Іосіф Іосіфавіч з’явіўся на свет у сялянскай сям’і ў вёсцы Арэшкавічы Пухавіцкага раёна. Бацькі працавалі на зямлі, а ў вольны час захапляліся музыкай. Тата і дзед Іосіфа добра ігралі на цымбалах, якія выраблялі сваімі рукамі.
Калі хлопчыку споўнілася 15 год, ён прыйшоў на музычнае праслухоўванне ў Першы Беларускі драматычны тэатр (сёння Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Янкі Купалы). Першы блінец не аказаўся комам. Таленавітага музыку адразу прынялі ў трупу тэатра. Прычым Іосіф не ведаў нотнай граматы, іграў на слых. Аднак пазней ён усё ж паступіў у музычную школу, а затым у Мінскі музычны тэхнікум. Паралельна вучыўся і на юрыдычным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.
З 1930 года Іосіф Іосіфавіч працаваў канцэртмайстрам і салістам Дзяржаўнага ансамбля беларускіх народных інструментаў. Праз дзевяць год стаў лаўрэатам Першага Усесаюзнага агляду выканаўцаў на народных інструментах. Затым паступіў на тэарэтыка-кампазітарскае аддзяленне Беларускай дзяржаўнай кансерваторыі.
Калі пачалася Вялікая Айчынная вайна, быў накіраваны ў Казахскую філармонію. У складзе франтавых канцэртных брыгад выязджаў на фронт. Выступаў на Паўночна-Заходнім фронце, у войсках Першага Беларускага і Далёкаўсходняга франтоў, а ў красавіку — маі 1945 года падтрымліваў баявы дух воінаў-вызваліцеляў, іграў у Патсдаме, Бабельсбергу, Штраусбергу і іншых мясцінах.
Калі пасля вайны музыкант вярнуўся на радзіму, жахнуўся: Мінск быў разбураны. Аднак майстра працягваў сваю справу. Стаў салістам-цымбалістам Дзяржаўнага акадэмічнага народнага аркестра Рэспублікі Беларусь. У 1946 годзе быў прызначаны на пасаду мастацкага кіраўніка і галоўнага дырыжора.
У багатым рэпертуары ансамбля былі ўласныя арыгінальныя творы Іосіфа Жыновіча, а таксама творы сусветнай класікі. Дзякуючы майстэрству Іосіфа Жыновіча аб цымбалах як акадэмічным інструменце даведаліся далёка за межамі нашай краіны.
Іосіфа Жыновіча ведалі і як выдатнага педагога. Доўгі час ён выкладаў на кафедры народных інструментаў у Белдзяржфілармоніі. Маэстра стварыў першы падручнік па цымбалах «Школа для белорусских цимбал» (1948 г.), мадэрнізаваў шэраг народных інструментаў.
У 1955 годзе яму было прысвоена званне народнага артыста БССР, у 1968-м — званне народнага артыста СССР. Жыновіч быў удастоены Дзяржаўнай прэміі БССР, двух ордэнаў «Знак Пашаны», ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга, медаля «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.».
Традыцыі, закладзеныя майстрам дзесяцігоддзі таму, перадаюцца новаму пакаленню слухачоў. Цымбалы лічацца інструментальным голасам Беларусі. Нацыянальны акадэмічны народны аркестр Беларусі носіць імя славутага майстра — Іосіфа Жыновіча.
kuzmich@sb.by
