Пакой Часлава ВЫСОЦКАГА нагадвае музей. Ён піша карціны, выразае з дрэва, іграе на многіх інструментах
Прага жыцця
Некалькі карпусоў тут злучаны такім чынам, што з аднаго можна патрапіць у іншы, не выходзячы на вуліцу. У калідорах пуста. Пасля снедання і перакуленай за здароўе шкляначкі з травяной гарбатай жыхары разышліся па сваіх пакоях. Перад чарговым марш-кідком на працэдуры ім яшчэ трэба адпачыць. Як-ніяк, а сярэдні ўзрост тут 94 гады, а самым пажылым даўно перавалiла за сто.— Наша асноўная задача — гэта захаваць у падапечных здольнасць да самаабслугоўвання, — гаворыць дырэктар установы Людміла Шарай. — Ёсць шмат ляжачых, каму неабходны індывідуальны догляд. Але што добра, часта бывае так: прывозяць да нас на насілках, а яны тут пачынаюць хадзіць. Негаваркія на трэці-чацвёрты дзень ужо ахвотна кантактуюць. Мы праводзім рэабілітацыю, вяртаем іх да жыцця.
Сёння ў інтэрнаце 111 жыхароў. Гэта інваліды і ўдзельнікі Вялікай Айчыннай вайны, працаўнікі тылу, былыя вязні, ветэраны працы, заслужаныя работнікі розных галін, ліквідатары наступстваў аварыі на ЧАЭС, выдатнікі народнай асветы і народныя настаўнікі.
— Прымаем з усёй краіны. Грамадзянін, трапляючы пад устаноўлены пералік, можа пражываць тут альбо на дзяржаўным забеспячэнні, альбо за аплату. Гэта залежыць ад рознага роду нюансаў, і кожная сітуацыя разглядаецца індывідуальна, — тлумачыць Людміла Вячаславаўна.
У штаце інтэрната 100 чалавек. У асноўным гэта медыцынскія работнікі.
— У нас ёсць урачы практычна ўсіх спецыяльнасцей. Яны дзяжураць і ў выхадныя, плюс два кругласутачныя сястрынскія пасты, — расказвае пра свой калектыў суразмоўца. — У кожным пакоі знаходзіцца кнопка выкліку персаналу. Ноччу дзяжурыць яшчэ і санітарка.
У кабінеце спелеалячэння лёгка дыхаецца.
Пастаяльцы інтэрната маюць права з’язджаць у «адпачынак» — да сваякоў, сяброў. Аднак бывае так, што з такіх адпачынкаў яны не вяртаюцца. Тут, у інтэрнаце, ім могуць экстранна аказаць дапамогу, у той час як «хуткая» часам не паспявае прыехаць своечасова.
У водалячэбніцы прымаюць мінеральныя, хвойныя, жамчужныя, віхравыя і салявыя ванны, робяць падводны масаж.
— Па медыцынскай частцы мы забяспечаны вельмі добра, — працягвае Людміла Шарай. — Абсталяваныя ўсім комплексам фізіятэрапеўтычных працэдур, таму ў дачыненні да лячэння можам даць усё, што чалавеку неабходна. А яшчэ мы адзіны інтэрнат у краіне, у якім ёсць басейн і саўна. Праводзім у вадзе ЛФК. На жаль, не ўсе могуць яго наведваць з-за супрацьпаказанняў. Але адпачывальнікі, якія да нас прыязджаюць, як правіла, маладзейшыя, таму больш актыўна наведваюць i басейн, і саўну.
Як у санаторыі
Дарэчы, з нядаўніх часоў пажыць у лепшай стацыянарнай установе сацыяльнага абслугоўвання краіны можа любы жадаючы пенсіянер. З інваліднасцю і без. Максімум месяц. Для гэтага трэба звярнуцца ва ўпраўленне сацыяльнай абароны і падрыхтаваць невялікі пакет дакументаў. За 19 рублёў у суткі адпачывальнік атрымае ў распараджэнне пакой 15 квадратных метраў, а таксама пяціразовае харчаванне.Пастаяльцы спяваюць у хоры, чытаюць лекцыі, асвойваюць інтэрнэт і нават ствараюць сем’і.
— Зараз разглядаецца пытанне, каб мы пашырылі аддзяленне кароткатэрміновага знаходжання да 60 ложкаў, — знаёміць нас з планамі дырэктар і запрашае на экскурсію.
У кабінеце спелеалячэння ўжо сядзяць бабулі. У водалячэбніцы рыхтуюць жамчужныя ванны. У кабінеце ароматэрапіі праветрыванне — адпачывальнікі былі тут а сёмай гадзiне раніцы. У інтэрнаце ўсюды безбар’ернае асяроддзе, ёсць ліфты і пад’ёмнікі. Тых, хто дрэнна перамяшчаецца, на інвалідных калясках возяць санітаркі — нязменныя памочніцы пенсіянераў. Яны не толькі прыбяруць, памыюць, пераапрануць і накормяць, але і падбадзёраць добрым словам тых, хто яшчэ не адаптаваўся.
— Бывае, родныя кажуць сваяку, што гэта санаторый, але з часам той разумее, што тут інтэрнат. Шмат у каго дзеці жывуць за мяжой, не ў стане дапамагчы, тады і аддаюць сюды бацькоў. Адзінокіх у нас толькі 15 працэнтаў.
Танчаць усе!
Вакол — сасновы лес. Зямлі ў інтэрната 6 гектараў. Усюды пракладзены дарожкі. Ёсць капліца і магазін. У будынку — пошта, аддзяленне банка, цырульня.Кабінет механатэрапіі.
— Абсалютна ўся інфраструктура: свае гаражы, пральня, кацельня і водазабор. Мы аўтаномныя. Тут свой свет, — акідвае позіркам тэрыторыю кіраўнік. — Ёсць кіназала, дзе паказваем фільмы. Да нас часта прыязджаюць артысты, праводзяць канцэрты. Увесь час нешта адбываецца.
Хор, літаратурныя чытанні, пасяджэнні савета ветэранаў і пярвічнай арганізацыі Кампартыі. Але галоўнае — танцы па панядзелках. Сюды імкнуцца трапіць усе жыхары інтэрната. Раней іх праводзілі двойчы на тыдзень, але ўрачы папрасілі скараціць, бо пасля актыўных рухаў у многіх падскокваў ціск.
— Калі б вы ведалі, колькі мы тут вяселляў робім, — усклікае Людміла Вячаславаўна. — Афіцыйных! Бывае, што, стаўшы тут парай, адпраўляюцца ад нас дадому. Некаторыя нават прыязджаюць з мэтай знайсці жонку. Потым з’язджаюцца, жывуць у адным блоку. Рэўнасць, запал, эмоцыі. Не кожны ў маладосці адчувае такія пацуцці. Памятаеце, ў фільме «Масква слязам не верыць» гучыць фраза: «Пасля 40 гадоў жыццё толькі пачынаецца». А я магу сказаць, што і ў 90 яно не заканчваецца.