Састарэлае абсталяванне i камунiкацыi, дэфiцыт сродкаў на iх абнаўленне, высокi сабекошт паслуг i вялiкiя выдаткi на льгацiраванне тарыфаў для насельнiцтва — такi вузел праблем характэрны для большасцi невялiкiх гарадоў Беларусi. Каб выбрацца з гэтага зачараванага круга, павiнны прыкласцi намаганнi i камунальнiкi, i насельнiцтва, якое карыстаецца iх паслугамi, лiчаць у Iўi.
Сёлета, як i заўсёды, камунальнiкам раёна ў межах падрыхтоўкi да чарговага асенне-зiмовага сезона прыйдзецца шмат папрацаваць. Плануецца, у прыватнасцi, правесцi прафiлактычны рамонт 19 кацельняў, двух цэнтральных цеплавых пунктаў, замянiць тры неэрганамiчныя катлы, перавесцi чатыры кацельнi на мясцовыя вiды палiва, замянiць каля двух кiламетраў цепласетак у аднатрубным вылiчэннi. Прадугледжваецца таксама рэвiзiя 54 кiламетраў водаправодных сетак, 95 водаразборных калонак, 24 артэзiянскiх свiдравiн, выкананне мноства iншых заданняў.
Райцэнтр сталiцы не роўня
Бяда ўсiх невялiкiх гарадоў у тым, што паслугi ЖКГ у iх дастаткова дарагiя, адзначае начальнiк аддзела жыллёва-камунальнай гаспадаркi, будаўнiцтва i архiтэктуры Iўеўскага райвыканкама Аляксандр Каспяровiч. “Нi для каго не сакрэт, — тлумачыць ён, — што ўзровень заробкаў у нас больш нiзкi, чым у Мiнску цi абласных цэнтрах”. Менш ёсць магчымасцей i для замены састарэлага i ўстаноўкi больш сучаснага, эканамічнага абсталявання. Трэба адаць да гэтага i “раскiданасць” аб’ектаў на тэрыторыi раёна.
Вось i атрымлiваецца, што ў камунальнiкаў з глыбiнкi рэзерваў для знiжэння сабекошту iх паслуг значна менш. Жыхары раёна сiтуацыю разумеюць, але аддаваць значную частку сваiх штомесячных даходаў на аплату “жыровак” усё роўна цяжка. Летась арганiзацыям ЖКГ раёна, як сцвярджаюць мясцовыя ўлады, удалося прыблiзна на 15 працэнтаў знiзiць сабекошт паслуг, сёлета плануецца яшчэ на столькi ж. Аднак бясконца так працягвацца не можа, гэта разумеюць усе.
Менш, але лепш
У такой сiтуацыi важна правiльна размеркаваць бюджэтныя грошы, накiраваць iх на першачарговыя меры, перакананы старшыня Iўеўскага райвыканкама Валянцiн Пракопiк. Можна, канешне, раскiдаць па 5—6 мiльёнаў рублёў на вырашэнне мноства дробных праблем, але вялiкага плёну ад гэтага не будзе, тлумачыць ён сваю тактыку работы. У раёне акумулiруюць грошы i накiроўваюць iх на важныя для раёна аб’екты. Такiм чынам, летась пачалi, а сёлета завяршаюць рамонт раённага Дома культуры. Яшчэ раней абнавiлi палiклiнiку, добраўпарадкавалi цэнтральную плошчу райцэнтра. Цяпер будаўнiчыя работы iдуць i ў Доме быту. Паступова мадэрнiзуецца i абсталяванне вода-, энерга-, цеплазабеспячэння сiстэмы ЖКГ, абнаўляюцца камунiкацыi.
Канешне, людзi працай камунальнiкаў не задаволены, прызнаецца старшыня райвыканкама. Уявiце, што адчувае пенсiянер у 3-пакаёвай кватэры, якому прыходзiцца, нягледзячы на яго невысокiя даходы, плацiць за камунальныя паслугi штомесяц па 100—120 тысяч рублёў?
“Але як кiраўнiк раёна я разумею i работнiкаў ЖКГ, хачу iх падтрымаць”, — гаворыць Валянцiн Пракопiк. Сельскiя аб’екты патрабуюць значных дадатковых капiталаўкладанняў, што ў цэлым адбiваецца на сабекошце паслуг. Да таго ж раней быў перыяд, гадоў 5—10 таму, калi замена абсталявання i сетак спынiлася. Нагнаць цяпер вельмi цяжка.
Новы iмiдж для сантэхнiка
— Насельнiцтва сёння вельмi добра ведае свае правы, а вось пра абавязкi часта забывае, — прапануе зiрнуць з iншага боку на праблемы кiраўнiк мясцовай выканаўчай улады. — Яны абавязаны праводзiць бягучы рамонт кватэр, берагчы цяпло, сачыць за чысцiнёй пляцовак агульнага карыстання. Кожны год работнiкi ЖКГ ставяць рамы, шкло. Думаеце, хто-небудзь чужы прыходзiць i ўсё гэта ламае, б’е? Гэта робяць перш за ўсё тыя, хто там жыве. Падвальныя памяшканнi жыльцы таксама павiнны ахоўваць i ўтрымлiваць у чысцiнi, а не рабiць там звалкi. Калi кожны не будзе смецiць, будзе прыбiраць ля сябе, глядзiш, i дворнiка не трэба будзе трымаць, плацiць яму зарплату.
Камунальныя службы павiнны працаваць перш за ўсё там, дзе людзi не жывуць. Напрыклад, на цэнтральнай плошчы райцэнтра, лiчыць Валянцiн Пракопiк. Няўжо iм трэба прыбiраць у прыватным сектары ля дамоў? Няхай гэта робяць самi iх гаспадары! А калi не могуць — хай заключаюць дагавор. Але атрымлiваецца так, што вясной камунальнiкi вывозяць смецце абсалютна з усiх прыватных дамоў, а мiж тым дагавор заключылi i аплачваюць паслугi толькi трэцяя частка гаспадароў.
Разам з гэтым, канешне, трэба i камунальнiкам працаваць лепш, зарабляць новы, пазiтыўны iмiдж, адзначае ён. Раней заробкi ў ЖКГ былi невысокiя. Таму i набiралi не самых лепшых работнiкаў. А тыя бралi хабар, працавалi “за бутэльку”. Цяпер зарплаты паднялiся, жадаючых уладкавацца дастаткова. Калi хочаш, каб табе людзi давяралi, цябе паважалi, — размаўляй з клiентамi ветлiва, называй дакладны час, калi прыйдзеш.
