Portfel papierów wartościowych
09.09.2008 11:44:46
Rynek kapitaіowy staje siк gіуwnym mechanizmem napкdowym zarуwno inwestycji, jak i rozwoju kooperacji miкdzy rуїnymi przedsiкbiorstwami. W wielu paсstwach przedsiкbiorstwa unitarne zostaіy jedynie w segmencie maіego, rzadziej ¶redniego biznesu. Korporacje transnarodowe i duїe zakіady przewaїnie s± reprezentowane przez kapitaі akcyjny. W warunkach globalizacji zbyt duїe fundusze s± potrzebne, by firma byіa konkurencyjna na rynku ¶wiatowym, a przy tym omijaіa rafy ryzyka zwi±zanego z konkurencj±.
O globalizacji moїna dyskutowaж w nieskoсczono¶ж. Do ochrypniкcia. Zarуwno przeciwnicy, jak i zwolennicy tego procesu przytocz± niemaіo faktуw i argumentуw przemawiaj±cych na ich korzy¶ж. Zreszt± zawziкci zwolennicy obu tych obozуw s± w pewnym stopniu idealistami. Ponad 200 paсstw na planecie Ziemia raczej nie poі±czy siк w jedn± caіo¶ж. Jednak oddaliж siк, zamkn±ж w sobie wiкkszo¶ж paсstw po prostu nie moїe. Zbyt ¶cisіe s± powi±zania gospodarki rуїnych kontynentуw. Chodzi nie tylko o kraje rozwiniкte, ale i o przedstawicieli tzw. trzeciego ¶wiata. Byж moїe podmioty duїej уsemki mog± spogl±daж na nich z gуry. Zwіaszcza w rozumieniu politycznym. Jednak z punktu widzenia ekonomii wszyscy tak czy inaczej zaleї± od innych. Poniewaї kaїdy kraj posiada co najmniej kilka “specjaіуw”, ktуre wpіywaj± na globalne rynki, po¶rednio na rynki krajowe. Przykіadowo Kolumbia jest liderem w wytwarzaniu kauczuku, Cфte d’Ivoire sіynie z kakao, Indie graj± pierwsze skrzypce na ¶wiatowym rynku aplikacji komputerowych.
Oczywi¶cie i w minionym wieku polityka i gospodarka szіy ramiк przy ramieniu. Jednak teraz ta ostatnia wyszіa na pierwszy plan. Stany Zjednoczone nie “paіaj± miіo¶ci±” do Wenezueli, a mimo wszystko kupuj± od niej miliony baryіek ropy naftowej. Niemcy, z dystansem traktuj±cy paсstwa Europy Wschodniej, przenosz± dzi¶ szereg zakіadуw do Rumunii i Wкgier. Polska, ktуra tak bardzo siк prosiіa do Unii Eropejskiej, jest oburzona rosyjskim projektem budowy gazoci±gu po dnie Baіtyku: gaz trafi do zachodnich dostawcуw pomijaj±c ten kraj. Sankcje USA wobec biaіoruskiego koncernu “Belneftehim” s± wprost selektywne. Postanowiono “udusiж” branїк przerуbki ropy naftowej, za¶ nawozy potasowe otrzymaіy zielone ¶wiatіo. Nic dziwnego: tym towarem s± bardzo zainteresowani amerykaсscy farmerzy. Pozbawienie ich “pokarmu” dla ro¶lin w warunkach kryzysu їywno¶ciowego jest co najmniej nieracjonalne. Je¶li chodzi o paliwo samochodowe i wyroby petrochemiczne, Stany Zjednoczone importowaіy je z Biaіorusi w maіych ilo¶ciach. Krуtko mуwi±c, je¶li Francuzi mуwili “Cherchez la femme”, o wspуіczesnej geopolityce naleїy mуwiж: “Szukaj interesu handlowego”.
Kraj stopniowo integruje siк z globalnymi procesami gospodarczymi. Oczywi¶cie wspуіczesny ¶wiat trudno nazwaж spokojnym. Nie cierpi na nadmiar wysokich zasad moralnych. Byж moїe psychologicznie chce siк odgrodziж od miкdzykontynentalnego galimatiasu, walki o dominowanie na rynkach, nie zaleїeж od rуїnych kryzysуw... Ale wtedy naleїy wybieraж miкdzy spokojem naturalnego gospodarstwa, ktуre nie moїe przynosiж dostatku we wspуіczesnym rozumieniu tego sіowa, a rozwiniкt± gospodark± narodow±, zintegrowan± ze ¶wiatowymi przepіywami produkcyjnymi i finansowymi. Nie ma innego wyboru. Nasze paсstwo nie posiada bajecznie bogatych zasobуw podziemnych. Mamy kopaliny uїyteczne, ale do zaspokojenia wszystkich potrzeb tego nie wystarczy. Nie s± to zіoїa Zatoki Perskiej: pompuj “czarne zіoto” z gікbi i ¶ledј koniunkturк cen na gieіdach, їeby siк nie przeliczyж. A produkty przemysіowe i intelektualne na naftowe dolary moїna nabyж w Europie, Japonii lub USA.
Dobrobyt Biaіorusi kryje siк w rozwiniкtej produkcji, ktуra dzi¶ stanowi podstawow± objкto¶ж produktu krajowego brutto. Jednak rodzime towary maj± zbyt wysoki wskaјnik importochіonno¶ci — ponad 60 procent. To znaczy, їe towary wyprodukowane w kraju na poіowк zawieraj± skіadniki z importu. Zreszt± to caіkiem normalna sytuacja, wіa¶ciwa nawet wiкkszo¶ci paсstw rozwiniкtych. Wystarczy demontowaж niemieckie auto i zobaczyж francuski ukіad paliwowy, japoсsk± elektronikк, tureckie obicie na fotelach. W segmencie urz±dzeс technologicznych pojкcie “kraj-producent” jest raczej rozmyte. Czк¶ci dla linii produkcyjnych mog± byж produkowane w dziesi±tkach paсstw na rуїnych kontynentach. Nawet rzeczy codziennego uїytku staj± siк miкdzynarodowe. Niedawno kupiіem garnitur produkcji niemieckiej, uszyty w Chinach wedіug francuskich wzornikуw. Przynajmniej tak napisano na etykietce.
Globalna kooperacja przemysіowa wyznaczyіa zupeіnie inne zasady rуwnieї w polityce inwestycyjnej. Ostra konkurencja na rynku ¶wiatowym zmusza przedsiкbiostwa szukaж wiarygodnych kontrahentуw. Zwykіych stosunkуw wynikaj±cych z umуw juї nie wystarczy. Nic tak nie і±czy, jak ogуlne interesy handlowe i wspуlnie posiadane mienie. Wіa¶nie dlatego dzi¶ tak popularny jest kapitaі akcyjny. Czкstokroж dіugi szereg przedsiкbiorstw і±cz± nie rуїne kontrakty, a posiadanie udziaіуw. Na takiej przewaїnie zasadzie buduje siк wspуіpraca miкdzynarodowa. Dlatego kapitaі obecnie w ogуle straciі barwy narodowe.
Przykіadowo lider produkcji aluminium rosyjski “RusAl” posiada portfel akcji rуїnych przedsiкbiorstw (wydobywczych, produkcji glinki i innych) w 19 krajach. ©koda to czeski samochуd, chociaї gіуwne aktywa zakіadu kontroluje niemiecki Wolksvagen. S± podobne przykіady, co prawda na mniejsz± skalк, rуwnieї na Biaіorusi. Przykіadowo w ubiegіym roku jedn± z fabryk farb i lakierуw nabyіa grupa spуіek, ktуrej gіуwne moce produkcyjne znajduj± siк w Estonii, a wіa¶ciciel mieszka w Finlandii. Jak tu wyznaczyж narodowo¶ж kapitaіu? Zreszt± waїniejsza jest inna kwestia: wspomniane przedsiкbiorstwo na Biaіorusi pomy¶lnie kontynuuje dziaіalno¶ж, produkuje wyroby zarуwno na rynek krajowy, jak i na eksport, wpіaca podatki do skarbu paсstwa.
Kapitaі zagraniczny w postaci portfela inwestycji to najbardziej cywilizowany sposуb pozyskania inwestycji i nawi±zania ¶cisіych stosunkуw gospodarczych z zagranicznymi kontrahentami. Sprzedaї akcji duїych przedsiкbiorstw biaіoruskich jest jak najbardziej na czasie. Jest to byж moїe jedyna droga dalszego dynamicznego rozwoju. Niektуrzy prуbuj± zrobiж sensacjк na rуwnym miejscu: niby biaіoruskie aktywa przemysіowych olbrzymуw kupi± rosyjskie korporacje. I bardzo dobrze. Je¶li spуіki wschodniego s±siada bкd± posiadaж pewien pakiet akcji biaіoruskich zakіadуw, w charakterze wіa¶cicieli zadbaj± o optymalne dostawy surowcуw i przelobbuj± kwestiк zbytu produktуw, byж moїe podziel± siк technologiami. Rzeczywi¶cie dzi¶ sprzedaje siк akcje strategicznych dla gospodarki przedsiкbiorstw i ten proces jest dla nas niezwykіy. Nic wiкcej. Zreszt± spуіka akcyjna nie oznacza caіkowitego oderwania od paсstwa i spoіeczeсstwa, to tylko jedna z form przyci±gniкcia inwestycji i strategii rozwoju produkcji.
Wіodzimierz Wieliaminow
O globalizacji moїna dyskutowaж w nieskoсczono¶ж. Do ochrypniкcia. Zarуwno przeciwnicy, jak i zwolennicy tego procesu przytocz± niemaіo faktуw i argumentуw przemawiaj±cych na ich korzy¶ж. Zreszt± zawziкci zwolennicy obu tych obozуw s± w pewnym stopniu idealistami. Ponad 200 paсstw na planecie Ziemia raczej nie poі±czy siк w jedn± caіo¶ж. Jednak oddaliж siк, zamkn±ж w sobie wiкkszo¶ж paсstw po prostu nie moїe. Zbyt ¶cisіe s± powi±zania gospodarki rуїnych kontynentуw. Chodzi nie tylko o kraje rozwiniкte, ale i o przedstawicieli tzw. trzeciego ¶wiata. Byж moїe podmioty duїej уsemki mog± spogl±daж na nich z gуry. Zwіaszcza w rozumieniu politycznym. Jednak z punktu widzenia ekonomii wszyscy tak czy inaczej zaleї± od innych. Poniewaї kaїdy kraj posiada co najmniej kilka “specjaіуw”, ktуre wpіywaj± na globalne rynki, po¶rednio na rynki krajowe. Przykіadowo Kolumbia jest liderem w wytwarzaniu kauczuku, Cфte d’Ivoire sіynie z kakao, Indie graj± pierwsze skrzypce na ¶wiatowym rynku aplikacji komputerowych.
Oczywi¶cie i w minionym wieku polityka i gospodarka szіy ramiк przy ramieniu. Jednak teraz ta ostatnia wyszіa na pierwszy plan. Stany Zjednoczone nie “paіaj± miіo¶ci±” do Wenezueli, a mimo wszystko kupuj± od niej miliony baryіek ropy naftowej. Niemcy, z dystansem traktuj±cy paсstwa Europy Wschodniej, przenosz± dzi¶ szereg zakіadуw do Rumunii i Wкgier. Polska, ktуra tak bardzo siк prosiіa do Unii Eropejskiej, jest oburzona rosyjskim projektem budowy gazoci±gu po dnie Baіtyku: gaz trafi do zachodnich dostawcуw pomijaj±c ten kraj. Sankcje USA wobec biaіoruskiego koncernu “Belneftehim” s± wprost selektywne. Postanowiono “udusiж” branїк przerуbki ropy naftowej, za¶ nawozy potasowe otrzymaіy zielone ¶wiatіo. Nic dziwnego: tym towarem s± bardzo zainteresowani amerykaсscy farmerzy. Pozbawienie ich “pokarmu” dla ro¶lin w warunkach kryzysu їywno¶ciowego jest co najmniej nieracjonalne. Je¶li chodzi o paliwo samochodowe i wyroby petrochemiczne, Stany Zjednoczone importowaіy je z Biaіorusi w maіych ilo¶ciach. Krуtko mуwi±c, je¶li Francuzi mуwili “Cherchez la femme”, o wspуіczesnej geopolityce naleїy mуwiж: “Szukaj interesu handlowego”.
Kraj stopniowo integruje siк z globalnymi procesami gospodarczymi. Oczywi¶cie wspуіczesny ¶wiat trudno nazwaж spokojnym. Nie cierpi na nadmiar wysokich zasad moralnych. Byж moїe psychologicznie chce siк odgrodziж od miкdzykontynentalnego galimatiasu, walki o dominowanie na rynkach, nie zaleїeж od rуїnych kryzysуw... Ale wtedy naleїy wybieraж miкdzy spokojem naturalnego gospodarstwa, ktуre nie moїe przynosiж dostatku we wspуіczesnym rozumieniu tego sіowa, a rozwiniкt± gospodark± narodow±, zintegrowan± ze ¶wiatowymi przepіywami produkcyjnymi i finansowymi. Nie ma innego wyboru. Nasze paсstwo nie posiada bajecznie bogatych zasobуw podziemnych. Mamy kopaliny uїyteczne, ale do zaspokojenia wszystkich potrzeb tego nie wystarczy. Nie s± to zіoїa Zatoki Perskiej: pompuj “czarne zіoto” z gікbi i ¶ledј koniunkturк cen na gieіdach, їeby siк nie przeliczyж. A produkty przemysіowe i intelektualne na naftowe dolary moїna nabyж w Europie, Japonii lub USA.
Dobrobyt Biaіorusi kryje siк w rozwiniкtej produkcji, ktуra dzi¶ stanowi podstawow± objкto¶ж produktu krajowego brutto. Jednak rodzime towary maj± zbyt wysoki wskaјnik importochіonno¶ci — ponad 60 procent. To znaczy, їe towary wyprodukowane w kraju na poіowк zawieraj± skіadniki z importu. Zreszt± to caіkiem normalna sytuacja, wіa¶ciwa nawet wiкkszo¶ci paсstw rozwiniкtych. Wystarczy demontowaж niemieckie auto i zobaczyж francuski ukіad paliwowy, japoсsk± elektronikк, tureckie obicie na fotelach. W segmencie urz±dzeс technologicznych pojкcie “kraj-producent” jest raczej rozmyte. Czк¶ci dla linii produkcyjnych mog± byж produkowane w dziesi±tkach paсstw na rуїnych kontynentach. Nawet rzeczy codziennego uїytku staj± siк miкdzynarodowe. Niedawno kupiіem garnitur produkcji niemieckiej, uszyty w Chinach wedіug francuskich wzornikуw. Przynajmniej tak napisano na etykietce.
Globalna kooperacja przemysіowa wyznaczyіa zupeіnie inne zasady rуwnieї w polityce inwestycyjnej. Ostra konkurencja na rynku ¶wiatowym zmusza przedsiкbiostwa szukaж wiarygodnych kontrahentуw. Zwykіych stosunkуw wynikaj±cych z umуw juї nie wystarczy. Nic tak nie і±czy, jak ogуlne interesy handlowe i wspуlnie posiadane mienie. Wіa¶nie dlatego dzi¶ tak popularny jest kapitaі akcyjny. Czкstokroж dіugi szereg przedsiкbiorstw і±cz± nie rуїne kontrakty, a posiadanie udziaіуw. Na takiej przewaїnie zasadzie buduje siк wspуіpraca miкdzynarodowa. Dlatego kapitaі obecnie w ogуle straciі barwy narodowe.
Przykіadowo lider produkcji aluminium rosyjski “RusAl” posiada portfel akcji rуїnych przedsiкbiorstw (wydobywczych, produkcji glinki i innych) w 19 krajach. ©koda to czeski samochуd, chociaї gіуwne aktywa zakіadu kontroluje niemiecki Wolksvagen. S± podobne przykіady, co prawda na mniejsz± skalк, rуwnieї na Biaіorusi. Przykіadowo w ubiegіym roku jedn± z fabryk farb i lakierуw nabyіa grupa spуіek, ktуrej gіуwne moce produkcyjne znajduj± siк w Estonii, a wіa¶ciciel mieszka w Finlandii. Jak tu wyznaczyж narodowo¶ж kapitaіu? Zreszt± waїniejsza jest inna kwestia: wspomniane przedsiкbiorstwo na Biaіorusi pomy¶lnie kontynuuje dziaіalno¶ж, produkuje wyroby zarуwno na rynek krajowy, jak i na eksport, wpіaca podatki do skarbu paсstwa.
Kapitaі zagraniczny w postaci portfela inwestycji to najbardziej cywilizowany sposуb pozyskania inwestycji i nawi±zania ¶cisіych stosunkуw gospodarczych z zagranicznymi kontrahentami. Sprzedaї akcji duїych przedsiкbiorstw biaіoruskich jest jak najbardziej na czasie. Jest to byж moїe jedyna droga dalszego dynamicznego rozwoju. Niektуrzy prуbuj± zrobiж sensacjк na rуwnym miejscu: niby biaіoruskie aktywa przemysіowych olbrzymуw kupi± rosyjskie korporacje. I bardzo dobrze. Je¶li spуіki wschodniego s±siada bкd± posiadaж pewien pakiet akcji biaіoruskich zakіadуw, w charakterze wіa¶cicieli zadbaj± o optymalne dostawy surowcуw i przelobbuj± kwestiк zbytu produktуw, byж moїe podziel± siк technologiami. Rzeczywi¶cie dzi¶ sprzedaje siк akcje strategicznych dla gospodarki przedsiкbiorstw i ten proces jest dla nas niezwykіy. Nic wiкcej. Zreszt± spуіka akcyjna nie oznacza caіkowitego oderwania od paсstwa i spoіeczeсstwa, to tylko jedna z form przyci±gniкcia inwestycji i strategii rozwoju produkcji.
Wіodzimierz Wieliaminow