Pewnie, zaledwie kogoś dzisiaj dziwi zainteresowanie Białorusinów wobec Chin oraz ich chęć do nauczania się języka chińskiego. Na prawdę, nauczanie się języka chińskiego rozszerza horyzonty kulturalne i edukacyjne naszych obywateli, wspiera ich autoafirmację, wzrost kariery. Do tegoż to jest prestiżowo: chiński jest jednym z sześciu oficjalnych języków Organizacji Narodów Zjednoczonych, a w najbliższych dziesięcioleciach obiecuje zostać drugim po angielskim ze względu na popularność. Według statystyki, co piąty człowiek na świecie mówi po chińsku. A jeszcze, twierdzą eksperci, pojmujący sztukę przekształcenia kresek do hieroglifów, język chiński fascynuje i zachwyca.
Czy tak to jest? Od tego pytania właśnie zaczęliśmy rozmowę z dyrektorką Instytutu Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym, dyrektorką Instytutu Podwyższenia Kwalifikacji i Przekwalifikacji Mińskiego Państwowego Uniwersytetu Lingwistycznego, doktorką nauk pedagogicznych Larysą Trigubową, której, nawiasem mówiąc, w grudniu 2015 roku wręczono nagrodę Hanban Individual Performance Excellence Award, jako uznanie jej wielkiego wniosku do rozwoju Instytutu Konfucjusza.
— Czy pani ma stosunki z tymi, kto uczy się w Instytucie Konfucjusza języka chińskiego? Co pani o nich powie?
— Szanuję tych ludzi, kto nie tylko wykazuje zainteresowanie wobec języka chińskiego, ale również aktywnie rozpoczyna się jego nauczanie. Języka chińskiego z jego systemem hieroglificznym skutecznie uczą się ci, którzy umieją i lubią się uczyć, są zmotywowani oraz zainteresowani w jak najszybszym stosowaniu języka w praktyce. Oprócz tego, zachwyt językiem chińskim pobudza słuchaczy głębiej zapoznać się oraz lepiej rozumieć unikatową kulturę Chin. I często właśnie zainteresowanie wobec niej przywodzi słuchaczy na kursy języka chińskiego. Jestem bardzo szczęśliwa, widząc spojność słuchaczy na zajęciach, kiedy oni, często w różnym wieku, w jednej grupie razem uczą się chińskich tonów, piszą hieroglify, śpiewają pieśni. W końcu każdego roku nauczania wszystkie grupy Instytutu Konfucjusza demonstrują swoje osiągnięcia oraz talenty na koncercie finałowym, wywołując zachwyt i podziw swioch krewnych, przyjaciół i po prostu widzów.
— Jak u pani powstało zainteresowanie wobec Chin?
— Kiedy we wrześniu 2011 roku stwarzano Instytut Konfucjusza na naszym uniwersytecie, mnie od razu wwiedziono do Zarządu jako dyrektorkę Instytutu Podwyższenia Kwalifikacji i Przekwalifikacji, a za miesiąc przedzielono obowiązki dyrektorki Instytutu Konfucjusza. Więc otrzymałam możliwość i potrzebę zbadać i poznać Chiny, żeby potem zajmować się rozpowszechnieniem języka i kultury chińskiej w Mińsku i na Białorusi.
— Jak stwarzano Instytut Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym?
— Instytuty Konfucjusza — to sieć międzynarodowych centrów kulturalnych i edukacyjnych, stwarzanych przez Kancelarię Państwową języka chińskiego za granicą (Hanban) w wiodących uczelniach świata. Pierwszy Instytut Konfucjusza został stworzony w 2004 roku, a teraz ich na świecie jest ponad 500.
— Widać, że decyzja Hanban o otwarciu Instytutu Konfucjusza na pani uniwersytecie — to uznanie osiągnięć Mińskiego Państowego Uniwersytetu Lingwistycznego w dziedzinie nauczania języków obcych, szczególnie języka chińskiego?
— Tak, ale nie tylko. To również wielkie zaufanie. Chińską uczelnią wyższą —partnerem w celu rozwoju Instytutu Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym został Południowo-Wschodni Uniwersytet w mieście Nankin, jeden z największych uniwersytetów Chińskiej Republiki Ludowej.
18 września 2011 roku z udziałem prezesa Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Narodowych, członka Stałego Komitetu Biura Politycznego Komitetu Centralnego Chińskiej Partii Komunistycznej Wu Bangguo, kierownictwa Hanban, ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Republice Białoruś, Ministerstwa Edukacji Białorusi odbyła się uroczystość otwarcia Instytutu Konfucjusza na naszym uniwersytecie.
— Dość szybko Instytut Konfucjusza został przyznany jako jeden z najlepszych na świecie. Dlaczego, jak pani uważa?
— Miński Państwowy Uniwersytet Lingwistyczny — to wiodąca lingwistyczna uczelnia wyższa w kraju, i stworzenie Instytutu Konfucjusza na jego podstawie — to możliwość wspierać rozwój szkoły nauczania języka chińskiego na Białorusi, a również zaproponować mieszkańcom Mińska, uczniom szkoł, gimnaziów oraz uczelni wyższych nowe jakościowe programy edukacyjne języka chińskiego. A jeszcze Instytut Konfucjusza nawiązuje dużą ilość kontaktów profesjonalnych na różnych poziomach i to, zrozumiale, rozwija i pogłębia stosunki towarzyskie między Białorusią a Chińską Republiką Ludową.
W 2013 roku nasz Instytut Konfucjusza uzyskał tytuł “Najlepszy Instytut Konfucjusza roku” wraz jeszcze z 27 Instytutami Konfucjusza na świecie. Już od chwili otwarcia zaczęliśmy aktywnie popularyzować i rozpowszechniać język i kulturę chińską. W lutym 2012 roku dokonaliśmy pierwszej rekrutacji słuchaczy na kursy języka chińskiego, i co roku ilość chętnych nauczyć się języka chińskiego w Instytucie Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym nieukłonnie rosła.
— Co jeszcze państwo robią, żeby przyciągnąć uwagę do kultury chińskiej?
— Jaskrawie obchodzimy chińskie tradycyjne święta z udziałem zarówno słuchaczy Instytutu Konfucjusza, jak i studentów Mińskiego Państwowego Uniwersytetu Lingwistycznego, a również mieszkańców miasta Mińsk. Organizujemy ceremonie herbaty, wystawy zdjęć oraz grafiki, kursy gimnastyki taijiquan, kuchni chińskiej, przeprowadzimy warsztaty z kaligrafii, tradycyjnej chińskiej sztuki cięcia papieru, plecienia węzłów, a również kwizy i konkursy.
Odnoszą sukces wykłady zaproszonych specjalistów z Chińskiej Republiki Ludowej z lingwistyki, literatury, wystawy prac twórczych znanych kaligrafów i artystów chińskich, koncerty twórczych zespołów ludowych z Chin.
Instytut Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym już od dawna został “swoim” na naszym uniwersytecie. Dzięki aktywnemu wsparciu kierownictwa ściśle współpracujemy ze wszystkimi jego wydziałami i pododdziałami. Również jest przyjemnie odznaczyć, że w Instytucie Konfucjusza wspólnie i spójnie pracują chińscy wykładowcy i białoruscy pracownicy, i wszystko to razem, pewnie, właśnie prowadzi nas do sukcesu i uznania. 15-minutowy film o Instytucie Konfucjusza, który stworzyliśmy w 2014 roku, również jest tak nazwany — “Na drodze do sukcesu”.
Zdjęcie na pamięć po koncercie finałowym słuchaczy Instytutu Konfucjusza z udziałem zespołu twórczego z prowincji Jiangsu
— Proszę opowiedzieć o podstawowych kierunkach działalności Instytutu Konfucjusza w dzisiejszym czasie.
— Głównie Instytut Konfucjusza organizuje kursy szkoleniowe z języka chińskiego “Mówiony Chiński” dla różnych kategorii: uczniowie, studenci, specjaliści z wykształceniem wyższym. Są popularne kursy przygotowawcze do egzaminów międzynarodowych z języka chińskiego HSK i HSKK. Ponad 800 osób uczą się chińskiego w grupach Instytutu Konfucjusza na naszym uniwersytecie i jeszcze na 10 uczelniach w miastach Mińsk, Grodno, Mohylew, Mołodeczno. Główną przewagą kursów Instytutu Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym jest nauczanie języka chińskiego dzięki native speakerom — wykładowcom z Chińskiej Republiki Ludowej, skierowanych do nas przez Hanban, wykorzystanie zasobów edukacyjnych Hanban. 31 maja 2016 roku uroczyście otwórzyliśmy Klasę Konfucjusza jako oddział naszego Instytutu konfucjusza w gimnazium nr 1 imienia W. Karskiego w Grodnie, w listopadzie planujemy otwórzyć Klasę Konfucjusza w gimnazium nr 3 Mohylewa. Od września 2016 roku nauczanie języka chińskiego zacznie się w gimnazjum nr 1 Wołożyna. Jak pani widzi, Instytut Konfucjusza sprzyja wzmocnieniu pozycji języka chińskiego w systemie edukacji na Białorusi.
Instytut Konfucjusza na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym ciągle troszczy się o przygotowanie metodyczne zarówno chińskich wykładowców-wolontariuszy, jak i wykładowców języka chińskiego białoruskich uczelni wyższych, szkół oraz gimnazjów: odbywają się konsultacje, okrągłe stoły, seminaria tematyczne, praktyki lingwometodyczne.
W lutym 2015 roku przy aktywnym wsparciu Przewodniczącego Zarządu Instytutu Konfucjusza, rektora Mińskiego Państowego Uniwersytetu Lingwistycznego N. Baranowej na wsi Studenckiej w Mińsku w Akademiku Mińskiego Państowego Uniwersytetu Lingwistycznego przy prospekcie Dzierżynskiego 97 zostało otwarte centrum języka i kultury chińskiej, gdzie w specjalnie wyposażonych pokojach “Wielki Mur Chiński”, “Panda” i “Bamboo” bezpłatnie organizuje się imprezy kulturalne dla wszystkich, kto interesuje się chińskimi tradycjami narodowymi i świętami, różnymi aspektami rozwoju współczesnego Chin, w tym muzyką, modą młodzieżową, kinem i literaturą.
Dwa razy w roku Instytut Konfucjusza organizuje egzaminy międzynarodowe z języka chińskiego HSK i HSKK, w których z 2012 do 2016 roku wzięło udział około 1300 osób. Certyfikaty egzaminów międzynarodowych z języka chińskiego pozwolają na udział w konkursie w celu otrzymania stypendiów Hanban do nauczania w chińskich uczelniach wyższych w ciągu semestra lub roku. W ciągu pięcu lat działalności w sprawie stypendium Głównego Zarządu Instytutów Konfucjusza do chińskich uniwersytetów skierowano ponad 130 studentów uniwersytetu.
Zaczynając od 2012 roku, 100 słuchaczy Instytutu Konfucjusza mieli możliwość wziąć udział w dwutygodniowym obozie letnim Południowo-Wschodniego Uniwersytetu miasta Nankin, naszej chińskiej uczelni wyższej-partnera dla nauczania się języka oraz zapoznania się z kulturą chińską.
— Kontakty profesjonalne, które ustanawia się podczas organizowanych przez Instytut Konfucjusza wizyt specjalistów z Chińskiej Republiki Ludowej, dają rozwój perspektywnej współpracy białoruskich i chińskich specjalistów w różnych dziedzinach, w tym w medycynie. Czym, pani zdaniem, było ciekawe niedawno zorganizowane państwem w Mińsku białorusko-chińskie forum medyczne?
— Odwiedziło go około stu siedemdziesięciu białoruskich specjalistów w tradycyjnej medycynie chińskiej, endokrinologii i onkologii, którzy mogli nie tylko wzbogacić i pogłębić swoją wiedzę, zapoznawszy się z pracą specjalistów szpitalu Zhongdu Południowo-Wschodniego Uniwersytetu miasta Nankin, ale i ocenić swój poziom profesjonalny. Forum organizowaliśmy wspólnie z Komitetem Zdrowia Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego i 10. Mińską Miejską klinikę.
— Jak pani myśli, z czego dla Chiń jest ciekawa Białoruś?
— Niedawno to pytanie zadawałam swojemu koledze, dyrektorowi Instytutu Konfucjusza ze strony chińskiej Xu Ketsi, profesorowi Południowo-Wschodniego Uniwersytetu w Nankinie. I oto on odpowiedział: “Jak powiedział Konfucjusz, przyjemnie jest przyjmować gości z daleka. Chociaż Białoruś i Chiny geograficznie są daleko, nasze kraje mają dużo wspólnego w filozofii, stosunku do życia i relacjach między ludźmi. To, możliwie, tłumaczy ścisłe strategiczne i polityczne stosunki między państwami.
Chiny wykazują zainteresowanie wobec Białorusi co naimniej z dwóch powodów. Z jednej strony, Białoruś to bardzo piękny kraj z pięknymi lasami i dobrze zachowaną przyrodą. Chińczycy zaczynają częściej przyjeżdżać do Białorusi, żeby pocieszyć się jej pięknem. Oprócz tego, Białorusini są bardzo grzeczni i gościnni. Z nimi jest przyjemnie komunikować i możemy wielu u nich się nauczyć. Na Białorusi jest dobrze rozwinięta nauka, sztuka, literatura, co pociąga chińskich studentów tu studiować. Po drugie, oba nasze kraje ściśle współpracują na arenie międzynarodowej. Dzisiaj Chiny przeprowadzają projekt “Jedna strefa, jeden szlak”, i Białoruś została ważnym partnerem strategicznym w jego realizacji. Rozwój Białorusko-Chińskiego Parku Przemysłowego “Wielki Kamień” daje obu krajom korzyści od takiej współpracy”.
— Jak państwo zamierzają obchodzić pięcioletni jubileusz Instytutu Konfucjusza?
— Planujemy szereg imprez: uroczysty wieczór na uniwersytecie z udziałem przedstawicieli instytucji edukacyjnych, gdzie pracują wykładowcy Instytutu Konfucjusza, warsztaty z Tai Chi oraz kaligrafii, wystawy zdjęć, książek, konkursy, temytyczne okrągłe stoły i warstaty twórcze, występy w mediach.
— Gratuluję wszystkich, kto jest bezpośrednio związany z działalnością Instytutu Konfucjusza i panię osobiście z nadchodzącym jubileuszem i życzę nowych osiągnięć w poznaniu wielkiej chińskiej kultury.
Rozmawiała Walentyna Żdanowicz
