojskowej i wojskowo-technicznej z Federacją Rosyjską w systemie regionalnego ugrupowania wojsk, a także z krajami OUBZ i innymi państwami.
“Budowanie pokojowej i dobrosąsiedzkiej polityki, niedopuszczalność użycia siły w rozwiązywaniu konfliktów międzynarodowych pozwoliło nam stać się główną platformą do negocjacji w sprawie uregulowania konfliktu zbrojnego na naszej rodzimej Ukrainie”. Dziś społeczność międzynarodowa uważa Białoruś za dawcę bezpieczeństwa regionalnego.
O programie rozwoju
Program rozwoju społeczno-gospodarczego Białorusi na lata 2016-2020 jest skierowany ku przyszłości i proponuje konkretne działania, jest przekonany prezydent: “Jest to program rozwoju, a nie stagnacji; program przyszłości, a nie przeszłości; program działań, a nie oczekiwań. W pełni rozumiemy: problemy nie rozwiązują się same, zjawiska kryzysowe nie znikną przez magię. Dlatego program jest oparty na zasadach postępu i otwartości. Skupiamy się na wiedzy i technologiach. To jest klucz do rozwiązania bieżących problemów i ruchu do przodu”.
I jeszcze z przemówienia prezydenta: “Musimy czuć moment, wiedzieć i zrozumieć, kiedy można robić te czy tamte radykalne kroki. To, że są potrzebne w niektórych momentach — tak. Ale co będzie, jeśli w okresie, gdy trzeba się zjednoczyć, się zorganizować, uniknąć dalszego spadku, iść skorygowanie, jak na cienkim lodzie, zaczniemy łamać ten lód? Oczywiste jest, co się stanie”.
O demokracji
Wszechbiałoruskie Zebranie Ludowe jest naprawdę skutecznym mechanizmem demokracji, jest pewien prezydent: “Prawo człowieka i obywatela do udziału w zarządzaniu sprawami państwa jest niezbędnym wymogiem czasu”. Hasło “Razem — za silną i dostatnią Białoruś” symbolizuje ciągłość i spójność społeczeństwa dla dobra Ojczyzny: Wszechbiałoruskie Zebranie Ludowe jest uważane za jedną z najważniejszych form bezpośredniej demokracji i sprawdzoną instytucją społeczną współczesnej Białorusi: “Otwarta i szczera rozmowa z ludźmi stała się normą życia dla władzy i wszystkich urzędników państwowych”.
O zaawansowanej strategii
“Nnie chodzi o jakieś drastyczne restrukturyzację i łamanie wszystkiego. Podkreślam: konieczne jest udoskonalenie tej drogi, którą wybraliśmy i którą z powodzeniem przeszliśmy dwa pierwsze etapy odzyskiwania i stabilizacji. Na nowym etapie musimy przejść od “doganiającej” strategii do “wyprzedzającej” — powiedział Aleksander Łukaszenka. — Dlatego w celu opracowania nowych nisz musimy pracować energicznie, jeśli chcecie, agresywnie i, co najważniejsze, skutecznie, maksymalnie minimalizować wydatki, zmniejszać koszty produkcji, oszczędzać zasoby finansowe”.
Jakie czynniki utrudniają ruch do przodu? Przede wszystkim, jest to niska wydajność, która osiągnęła poziomu 20 tysięcy dolarów i nie zmienia się od trzech lat. Innym czynnikiem prezydent nazwał niską aktywność innowacyjną. “Pozostaje prawie trzykrotne opóźnienie od krajów rozwiniętych ze względu na udział zaawansowanych technologii w przemyśle. Rezultat — wytwarzamy produkty o niskiej wartości dodanej i niskiej przetwarzalności”. Trzecim czynnikiem — brak skutecznej strategii inwestycyjnej przedsiębiorstw i całych branż.
O inwestycjach
Na Białorusi w ciągu pięciu lat istnieje potrzeba realizacji ponad 80 dużych projektów inwestycyjnych o wartości ponad 27 mld dolarów: “Główna nowość polityki inwestycyjnej jest w następującym: preferencyjne kredytowanie wszystkich nowych projektów i programów będzie przeprowadzane uczciwie i otwarcie przez jednego operatora. Główną zasadą — konkurencyjny podział środków, preferowane będą odzyskanie i spłata zasobów. Szczególna rola będzie przypisana do zewnętrznych źródeł finansowania, podstawą — inwestycje zagraniczne”.
Nawiasem mówiąc, wielkość inwestycji zagranicznych w gospodarce Białorusi w ciągu ostatnich pięciu lat wzrosła 2,5 razy.
Pod względem wielkości PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej Białoruś już dołączyła się do grona krajów o średnich dochodach. Wskaźnik ten wzrósł z 5,2 tysięcy dolarów w 1990 roku do 16,5 tysięcy w 2010 roku i do prawie 18 tysięcy w 2015 roku.
O modernizacji
Wyzwaniem na najbliższe 5 lat — aby przezwyciężyć opóźnienie i mocno zająć swoją niszę w globalnej gospodarce. Podstawą ruchu do przodu na obecnym etapie powinny być nowe podejścia do modernizacji gospodarki i skuteczny rząd. Obecnie pod operacyjną kontrolą ministerstw i koncernów znajdują się 1005 organizacji — prawie połowa aktywów netto gospodarki. Ale przy tym ich wkład w przychodach ogółem w kraju wynosi tylko jedną czwartą (około 25%). Liczby wyraźnie pokazują, że skuteczność działalności tych przedsiębiorstw pozostaje niska. “Jedną z przyczyn takiej sytuacji — niska jakość rządu — powiedział Aleksander Łukaszenka. — Konieczne jest wzmocnienie niezależności gospodarczej, koncentracja uwagi na utrzymaniu wartości dla akcjonariuszy i efektywności pracy, obniżenie kosztów i tym samym zwiększenie produktywności”.
O “zielonej” gospodarce i wiedzy
Na porządku dziennym — przejście do “zielonych” technologii i gospodarki opartej na wiedzy. Innowacyjna produkcja w ciągu pięciolatki wzrosła ponad 4-krotnie. Kraj posiada znaczne doświadczenia w dziedzinie wysokich technologii, w szczególności w produkcji urządzeń optycznych i laserowych, automatycznych systemów sterowania. Powszechnie znany w świecie jest szereg programów komputerowych białoruskich deweloperów. Ze względu na eksport w dziedzinie usług komputerowych i informacyjnych na mieszkańca kraj wyprzedza wszystkie kraje WNP.
W rankingu ze względu na poziom wykształcenia Białoruś znajduje się w grupie 30 krajów rozwiniętych i wyprzedza wszystkie kraje WNP.
PKB Białorusi w pierwszej dekadzie nowego tysiąclecia wzrósł prawie 2 razy, realne dochodu pieniężne — więcej niż 3 razy. Udało się również rozwiązać problem bezpieczeństwa żywnościowego i wiele innych ważnych zagadnień.
Mamy też niezaprzeczalne sukcesy w dziedzinie polityki społecznej. “Potwierdzeniem tego — realizacja już w 2015 roku określonych przez Deklaracje Narodów Zjednoczonych celów milenijnych. Według wskaźnika rozwoju społecznego Białoruś wśród prawie 200 krajów społeczności światowej została przeniesiona z 68. miejsca w 2000 roku na 50. miejsce w 2015 roku. To zapewniło nam miejsce w grupie krajów o wysokim poziomie rozwoju człowieka. Od 2014 roku po raz pierwszy w ciągu 20 lat liczba mieszkańców na Białorusi zaczęła rosnąć. Poziomy urodzeń i śmiertelność są niemal równe — sprężone nożyczki demograficzne. Jest to wynik, do którego dążyliśmy i z którego jesteśy dumni” — podsumował prezydent.
O finansach
Systematyczna praca na rzecz wzmocnienia zaufania do rubla białoruskiego powinna być kontynuowana, uważa prezydent: “Bez osiągnięcia stabilnych rocznych stóp inflacji poniżej 5% będzie trudno poprawić stan gospodarki jako całości. Rząd i Bank Narodowy muszą kontynuować systematyczną pracę na rzecz wzmocnienia zaufania do rubla białoruskiego, zapewnnienia trwałego wzrostu rezerw walutowych, utrzymania ich na bezpiecznym poziomie, zwiększenia efektywności wydatków budżetowych oraz zmniejszenia zadłużenia zagranicznego”.
O aparacie państwowym
W naszym kraju jest jeden z najbardziej kompaktowych aparatów państwowego na świecie, ale jego praca nie jest wystarczająco skuteczna. Jeśli porównać koszty utrzymania aparatu państwowego w różnych krajach, na Białorusi ich udział jest niżej i wynosi 2% PKB. 3,5 razy wyżej ten wskaźnik jest w Unii Europejskiej, 2 razy — w Rosji.
Potrzeba radykalnej poprawy systemu administracji publicznej w celu zwiększenia jego skuteczności powstała już dawno, a to wymaga szeregu środków. Prezydent uważa, że do aparatu państwowego jest konieczne przyciąganie najlepszych, najbardziej kompetentnych. Powinien zostać podniesiony prestiż pracy służby cywilnej. W całym świecie walczą o inteligentnych i energicznych specjalistów. Ich przyciągają przez wysokie wynagrodzenia, premie, pakiety socjalne. Taka jest rzeczywistość konkurencji o inteligencję: “Optymalizacja aparatu państwowego nie może zostać zredukowana do prostego zmniejszenia liczby pracowników, konieczne jest zapewnienie administracji publicznej na jakościowo wyższym poziomie. Aby utworzyć wśród ludzi świadomość, że państwo — to nie dawca lub kontroler, ale partner, który stwarza warunki dla pomyślnego rozwoju przedsiębiorstw, regionów i kraju jako całości”.
Prezydent również zażądał, aby pracownicy aparatu państwowego byli bardziej niezależni w podejmowaniu decyzji, i, zwracając się do szefa Administracji Prezydenta, premiera i przewodniczącego Mińskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego, polecił: “Niech pan położy mnie na biurku propozycje zmniejszenia aparatu państwowego 1,5-2 razy (najlepiej 2 razy) i równolegle — system środków do ścisłego wykonania podjętych decyzji”.
O nauce
Musimy uprościć warunki komercjalizacji wyników działalności naukowo-technicznej: “W priorytetowych kierunkach dla kraju za dziesięć lat musimy wejść do szeregu krajów-liderów. Podstawowym celem — zwiększenie udziału produkcji high-tech i średniotechnologicznych branż. Trzeba zbliżyć się do wskaźników wiodących krajów świata: doprowadzić sektor high-tech do 5% i średniotechnologicznych do 50% w strukturze gospodarki”.
Prezydent wyznaczył przed dużymi stowarzyszeniami przemysłowymi oraz organizacjami naukowymi zadanie stworzyć ośrodki badawcze w celu opracowania nowych materiałów.
O podatkach
Procedura płatności podatków powinna być bardzo prosta, uważa Aleksander Łukaszenka: “Na obszarach wiejskich nowe przedsiębiorstwa będą zwolnione na dwa lata od wypłaty podaktów od dochodów i od nieruchomości”. Trzeba także stworzyć ośrodki wspierania przedsiębiorczości na terenie rejonów, liczących ponad 30 tysięcy ludzi: “Wszystko to wzmocni rozwój przedsiębiorczości, w tym w regionach, a także zaangażowanie się w działalności zawodowej większej liczby osób”.
O nowych miejscach pracy
“Poprawa struktury gospodarki nieuchronnie prowadzi do uwolnienia nadmiaru liczby pracowników. Aby nie dopuścić gwałtownego wzrostu bezrobocia, konieczne jest podjęcie środków zapobiegawczych: poprawa służb zatrudnienia, organizacja dokształcania specjalistów, uproszczenie warunków przepływu siły roboczej między regionami i branżami. A co najważniejsze — nowe miejsca pracy, wysokiej wydajności. W ciągu pięciu lat planujemy stworzyć ich ponad 250 tysięcy” — powiedział Aleksander Łukaszenka.
Aby to zrobić, należy użyć konkurencyjne mechanizmy finansowe: “Poprzez nasze banki otwiera się dostęp do instrumentów finansowych i rynków Unii Europejskiej, funduszy międzynarodowych organizacji finansowych. Banki krajowe mogą zaoferować prywatnemu biznesowi około miliarda dolarów chińskich kredytów już teraz”.
O młodzieży
Odmłodzenie kadry menedżerów, stworzenie warunków dla przejawienia zdolności młodego pokolenia są najważniejszym obszarem pracy organizacyjnej i ideologicznej Administracji Prezydenta i całego pionu władzy, powiedział prezydent: “Musimy kontynuować pracę nad poprawą systemu wspierania uzdolnionych, utalentowanych i posiadających cechy przywódcze młodych ludzi, ujawnieniem ich potencjału twórczego”.
Dużą uwagę należy zwrócić do powstawania szacunku dla wartości rodzinnych. Wsparcie dla młodych rodzin zawsze było i pozostaje jedną z głównych trosk kraju. Bo kiedy młodzi ludzie mają dobre warunki życia, dążą do założenia rodziny, rodzenia dzieci, a tym samym zwiększa się gwarancja ich zatrzymania się na miejscach. A organy administracji publicznej, duże przedsiębiorstwa, biznes muszą być aktywnie zaangażowane w wyborze i promowaniu utalentowanych młodych ludzi: “Wychowywać personel, zaczynając od uczelni wyższej, a nawet od szkoły, oferować programy szkoleń, staży i praktykę na przedsiębiorstwach. Starać się zainteresować człowieka zawodem. Pozwoli to wychować przyzwoitą zmianę i zapewnić bezpieczną przyszłość kraju”.
Dalszy rozwój otrzyma ruch wolontariuszy i grup studenckich. Główną rolę w tej pracy na dużą skalę powinna odgrywać wiodąca organizacja młodzieżowa — Białoruski Republikański Związek Młodzieży.
O elektrowni jądrowej
W obecnej pięciolatce dynamiczny rozwój otrzyma kompleks energetyczny kraju. Tak więc, w latach 2018-2020 zaczną działać oba bloki białoruskiej elektrowni atomowej. Zostanie utworzono około 2 tysięcy miejsc pracy: “Jest to krok w celu zmniejszenia kosztów energii, a tym samym baza poprawy konkurencyjności wszystkich sektorów gospodarki: przemysłu, transportu, sfery usług. Białoruś powinna wykorzystywać przewagi energetyki jądrowej do generowania wokół elektrowni jądrowej klastra energochłonnych gałęzi przemysłu. Konieczne jest stworzenie warunków do przejścia od wykorzystania przez przedsiębiorstwa i obywateli zasobów naturalnych, takich jak ropa naftowa i gaz, na stosunkowo tanią energię elektryczną”.
O euroazjatyckiej integracji
“W ostatnich latach Rosja i Kazachstan stworzyły szereg produkcji, podobny do tych, które są na Białorusi. Chociaż nie negocjowały na ten temat. W rzeczywistości, takie duplikujące produkcje tworzą nadmierną presję na wspólnym rynku naszych krajów. Przedsiębiorstwa są zmuszone do konkurowania ze sobą, podczas gdy strategicznie bardziej poprawnie jest, wręcz przeciwnie, umacnianie specjalizacji w poszczególnych segmentach i rozwój stosunków kooperacyjnych. Po co wydawać zasoby, których jest mało, do stworzenia tego, co już istnieje, nawet jeśliby tych zasobów byłoby dużo? Bo produkcja — to również naukowa, inżynieryjna szkoła, system szkolenia wykwalifikowanego personelu. A wszystko to ogromne wydatki” — powiedział Aleksander Łukaszenka. Rząd i upoważnieni urzędnicy muszą bardziej aktywnie rozwiązywać problemy w organach statutowych Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej.
O współpracy z UE i USA
“Aby dynamicznie się rozwijać, są potrzebne normalne stosunki z Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi. W ostatnich latach zostały oznaczone ocieplenia naszych stosunków. Odrzucenie polityki sankcji wobec Białorusi otwiera nowe możliwości w rozwoju współpracy. I byłoby grzechem nie korzystać z tego — powiedział prezydent. — My, ogólnie rzecz biorąc, musimy nadrabiać stracone i dostać się na początku do tego poziomu stosunków z UE i USA, który istnieje u naszych partnerów w EUG i WNP”.
Unia Europejska — drugim najważniejszym rynkiem dla eksportu białoruskiego, a więc konstruktywna wielowymiarowa współpraca z Unią Europejską odpowiada interesom narodowym: “Głównym wyzwaniem dla przyszłości — pełna normalizacja stosunków i wyjście na zawarcie umowy podstawowej między Białorusią a Unią Europejską”.
O przyszłości WNP
Wspólnota Niepodległych Państw w żaden sposób nie wyczerpała swoich możliwości, jest pewien prezydent: “Procesy integracyjne na przestrzeni Wspólnoty Niepodległych Państw teraz przeżywają trudne czasy. Dzieląc opinię o bezwzględnej konieczności modernizacji Wspólnoty, uważamy za celowe utrzymanie jej jako organizacji międzynarodowej. Zadaniem — aby wzmocnić współpracę gospodarczą i sprawić, aby Wspólnota była bardziej atrakcyjna dla państw członkowskich”.
O stosunkach z Chinami
Prezydent stwierdził, że Białoruś w ciągu ostatnich kilku lat realizowała strategiczne decyzje na rzecz wzmocnienia więzi gospodarczych z Chińską Republiką Ludową i doprowadziła stosunki dwustronne do poziomu wszechstronnego partnerstwa strategicznego: “Trzeba, aby innowacyjny, inwestycyjny składniki w niedalekiej przyszłości określały charakter stosunków z Wielkimi Chinami. Dlatego dzisiaj konieczne jest tworzenie pomysłów biznesowych, przemyślanych, obliczonych z uwzględnieniem realiów rynku, projektów inwestycyjnych, za pomocą których należy przyciągać chińskich inwestorów”.
O technologiach high-tech
Kilka lat temu naprawdę zaczęliśmy angażować się w informatyzację. Pierwsze wyniki pracy są już zaznaczone na świecie. Tak więc, według danych Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego, Białoruś w zakresie rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych wyprzedziła wszystkie kraje WNP, jak również Europy Wschodniej. “Jesteśmy bardzo blisko do pierwszych trzydziestu najbardziej rozwiniętych krajów świata w tej dziedzinie. Ale to dopiero początek. W ciągu najbliższych pięciu lat stawimy sobie ambitny cel — stać się liderem w naszym regionie, w Europie Wschodniej” — powiedział prezydent. Chodzi w danym przypadku nie o wskaźniki: “Ekspresowa informatyzacja — to nie szał. Jest to gwarancja przetrwania i konkurencyjności całej naszej gospodarki”.
O zasobach naturalnych
Prezydent polecił rządowi, aby przygotować strategię bardziej aktywnego wykorzystania wnętrz: “Kraj ma potężny kompleks do poszukiwania złóż, zgromadził bogate doświadczenie w zakresie poszukiwań geologicznych, zagospodarowania złóż. Jak wykorzystywać ten potencjał na rynkach zagranicznych, powinno znaleźć odzwierciedlenie w strategii”. Aleksander Łukaszenka zażądał bardziej aktywnego wykorzystania produkcyjnego potencjału stowarzyszenia “Belorusneft”, instytutu “Belgorchimprom”, centrum naukowo-praktycznego geologii: “Bo nadal istnieją kraje, które “siedzą” na złożach, ale nie są w stanie wydobywać. Musimy przekształcać swoje nagromadzone doświadczenie w poszukiwaniu i wydobyciu w walutę. Napływ środków inwestycyjnych, zaawansowanych technologii pozwoli podnieść na nowy poziom wszystkie sektory naszej gospodarki”.
O emeryturach
“W tym okresie pięcioletnim zaczynamy reformę i systemową poprawę naszego systemu emerytalnego. Aby nie dopuścić obniżenia poziomu emerytur i regularności ich płatności, musieliśmy dokonać przeglądu terminów wyjścia ludzi na zasłużony odpoczynek. Naszym celem jest zapewnienie poziomu emerytur do 40% od wynagrodzeń — światowy standard” — powiedział Aleksander Łukaszenka. Nie należy zapominać o tworzeniu komfortowych warunków życia dla osób niepełnosprawnych: “Jest to ważne zadanie, i musimy go rozwiązywać. W ciągu pięciolatki środowisko bez barier zostanie utworzone na ponad 3,5 tysiąca obiektów republiki”.
O eksporcie
Rozwój eksportu prezydent nazwał jednym z priorytetów, ponieważ ten czynnik w znacznym stopniu wpływa na dobrobyt całego kraju: “Teraz na pierwszy plan wychodzi taki aspekt, jak dywersyfikacja eksportu, rozwój nowych rynków dla towarów i usług. Podstawowym zadaniem — wyjście na nowe rynki zagraniczne oraz wzmocnienie pozycji na tradycyjnych”.
Prezydent stwierdził, że pierwszy rok pracy Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej nie był łatwy. W tym okresie pięcioletnim powinniśmy osiągnąć praktycznej realizacji umów, jak również dokonać znacznych postępów w eliminacji pozostałych wyłączeń i ograniczeń w handlu wzajemnym: “Realnie oceniając potencjał tradycyjnych rynków, dochodzimy do wniosku o ważności bardziej znaczącej obecności białoruskich towarów i usług w Europie, Azji, Ameryce, Afryce. Szczególnie trudna, ale konieczna sprawa — to reorientacja eksportu z pobliskich rynków na kraje Azji, Ameryki i Afryki. Bo z krajami “długiego łuku” planujemy zwiększenie eksportu do 52% w stosunku do obecnego poziomu”.
Dla radykalnego uproszczenia i ułatwienia procedury kredytowania eksportowego w kraju na bazie Banku Rozwoju zostanie utworzona wyspecjalizowana agencja do promowania eksportu, działająca na zasadzie jednego okna. To będzie wymagało bardziej efektywnej pracy korpusu dyplomatycznego, ekspertów w dziedzinie handlu zagranicznego, wraz z szefami przedsiębiorstw i branż odpowiedzialność za wzrost eksportu spoczywa na Ministerstwie Spraw Zagranicznych.
O rolnictwie
“Oczywiście, koncentrujemy się i będziemy się koncentrować na produkcji dużych towarów, tworzeniu przekrojowych, dobrze zorganizowanych firm spożywczych, obejmujących całą infrastrukturę — od produkcji początkowych surowców rolnych do ich przetwarzania. A dodatkową, dopiero słabo wykorzystywaną, rezerwą obszarów wiejskich powinny stać się rolnictwo i przedsiębiorczość” — powiedział prezydent.
W gospodarstwach rolnych republiki zatrudniono 9 tysięcy osób: “Do roku 2020 trzeba utworzyć co najmniej 3,5 tysięcy nowych miejsc pracy i zwiększyć produkcję w gospodarstwach rolnych 3 razy”.
O programach państwowych
“W latach 2016-2020 planowana jest realizacja ponad 20 programów państwowych, przy tym około dwóch trzecich środków budżetowych, przeznaczonych na ich sfinansowanie, będą inwestowane do sfery społecznej. Przede wszystkim do medycyny, edukacji, kultury, wsparcia rodzin, socjalnej ochrony ludności” — powiedział Aleksander Łukaszenka.
Żaden człowiek, który okazał się w trudnej sytuacji, nie musi pozostać bez pomocy ze strony państwa, powiedział prezydent. Mówimy o wprowadzeniu bezgotówkowych dodatków mieszkaniowych w celu złagodzenia skutków wzrostu taryf na usługi komunalne: “Ich wzrost powinien być prowadzony równocześnie ze zmniejszeniem kosztów usług, zwiększeniem dochodów ludności i rozwojem systemu ukierunkowanego wsparcia dla wrażliwych kategorii ludzi”.
O zdrowiu
Wszystkie zakłady opieki zdrowotnej powinny być skierowane przede wszystkim do wczesnej diagnostyki i leczenia maksymalnie szerszego zakresu chorób na jakościowo wysokim poziomie, jest pewien prezydent: “Konieczne jest zwiększenie wielkości rodzajów high-tech pomocy medycznej, takich jak kardio- i neurochirurgia, chirurgia okulistyczna, transplantalogia, endoprotezoplastyka, aktywny rozwój telemedycyny, zdalnych form monitorowania stanu zdrowia”.
Jest konieczne zapewnienie stopniowego przejścia do działalności lokalnej slużby na zasadzie zespołu: lekarz ogólnej praktyki, jego asystent opieki ambulatoryjnej, pielęgniarka: “Do 2020 roku musimy zwiększyć udział pracujących na tej zasadzie do 100%”.
W celu popularyzacji mody na zdrowie trzeba aktywnie wykorzystywać również kulturę fizyczną i sport. Konieczne jest, aby skierować pracę masowego sportu do zwiększenia grup zdrowotnych, klubów, sekcji w różnyc dyscyplinach sportowych.
O edukacji
System edukacji nie powinien być oderwany od gospodarki, jest pewien prezydent: “Konieczne jest zwiększenie szkoleń, zorientowanych na praktykę. Jest to jedyny sposób na przygotowanie specjalistów, posiadających technologie informacyjne, które znają wszystkie etapy produkcji. Idea ciągłej edukacji, oczywiście, nie oznacza, że człowiek przez całe życie będzie studentem. Chodzi o edukacji, która stwarza w człowieku dążeniu do ciągłego doskonalenia się i osobistego rozwoju”.
Mówiąc o niektórych aspektach programu szkolnego, prezydent powiedział, że nie ma tu miejsca dla “zawiłych podręczników”. Dlatego przed Ministerstwem Edukacji w najbliższej przyszłości stoi zadanie stworzenia nowych podręczników: “Je powinni stworzyć najlepsi nauczyciele republiki. Nie można przeciążać dzieci od najmłodszych lat”.
O kulturze
“Białoruś dzisiaj — ostoją tradycyjnej kultury i moralności. Tak będzie zawsze! — jest przekonany prezydent. — Konieczne jest, aby pracownicy kultury byli bardziej aktywni, swobodni i nie patrzyli przez cały czas w usta rządu. Nacisk musi być położony zarówno na skali i jakościowej stronie naszego sektora kultury oraz na zwiększeniu jego atrakcyjności turystycznej”.
Powstające dzieła literatury, muzyki, plastyki, teatru i kina muszą przyczyniać się do tworzenia wartości społeczeństwa białoruskiego, odzwierciedlać doświadczenie duchowe narodu.
O wyborach parlamentarnych
Zdaniem Aleksandra Łukaszenki deputowani — to profesjonalni i kompetentni obywatele, którzy mają doświadczenie skutecznej pracy w danej dziedzinie i są w stanie rozwiązywać problemy, przed którymi stoi społeczeństwo. Są uczciwi, porządni i są w stanie dotrzymać słowa, nie mają zuchwałości i arogancji. Osoba, ubiegająca się o miejsce w parlamencie, musi mieć konstruktywny program działań na stanowisku deputowanego, powinna być w stanie widzieć perspektywę, wydzielać najważniejsze i istotne w szeregu codziennych zjawisk, być oddana wobec swojego rządu i narodu: “Będę szczery: mianowicie takich ludzi chciałbym widzieć w nowym składzie parlamentu. Będą mieli odpowiedzialne zadania: w celu poprawy ram prawnych, rozwoju współpracy z partnerami zagranicznymi, wzmocnienia pozycji Białorusi na arenie międzynarodowej”.
O budownictwie
Przez pięć lat w kraju planuje się budowa ponad 18 milionów metrów kwadratowych mieszkań, w tym 1,55 mln — dla zarejestrowanych potrzebujących obywateli. W ciągu ostatnich pięciu lat Białoruś zbudowała ponad 25 mln metrów kwadratowych mieszkań. Skuteczność budownictwa powinna być zwiększona przez przejście na nowe technologie. Aleksander Łukaszenka zauważył, że dziś jest zadanie w celu reorientacji potencjału sektora na eksport usług — projektowanie i przekazanie obiektów pod klucz. Również bardziej aktywnie będzie rozwijać się indywidualne budownictwo.
Słowo delegatowi
Wasilij Rewiako, szef rolniczej spółdzielni produkcyjnej “Progress-Wierciliszki” rejonu grodzieńskiego:
— Program rozwoju społeczno-gospodarczego kraju postawił zadanie obniżenia kosztów produkcji o co najmniej 25 procent. To bardzo prawidłowy cel. Pracując w tym kierunku, zachowujemy konkurencyjność na rynkach zagranicznych. Pozwala to również prowadzić bardziej elastyczną politykę cenową. Jednym z priorytetów dla nas jest odejście od techniki importowanej na korzyść krajowych maszyn i mechanizmów, co pozwoli znacząco obniżyć koszty napraw i nabycia części zamiennych.
Siemion Szapiro, przewodniczący Mińskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego:
— Wybraliśmy swoją drogę. I oto wynik: w ciągu ostatnich 20 lat niepodległa Białoruś zapewniła wysoki poziom jakości życia swoich obywateli. A ludzie z Białorusi przejawili prawdziwą historyczną mądrość na wyborach pierwszego głowy swojego niepodległego państwa.
U podstaw zasadniczych osiągnięć mińszczyzny — powstawanie silnego zespołu młodych specjalistów. Znajdujemy ich i rozwijamy. Średni wiek mianowanych w ostatnich latach szefów gospodarstw — mniej niż 30 lat. A przewodniczących komitetów wykonawczych — około 35. I za nimi jest przyszłość.
Swietłana Soroko, dyrektor Pałacu Kultury Mołodeczna, członek Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego:
— W tym roku status kulturalnej stolicy Białorusi otrzymało moje rodzinne miasto Mołodeczno. Naród bez kultury nie może być bogaty. Na najbliższą pięciolatkę pracownicy kultury mają plany na szeroką skalę. My w Radzie Republiki wraz z deputowanymi Izby Reprezentantów i rządem pracujemy nad kodeksem o kulturze. Dokument ten otwiera szerokie perspektywy dla przyciągnięcia inwestycji w sferze kultury na zasadach partnerstwa państwowo-prywatnego, rozwoju tradycji patronackich.
Walerij Gubarenko, przewodniczący Brzeskiej Obwodowej Organizacji Weteranów Białoruskiego Stowarzyszenia Społecznego Weteranów:
— Mamy szczęście żyć w kraju, którego głównymi osiągnięciami są spokój i niezależność. Mianowicie dlatego nie wiozą w trumnach cynkowych naszych synów z gorących miejsc na naszej planecie. Jednakże taka sytuacja na świecie jest nie wszędzie. Szereg państw uczestniczy w działaniach wojskowych. Weterani brzeszczyzny, jak i wszyscy obywatele Białorusi, są zaniepokojeni sytuacją geopolityczną. Ale nie mamy wątpliwości, że w naszym kraju jest wszystko, czego potrzeba, aby w wiarygodny sposób utrzymać stabilność i bezpieczeństwo. Nasza armia jest wyposażona w nowoczesny sprzęt i broń i jest w stanie odeprzeć każdego napastnika.
Wreszcie życzenie: aby włączyć do programu instytucji edukacyjnych badanie materiałów twierdzy brzeskiej i Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
Iryna Szabułdajewa, malarz Homelskiego Kombinatu Budownictwa Mieszkaniowego:
— My, budowniczowie, jesteśmy gotowi do większej i bardziej sumiennej pracy. Ale ostatnie wiadomości o ewentualnym zmniejszeniu objętości budowy mieszkań przy wsparciu państwa niepokoją naszą brygadę. Komercyjne budownictwo mieszkań na tym etapie nie jest w stanie zablokować zmniejszającą się objętość. Należy zwrócić na to szczególną uwagę. Być może, warto rozwijać nowe formy finansowania i wsparcia obywateli. Wtedy więcej osób będzie miało szansę na poprawę ich warunków życia, a my — pracę. I to nie tylko u nas, budowniczych, ale również w innych sektorach gospodarki. Bo budownictwo zawsze było jej siłą napędową.
Należy również maksymalnie zbliżyć naukę z prawdziwym życiem, podnieść prestiż zawodów roboczych. Do budownictwa powinni przychodzić młodzi ludzie. Nie ci, którzy nie wstąpili do uczelni wyższej lub college’u, ale ci, którzy świadomie wybrali zawód.
Leonid Pieńkowskij, przewodniczący Bieszenkowickiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego:
— W nowej pięciolatce konieczne jest nie tylko utrzymanie obecnego poziomu, ale także zapewnienie dalszego wzrostu objętości produkcji przy jednoczesnym zwiększeniu jakości i wydajności. Jednak wykonać postawione zadania będzie trudne bez dodatkowego wsparcia dla sektora rolnego ze strony państwa w formie kredytów preferencyjnych, dodatków za produkowane towary, dostaw maszyn leasingowych. Uważam, że musimy zwracać większą uwagę na rozwój gospodarstw rolnych, szczególnie w takich sektorach, jak hodowla owiec, królików, zwierząt futerkowych. Wszystkie możliwości dla tego są. Należy zauważyć, że w Bieszenkowiczach do końca roku planowane jest wprowadzenie do eksploatacji nowoczesnego zakładu leków, stosowanych w leczeniu raka i innych poważnych chorób. Produkty te będą nosić charakter substytucji importu i zorientowane na eksport.
Pytanie — odpowiedź
Podczas pracy Wszechbiałoruskiego Zebrania Ludowego została uruchomiona gorąca linia, na którą mógł zadzwonić każdy chętny i wyrazić swoje propozycje na temat rozwoju społeczno-gospodarczego kraju
Jeszcze podczas forum ogłoszono statystykę połączeń. Według przewodniczącego Izby Reprezentantów Władimira Andrejczenki, pod koniec drugiego dnia pracy Wszechbiałoruskiego Zebrania Ludowego na linię przyszło ponad 420 zwróceń się obywateli. Większość z nich dotykała sfery mieszkalnictwa i usług komunalnych oraz budowy, jednak wiele dotyczyły polityki społecznej i stosunków pracy. W. Andrejczenko odnotował ważny moment: były dzwonki nie tylko na temat problematycznych kwestii, operatorzy często przyjmowali wyrazy wdzięczności w adres różnych organizacji na temat już udzielonej pomocy.
— Obywatele podejmowali problemy poradnictwa zawodowego uczniów, wprowadzenia szkoły elektronicznej, przydziału mieszkań dla żołnierzy-internacjonalistów, organizacji krajowych subotników na rzecz wyposażenia terenów podwórkowych, promocji kultury recyklingu, opracowywania i stosowania opakowań ekologicznych dla produktów spożywczych — wymienił Władimir Andrejczenko.
— Otrzymano także ciekawą propozycję w sprawie stworzenia przy prezydencie rady młodych naukowców-praktyków, która generowałaby pomysły i propozycje w różnych sektorach gospodarki.
Wśród dzwonków były próśby, w realizacji których trudno będzie odmówić. Na przykład, na gorącą linię zadzwonił młody człowiek, u którego zdiagnozowano poważną chorobę zwyrodnieniową stawu biodrowego. Wyleczyć ją jest możliwe, ale za pomocą komórek macierzystych. Pomimo faktu, że w naszym kraju takie technologie medyczne już się pojawiają, dopiero pomóc z kłopotem mu się nie udało. Jest potrzebna kosztowna operacja w jednym z sąsiednich państw. W tym przypadku wniosek jest jeden: sam na sam z kłopotem go nie pozostawią.
Również uzyska pomoc, a raczej możliwość opuszczenia mieszkania N., osoba niepełnosprawna na wózku z Mińska. Brak koło wejścia do domu pochylni zrobił jego życie prawie nie do zniesienia. Jesteśmy przekonani, że komfortowy i wygodny zjazd na pewno się pojawi, a wraz z nim okazja, aby wybierać się na spacer.
W tej chwili wszystkie pytania i zwrócenia się obywateli są właściwie opracowywane, a niektóre z nich zostaną uwzględnione w końcowych dokumentach programowych Wszechbiałoruskiego Zebrania Ludowego. W każdym przypadku wnioskodawcy otrzymają szczegółowe odpowiedzi.
Olga Korniejewa
