W czasie wizyty wicepremiera i ministra spraw zagranicznych Izraela Avigdora Libermana w Mińsku mуwiono o ważnych dla dwуch państw tematach. Ma to bardzo głębokie przesłanki. Pierwszy prezydent Izraela Chaim Weizmann do końca swoich dni zachował ciepłe wspomnienia o białoruskiej poleskiej Pińszczyźnie, miejscu, gdzie urodził się i wychował. Założyciel żydowskiego państwa pewnego razu z goryczą powiedział, że prawie wszystkie narody można podzielić na dwie kategorie: tych, ktуrzy przeganiają Żydуw, i tych, ktуrzy nie chcą ich wpuścić. Białorusinуw Weizmann zaliczał do tej rzadkiej kategorii ludzi, ktуrzy przez wiele wiekуw byli dobrymi sąsiadami dla Żydуw. Oprуcz Chaima Weizmanna białoruska ziemia dała Izraelowi dwуch prezydentуw i dwуch premierуw. Obecnie w tym kraju mieszka około 120 tysięcy osуb urodzonych na Białorusi, około 30 tysięcy Żydуw ma białoruskie obywatelstwo. W takiej sytuacji stosunki Mińska i Tel Awiwu mogą być tylko bardzo dobre. Pierwsza wizyta izraelskiego wicepremiera i ministra spraw zagranicznych na Białorusi i to, jak go tu przyjmowano — w rezydencji prezydenta, w Ministerstwie Spraw Zagranicznych — wskazuje na wzajemną chęć rozwoju wspуłpracy.
Zresztą nie jest to pierwsza wizyta Avigdora Libermana w Mińsku. Widziałem go na żałobnych uroczystościach z okazji 65. rocznicy likwidacji mińskiego getta. Teraz rуwnież poświęcił dużo czasu odwiedzeniu miejsc związanych z drugą wojną światową. “To jest dla nas bardzo ważne. Należy dbać o prawdę historyczną o drugiej wojnie światowej, nie można przekręcać historii i zaprzeczać holocaustowi” — mуwi minister spraw zagranicznych Izraela i dziękuje Białorusi za to, co robi w tym zakresie.
Pierwszy raz urodzony w Kiszyniowie Liberman odwiedził Białoruś dziesięć lat temu, gdy założył partię Nasz dom Izrael, ktуrej członkami są przede wszystkim wychodźcy z państw WNP. Aleksander Łukaszenko, witając gościa, powiedział, że uważnie śledził wybory do Knesetu i cieszy się z ich wynikуw. Nasz dom Izrael uzyskał duże poparcie wyborcуw, dzięki czemu Avigdor Liberman objął ważny urząd ministra spraw zagranicznych.
“Szczerze powiem, chciałbym, by tego okresu nie zmarnowaliśmy, jeśli chodzi o nawiązanie kontaktуw. Izrael na tym tylko zyska, Białoruś tym bardziej — powiedział prezydent. — Będzie dobrze, jeśli Pana osobisty wkład i autorytet w Izraelu będą sprzyjały normalizacji stosunkуw nie tylko z Europą, ale i z Ameryką”.
To, że wszystko będzie tak, jak zaplanowano, nie budzi wątpliwości Aleksandra Łukaszenki. Tysiące wychodźcуw z Białorusi, ktуrzy dzisiaj są obywatelami Izraela, wnoszą, jak powiedział, “czułą nutkę” w nasze relacje, “wpływają na nie i najwyraźniej będą stanowiły ich podstawę”.
Szef izraelskiego MSZ-etu w odpowiedzi powiedział, że “Izrael ceni ożywienie w relacjach z Białorusią przez ostatni rok”. “To jedno z nielicznych państw, ktуre przysłało dużą delegację na obchody 60-lecia Państwa Izraela” — podkreślił. Avigdor Liberman zwrуcił uwagę na “zrуwnoważone stanowisko białoruskich mediуw w czasie operacji w Strefie Gazy”.
Podczas wizyty ministra spraw zagranicznych Izraela w Mińsku rozmawiano o ważnych dla dwуch państw tematach, ale przewagę dzisiaj oddaje się wspуłpracy gospodarczej. “Najbliższe lata powinniśmy poświęcić zwiększeniu obrotu handlowego” — oświadczył Avigdor Liberman w MSZ-ecie. W zeszłym roku Białoruś i Izrael uzyskały z handlu 70 milionуw dolarуw. “Naszym zadaniem jest transformacja zwykłych kontaktуw międzyludzkich we wspуłpracę na linii gospodarczej” — wtуrzył mu białoruski minister spraw zagranicznych Sergiusz Martynow.
Na razie wspуłpraca według niego “nie może pochwalić się skalą”. Ale są pierwsze oznaki wzrostu. Można o tym sądzić po inwestycjach. W zeszłym roku z Izraela wpłynęło 12 milionуw dolarуw inwestycji. Aktualnie izraelscy inwestorzy gotowi są zainwestować w białoruską Dolinę Silikonową 500 milionуw dolarуw. “Mam nadzieję, że ten projekt będzie okrętem flagowym, ktуry pomoże przyjść na Białoruś rуwnież innym inwestorom” — powiedział na ten temat Avigdor Liberman.
Mińsk jest szczegуlnie zainteresowany takimi dziedzinami jak rolnictwo, medycyna, nauka, w ktуrych Izrael ma osiągnięcia światowego poziomu. W białoruskiej stolicy podpisano program wspуłpracy kulturalnej, edukacyjnej i naukowej na lata 2009–2012. Mińsk i Tel Awiw bardzo poważnie traktują rozwуj relacji.
Igor Sławiński
