2015 rok wypróbuje cały szereg nowości

To już fakt historyczny: Euroazjatycka Unia Gospodarcza zaczęła działać od 1 stycznia 2015 roku. Białoruś jest pierwszym państwem, które objęło pre-zydenturę w tej unii. 

Umowę o utworzeniu Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej podpisano 29 maja 2014 roku w Astanie. W skład unii weszły Białoruś, Rosja, Kazachstan i Armenia, a wkrótce dołączy do nich Kirgizja. 

Zdaniem ekspertów Euroazjatycka Unia Gospodarcza będzie szóstą gospo-darką na świecie o łącznym PKB w wysokości prawie 3 bilionów dolarów USA. Kolejny bilion spodziewany jest do 2030 roku wskutek efektu integracyjnego. Ponad 170-milionowy rynek ze swobodnym przepływem towarów, usług, kapitału i pracowników przyniesie duże zyski dla biznesu i inwestorów. Umowa o Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej zmierza do rozwiązania zadań, dotyczących podniesienia jakości życia i dobrobytu obywateli państw członkowskich. Zakłada swobodę przepływu towarów, usług, kapitału i pracowników, prowadzenie wspólnej polityki gospodarczej. Przy tym w stosunku do poszczególnych artykułów w umowie przewidziane są okresy przejściowe do 2025 roku. 

Na Białorusi od stycznia 2015 roku wprowadzono dodatkowe środki wsparcia państwowego dla rodzin z dziećmi — zmierzają do stymulowania rodzenia większej liczby dzieci. Główna nowość rozporządzenia o dodatkowych środkach wsparcia państwowego dla rodzin wychowujących dzieci to kapitał rodzinny i nowy rodzaj zapomogi z tytułu urodzenia dziecka. Budżet 2015 roku uwzględnia kwotę w wysokości 1,8 biliona białoruskich rubli na kapitał rodzinny oraz 1,6 biliona białoruskich rubli na wypłatę nowej zapomogi mie-sięcznej. Rozporządzenie ustala stopę procentową z tytułu korzystania z ulgo-wych kredytów na budowę (renowację) lub kupno mieszkania, udzielanych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa przez Belarusbank SA młodym rodzinom, wychowującym dwoje niepełnoletnich dzieci w dniu zatwierdze nia list osób, którym przysługują ulgowe kredyty, w wysokości 5 procent w skali rocznej.

Warto zwrócić uwagę na to, że kapitał rodzinny to środki bezgotówkowe w wysokości 10 tysięcy dolarów USA. Te pieniądze można będzie wykorzystać na poprawę warunków mieszkaniowych, wykształcenie, opiekę zdrowotną i społeczną, formowanie dodatkowej emerytury matki (macochy) w pełnej rodzinie, rodzica w niepełnej rodzinie. Kto ma prawo do kapitału rodzinnego? Obywatele Białorusi, stale zamieszkujący w kraju: matka (macocha) w pełnej rodzinie, rodzic w niepełnej rodzinie, przysposabiający w przypadku urodze-nia, adoptowania trzeciego lub kolejnych dzieci w okresie od 1 stycznia 2015 roku do 31 grudnia 2019 roku, jeśli wraz z urodzonym, adoptowanym dzieckiem (dziećmi) w rodzinie wychowuje się co najmniej troje dzieci w wieku do 18 lat. Rodzina może skorzystać z prawa do kapitału rodzinnego tylko jeden raz.

Podatek dochodowy zgodnie ze zmienioną Ordynacją podatkową zamiast 12 procent będzie stanowić 13 procent. Środki uzyskane ze zwiększenia podatku dochodowego przeznaczone zostaną na wparcie rodzin z dziećmi.

Od 1 stycznia 2015 roku na Białorusi weszło w życie rozporządzenie Nr 570. Przewiduje zestaw środkow, zmierzających do wzrostu emerytur obywateli w powszechnym wieku emerytalnym, mających długi staż pracy. Realizacja tych środkow zdaniem ekspertow pozwoli z jednej strony motywować pracownikow do prowadzenia długiej i legalnej działalności, z drugiej strony ograniczy liczbę osob, pozostających na utrzymaniu innych.

Zwiększono minimalny staż pracy dla przyznania emerytury w powszechnym wieku emerytalnym i emerytury z tytułu wysługi lat od 10 do 15 lat pracy w przypadku odprowadzania składek do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zmieniają się warunki przyznania emerytury socjalnej dla obywateli, ktorzy nie mają minimalnego stażu pracy (15-letniego, a dla poszczegolnych kategorii — 5-letniego). Ta emerytura przyznawana będzie mężczyznom w wieku 65 lat i więcej, kobietom — w wieku 60 lat i więcej. Przy tym dla zagrożonych kate-gorii obywateli (niepełnosprawnych dzieci, osob niepełnosprawnych, w tym inwalidow od dzieciństwa, dzieci po śmierci rodzica) zachowują się stare warunki przyznania emerytury socjalnej.

Od stycznia przewidziano wzrost emerytur dla osob w powszechnym wieku emerytalnym, mających długi staż pracy i niskie wynagrodzenie. Zwiększono minimalną wartość jednego roku stażu pracy powyżej 35 lat dla mężczyzn i 30 lat dla kobiet w powszechnym wieku emerytalnym.

Dekret Nr 5, ktory nabrał mocy prawnej od 1 stycznia, wprowadza bardziej rygorystyczne wymagania wobec kierownikow i pracownikow organizacji. Dokument zmierza do zwalczania niegospodarności, poprawy dyscypliny produkcyjno-technologicznej, dyscypliny pracy i dyscypliny wykonawczej oraz zapobiegania faktom zatrudnienia nierzetelnych kierownikow na innych stanowiskach kierowniczych. Kierownicy organizacji państwowej i prywatnej formy własności ponoszą osobistą odpowiedzialność za zapewnienie dy-scypliny produkcyjno-technologicznej, dyscypliny pracy i dyscypliny wy-konawczej, należyte utrzymanie budynkow, pomieszczeń i urządzeń, przestrzeganie warunkow pracy pracownikow.

Wraz z ustanowieniem odpowiedzialności kierownikow nadaje się im do-datkowe prawa. Kierownik będzie mogł stosować wobec niesumiennych pracownikow w charakterze kary dyscyplinarnej pozbawienie premii na okres do dwunastu miesięcy. Jednocześnie kierownik będzie mogł przyznawać pracownikom, ktorzy dobrze pracują, dodatkowe wypłaty z przychodow, o charakterze stymulującym, bez ograniczenia ich wysokości.

Dekret zawiera wykaz okoliczności zwolnienia, zgodnie z ktorymi umowy (kontrakty) o pracę mogą być rozwiązane przez kierownika przed upływem okresu ważności. Za ukrycie dyskredytującej podstawy zwolnienia kierownik pociągnięty zostanie do odpowiedzialności i nawet może zostać zwolniony. Dokument wprowadza zakazy i ograniczenia podczas powołania na stanowiska kierownicze osob, ktore zwolnione zostały w dyskredytujących okolicznościach. Objęcie przez nich innego stanowiska kierowniczego w ciągu pięciu lat po zwolnieniu w organizacji państwowej lub prywatnej formy własności jest możliwe za zgodą powiatowego, miejskiego komitetu wykonawczego, administracji lokalnej.

Od początku 2015 roku wprowadza się zakaz dokonania transakcji z dział-kami, przekazanymi w strefie podmiejskiej Minska i miast obwodowych do prowadzenia ogrodow działkowych i ze znajdującymi się na nich obiektami nieruchomości, zanim upłynie pięć lat od dnia rejestracji państwowej praw do takich działek.

Wprowadza się rownież zakaz zakładania w strefie podmiejskiej Minska no-wych stowarzyszeń ogrodowych, społdzielni domkow letniskowych. Poza tym od stycznia 2015 roku wolne działki w stowarzyszeniach ogrodowych w strefie podmiejskiej Minska sprzedawane będą tylko w trakcie przetargow.

Zmiany do ustawy o środkach masowego przekazu weszły w życie od stycznia 2015 roku. Głowną nowością jest regulowanie działalności informacyjnych portali internetowych. Ustawa o środkach masowego przekazu, oprocz wymagań dotyczących rejestracji państwowej, będzie obowiązywać portale informacyjne (lub ich rozdziały), zamieszczone w globalnej sieci, poprzez ktore rozpowszechnia się produkty środkow masowego przekazu. Portale internetowe będą ponosić odpowiedzialność jak oficjalne środki masowego przekazu. W ustawie określono przypadki, gdy możliwe jest wprowadzenie ograniczonego dostępu do mediow, rozpowszechniających informacje w Internecie.

Poza tym zmniejszony zostanie obcy wpływ na strefę medialną na Białorusi. Ustawa zabrania pełnienia funkcji redakcji środka masowego przekazu przez osobę prawną, w której 20 procent akcji lub udziału w kapitale zakładowym należy do obcego państwa, obcym i międzynarodowym osobom prawnym, cudzoziemca, osoby bez obywatelstwa.

Ministerstwo Informacji wprowadza rejestry państwowe dystrybutorów środków masowego przekazu.

Nowością jest również wprowadzenie pojęcia pakietu ogólnodostępnych stacji telewizyjnych. Każdy operator powinien zapewnić swoim klientom dostęp do pakietu, ustalonego na mocy rozporządzenia Ministerstwa Informacji.

Na Białorusi będzie bardziej surowa odpowiedzialność za handel narkotyka-mi i wykroczenia, związane z zażywaniem narkotyków. Od 1 stycznia 2015 roku w kraju obowiązuje dekret o środkach walki z handlem narkotykami.

Dokument zawiera postanowienia, pozwalające szybko zabraniać obrót na terytorium Białorusi nowych środków odurzających (mieszanek do palenia, spajsów) i pociągać do odpowiedzialności handlarzy.

Ze względu na zagrożenie szerokiego rozpowszechnienia narkotyków przez Internet wprowadzono mechanizm szybkiego ograniczenia dostępu użyt-kowników do portali internetowych, zawierających informacje, sprzyjające nielegalnemu handlowi narkotykami.

1 marca 2015 roku stworzona zostanie jednolita ewidencja osób, zażywają-cych środki odurzające, substancje psychoaktywne, ich odpowiedniki.

Od 1 stycznia 2015 roku nie będą emitowane banknoty Banku Narodowego Białorusi o wartości nominalnej 50 rubli wzorca 2000 roku oraz banknoty o takiej wartości nominalnej modyfikacji 2010 roku.

Taka decyzja podjęta została przez Zarząd Banku Narodowego 5 września 2014 roku, wychodząc z niecelowości dalszego używania tych banknot w obro-cie pieniężnym i zmniejszenia wydatków państwowych na ich produkcję.

Zresztą do 1 lipca 2015 roku banknoty o wartości nominalnej 50 rubli będą przyjmowane do opłaty przez wszystkie podmioty gospodarcze, w tym banki kraju.

Wymienić banknoty o wartości nominalnej 50 rubli można będzie bez ograniczeń i bez pobrania prowizji na dowolną kwotę podzielną przez 100. Od 1 lipca do 31 grudnia 2015 roku włącznie banknoty można będzie wymienić w Banku Narodowym i w innych bankach kraju. Od 1 stycznia do 31 czerwca 2016 roku włącznie — tylko w Banku Narodowym. Od 1 lipca 2016 roku banknoty o wartości nominalnej 50 rubli zostaną wycofane z obrotu i będą uważane za nieważne.

Na Białorusi uregulowano działalność instytucji mikrofinansowych. Roz-porządzenie 30 czerwca 2014 roku podpisał prezydent Alaksandr Łukaszenka.

Dokument zakłada doskonalenie trybu prowadzenia działalności w zakresie regularnego zaciągania i udzielania pożyczek, stworzenie warunków do dalszego rozwoju przedsiębiorczości i inicjatywy gospodarczej poprzez wdrożenie dodatkowych narzędzi finansowania i zmierza do ochrony praw konsumentów usług, świadczonych przez instytucje mikrofinansowe.

Teraz taką działalność mogą prowadzić wyłącznie instytucje mikrofinansowe — lombardy, konsumpcyjne spółdzielnie wzajemnej pomocy finansowej, spółki finansowania wzajemnego podmiotów małego i średniego biznesu, fundusze.

Mikropożyczek dla osób fizycznych na cele konsumpcyjne będą mogły udzielać tylko lombardy i wyłącznie pod zastaw majątku ruchomego, przeznaczonego do użytku osobistego, rodzinnego lub domowego.

Takie nowości nadeszły wraz z nowym rokiem. Ich efekty i korzyści dopiero należy ocenić. Jest na to czas. Mamy przed sobą cały rok.