З пачатку года ў краіне ўступіў у дзеянне ўказ Прэзідэнта, які карэкціруе прававое рэгуляванне ў сферы паляўніцтва. Так, гэтым дакументам прадугледжана павелічэнне тэрмінаў дзеяння дазволу на нашэнне і захоўванне паляўнічай зброі з трох да пяці гадоў, а таксама даведкі аб стане здароўя, што патрабуецца для атрымання гэтага дазволу, з аднаго да пяці гадоў. Скасавана картка ўліку парушэнняў да дзяржаўнага пасведчання на права палявання. Прыняты дадатковыя меры для рэалізацыі пуцёвак праз інтэрнэт. Павялічыўся тэрмін палявання на лася-сяголетка — да 31 студзеня, на плямістага аленя можна будзе паляваць яшчэ і летам. Спрошчаны парадак афармлення дакументаў пры гібелі або траўміраванні паляўнічай дзікай жывёлы ў ДТЗ. Чакаецца, што гэтыя і іншыя меры паспрыяюць эфектыўнасці вядзення паляўнічай гаспадаркі, а таксама зробяць паляванне больш даступным і простым для многіх аматараў. Вось толькі браканьерам ніякай палёгкі не будзе. Як і заўсёды, прырода нашай краіны застаецца пад пільным наглядам супрацоўнікаў Дзяржаўнай інспекцыі аховы жывёльнага і расліннага свету. Амаль штодня яны праводзяць палявыя мерапрыемствы, как абараніць прыроду. Да аднаго з такіх рэйдаў далучылася і карэспандэнт «Р».
Наваколле дзяржінспектары аглядаюць праз магутныя біноклі.Пляск сцюдзёнай вады
Увагу браканьераў, а значыць і дзяржінспектараў, нязменна прыцягвае рака Свіслач. На ўсёй яе плошчы можна сустрэць не толькі заўзятых рыбакоў, але і тых, хто карыстаецца забароненымі прыладамі для лоўлі, часцей за ўсё «павуком», або «забываецца» выпусціць злоўленых сома ці наліма, здабываць якіх зараз нельга. Акрамя таго, абапал яе берагоў раскінуліся палі і хмызнякі, дзе могуць знайсці здабычу паляўнічыя. На зайца, куніцу, андатру паляваць можна да 31 студзеня, на бабра — да 31 сакавіка, а вось сезон здабычы вадаплаўнай птушкі ўжо закончыўся.Увесь бераг каля вёскі Сініла Мінскага раёна зрэзаны сцежкамі і дарожкамі. Дзе-нідзе яны такія слізкія і пралягаюць так блізка ад ракі, што здаецца, вось-вось скоцішся ў шэрую сцюдзёную ваду. Мікалай Кручкоў і Аляксандр Лопін, старшыя дзяржінспектары аператыўнага аддзела Мінскай абласной інспекцыі, уважліва вывучаюць сляды на снезе, а заадно прыслухоўваюцца, ці не грымне дзе-небудзь стрэл: качак тут хапае. Але вакол пануе цішыня.
Крыху ніжэй па цячэнні мясцовыя жыхары ходзяць на зайца. І хоць здабыча беляка зараз дазволена, але і яна патрабуе нагляду: нярэдка заяц — толькі прыкрыццё, а ў патранташы ляжаць патроны на больш буйную жывёлу ў надзеі самавольна працягнуць тэрмін палявання на лася ці касулю. Гэта ўжо сур'ёзнае парушэнне. Пры наяўнасці пуцёўкі на зайца можна застрэліць толькі прадстаўніка відаў, колькасць якіх трэба рэгуляваць, — ваўка, лісіцу, янотападобнага сабаку.
На лясной дарозе пакінулі сляды чалавек і сабака. Выпадковых прахожых тут зімой не бывае, значыць, гэта паляўнічы. Я ламлюся праз лес, як той кабан, а інспектары ўважліва азіраюцца:
— Нярэдка на пушных і капытных звяроў ставяць металічныя петлі з дроту, — тлумачыць Мікалай Кручкоў. — І калі капканы як прылады палявання яшчэ дапушчальныя пры захаванні вызначаных правілаў, то металічныя петлі адназначна не па законе. Гэта спосаб варварскага і жорсткага забойства!
Сляды на снезе не падманулі: у нізіне за лесам сустракаем паляўнічага. Убачыўшы інспектараў, ён не хвалюецца, наадварот, ветліва вітаецца. Дарэчы, так паводзіць сябе большасць законапаслухмяных паляўнічых: яны разумеюць, што праца інспектараў патрэбная і важная. Усе дакументы ў парадку, патронаў з карцеччу ці кулямі няма.
— Выйшаў на зайца, але пакуль ніводнага на бачыў, толькі сляды, — гаворыць Аляксандр, паляўнічы з вялікім стажам. — Ну нічога, заадно сабаку выгуляю. Навошта мне тая карцеч — непрыемнасці ў кішэні насіць? Я ўжо не ў тым узросле, каб хавацца, уцякаць, нервавацца.
«Павук», ці пад'ёмнік, — забароненая прылада для лоўлі рыбы.Малады эстонскі ганчак круціцца вакол, але блізка не падыходзіць, насцярожана пазіраючы на чужакоў.
— Вось бачыце, — паказвае на дарогу Аляксандр, — тут прайшоў бяляк, а за ім — ліса.
На развітанне інспектары рэкамендуюць паляўнічаму азнаёміцца з новымі правіламі. Той кажа, што з большага іх ужо прагледзеў і вельмі задаволены павелічэннем тэрміну дзеяння дазволу на нашэнне і захоўванне зброі: нядаўна падоўжыў яго, і бліжэйшыя пяць гадоў можна не турбавацца.
«Хацеў парыбачыць на жыўца»
За вёскай Лешніца інспектары аглядаюць у бінокль берагі Свіслачы і адразу насцярожваюцца: наперадзе чалавек з пад'ёмнікам. Вось толькі здалёк незразумела, стаіць ён на нашым беразе ці на супрацьлеглым. Аляксандр з вадзіцелем скіроўваюць на машыне на мост, а мы з Мікалаем, прыгінаючыся, бяжым па полі. І хто навыкопваў тут столькі канаў? Цераз адну перакінута слізкая хісткая кладачка, цераз другую, а цераз трэцюю няма. Мікалай пераадольвае яе адным скачком, а я спыняюся: канава даволі шырокая і яўна глыбокая, ва ўсялякім разе вада вышэй за мае боты. На супрацьлеглым беразе не то цвердзь, не то трава. Але не заставацца ж адной у чыстым полі, пакуль на беразе ловяць браканьера! Была не была! Сігаю праз канаву — і, зразумела, нага саслізгвае па траве і зрываецца ў ваду. У боце становіцца мокра, але пакуль яшчэ цёпла. Нічога не зробіш, трэба бегчы.Немалады мужчына з пластыкавым вядром узброены малявачнікам — адзіным відам пад'ёмніка, выкарыстанне якога дапускаецца ў нашай краіне. Ім ловяць малькоў для нажыўкі. Даўжыня аднаго боку малявачніка не павінна перавышаць метр, а памер вочка — 10 міліметраў. Буйная рыба з такога з лёгкасцю выскачыць. Не, гэта не браканьер, дарэмна толькі ў канаву правалілася…
Перш чым прыступіць да афармлення дакументаў, інспектары вымяраюць прыладу.
Вада з бота выліта, шкарпэткі адціснуты — рушым далей па беразе. Здаецца, браканьеры тут бываюць: дзе-нідзе ўмацаваны падстаўкі яўна больш трывалыя, чым патрэбна для вуды. Але на свежым снезе слядоў няма. Калі і быў тут хтосьці, то не сёння.
А вось кіламетры праз паўтары натыкаемся на мужчыну з «павуком» — і гэта не малявачнік! Пад'ёмнік значна большы, з двайным палатном.
— Малька лавіў, ды не тым, чым трэба… — апраўдваецца парушальнік. — Хацеў на Мінскім моры парыбачыць на жыўца.
Злавіць ён нічога не паспеў, але парушэння гэта не адмяняе: нават захоўванне прылад для незаконнай лоўлі рыбы — сетак, «павукоў», «тэлевізараў» — караецца законам.
Перш чым прыступіць да афармлення дакументаў, інспектары вымяраюць прыладу: 143 на 143 сантыметры, дробных вочак — 20 міліметраў, буйных — 40. Пад'ёмнік канфіскуюць, а яго гаспадара чакае штраф у памеры не менш за 20 базавых велічынь — гэта вырашыць суд. Добра яшчэ, што дома ў яго больш ніякіх забароненых прылад не знайшлося.
У Лагойскім раёне інспектарам трапіліся два паляўнічыя, якія не мелі дакументаў аб аплаце дзяржаўнай пошліны за прадастаўленне права на паляванне.
Па новых правілах закрываць дазвол на здабычу дзікіх паляўнічых жывёл нарміраванага выгляду стала прасцей: з'явілася магчымасць выпраўляць памылковыя запісы ў дазволе на здабычу звера. Але папярэдне трэба паведаміць пра іх на тэлефон даверу дзяржінспекцыі і толькі потым уносіць змяненні.
ДАРЭЧЫ
У спіс паляўнічых відаў уключаны шакал. Для яго здабычы дастаткова дакументаў, якія пацвярджаюць законнасць знаходжання ў паляўнічых угоддзях.
ЛІЧБА
За тыдзень з 4 па 10 студзеня ў краіне праведзена 129 палявых мерапрыемстваў, падчас якіх выяўлена 109 парушэнняў.
nevmer@sb.by
Фота аўтара
