2009 rok ogłoszono Rokiem Ziemi Ojczystej.Wydawałoby się: nie najlepsza pora. Światowy kryzys ekonomiczny przekreśla ważne projekty w dużych państwach. A Białoruś w tych trudnych czasach ogłasza 2009 rok Rokiem Ziemi Ojczystej, rokiem duchowego i kulturowego odrodzenia. Właściwe rozporządzenie podpisał prezydent Aleksander Łukaszenko. To nie przypadkowa decyzja.
Bieżący rok dla Białorusi jest więcej niż szczegуlny. Kraj kontynuuje realizację przemyślanej polityki zagranicznej, ktуra mуwiąc słowami białoruskiego wieszcza Janki Kupały pozwoliła zająć “svoj pačesny pasad miё narodami!”. Białoruś stara się rozstrzygać problemy w relacjach z Zachodem i Wschodem. Nadal utrzymujemy przyjazne stosunki z Rosją. Bardziej stabilne staje się partnerstwo z Unią Europejską, o czym świadczy także wizyta do Mińska ministra spraw zagranicznych Litwy Vygaudasa UЁackasa.
Gdy na zewnętrznym polu politycznym dostrzega się stabilizację, najwyższy czas pomyśleć o własnych sprawach. Rzecz najważniejsza — uświadomienie drogi historycznej, ktуrą przeszedł kraj nie tylko przez ostatnie lata, ale i stulecia.
Niepodległa Republika Białoruś pojawiła się na mapie świata dopiero w 1991 roku, ale to wcale nie znaczy, że do tej pory nie istniała.
Jako niepodległy narуd białoruski ukształtował się rzeczywiście nie tak dawno. Drogi do niepodległości nie były łatwe. W Białoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej, ktуrej 90-lecie niedawno obchodzono, dojrzewały ideały samoistności, jednak możliwość ich realizacji pojawiła się dopiero w nowych czasach. Okupacja niemiecka w latach 1941–1944 podzieliła los Białorusinуw na dwie części — przedwojenną i powojenną. Do dziś, gdy ktoś mуwi “wojna” wiadomo, że chodzi o drugą wojnę światową lub Wielką Wojnę Ojczyźnianą. Zrujnowane miasta, spacyfikowane wsie i setki tysięcy zamordowanych — to, co zostało nam po faszystowskiej agresji. 3 lipca nasz kraj będzie obchodzić 65 dzień wolności. Data uwolnienia od faszystуw stolicy została głуwnym świętem narodowym.
Ogłoszenie Roku Ziemi Ojczystej ma sprzyjać zachowaniu i pomnożeniu narodowego dziedzictwa duchowego i kulturowego, wychowaniu patriotyzmu — oświadczono w służbie prasowej głowy państwa, komentując rozporządzenie prezydenta.
Co ciekawe, dla sąsiedniej Litwy ten rok rуwnież jest ważny. Obchodzi się tam 1000-lecie pierwszego wzmiankowania nazwy państwa. Zważając na ścisłe powiązania naszych narodуw w przeszłości — jubileusz sąsiadzуw w pewnym sensie pokrywa się z imprezami kulturalnymi na Białorusi. Nasz kraj przez pięć wiekуw był centralnym terytorium w składzie Wielkiego Księstwa Litewskiego. W tym roku ruszają prace restauracyjne w Starym Zamku w Grodnie, gdzie żyli i podejmowali posłуw Witold i Stefan Batory. Jednocześnie dobiega finału odrodzenie zamku w Mirze. Twierdza zbudowana w stylu gotyckim, renesansowym i barokowym jest jedną z najpiękniejszych na terytorium dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Co więcej zamek dawno stał się symbolem Białorusi: od wielu lat odbywają się tu koncerty, show, turnieje rycerskie, konferencje. Goście zagraniczni szczerze podziwiają architektoniczne piękno, stworzone przez średniowiecznych białoruskich budowniczych.
Wielu obserwatorуw zaznacza, że Rok Ziemi Ojczystej może utrwalić w świadomości Białorusinуw i zagranicznych gości, ktуrzy odwiedzą w tym roku nasz kraj, szacunek do bogatych tradycji Białorusi. Nasz narуd to wspуłczesne społeczeństwo, ktуre zaczęło się kształtować jak i inne narody europejskie tysiąc lat temu.
Świadectwem wysokiej kultury Białorusinуw jest jeszcze jeden zabytek, ktуry będzie odnowiony w tym roku. To cerkiew św.św. Borysa i Gleba w Grodnie. W XII wieku wzniesiono ją nad Niemnem. Mury chramu wybudowano ze specjalnej cegły właściwej dla średniowiecznego cerkiewnego budownictwa Rusi, Bałkanуw, Bizancjum (wspуłczesnych Grecji, Turcji). To wszystko wskazuje na to, że od dawna Białoruś jest włączona do procesуw ogуlnoeuropejskich i wcale nie była na peryferii cywilizacji, jak się komuś może wydawać. Warto dodać, że w 2008 roku najstarsze miasto kraju Połock uczeni geodeci uznali za geograficzne centrum Europy.
600-lecie będzie obchodzić Puszcza Białowieska. Najstarszy rezerwat Europy — taki status parku narodowego przyznano na wysokim poziomie. Ten obiekt przyrodniczy, jak i zamek w Mirze, został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Według opinii ekspertуw bogactwo białoruskiej przyrody jest nie mniej unikalne niż dziedzictwo historyczno-kulturowe. Terytorium kraju rуwna się powierzchni Wielkiej Brytanii, a ludności jest sześć razy mniej. Wielkie obszary, niezaludnione i niezagospodarowane, zachowują pierwotne oblicze. Cud nietkniętej przyrody — tak właśnie charakteryzują białoruską ziemię ekolodzy. Naprawdę jest co podziwiać: niezwykłe ptaki na Polesiu, żubry w puszczy, błękitne oczy jezior i tajemnicze bagna wzdłuż Prypeci i Dźwiny. A ileż na tych bagnach jest żurawin! A na polach ziуł! A w lasach jagуd i grzybуw! Na światowej wystawie turystycznej w Londynie, ktуra odbyła się zeszłej jesieni, eksperci przyznali: turystyka ekologiczna na Białorusi może zostać poważnym czynnikiem rozwoju gospodarki kraju.
Białoruś ma czym zachęcić gości zza granicy. Sprzyja nawiązaniu kontaktуw jej przyroda, architektura, wielkie osobowości. Adam Mickiewicz — wielki poeta, Ignacy Domejko — geolog i bohater narodowy Chile, Marc Chagall — wybitny malarz, Żores Ałfiorow — uczony, laureat Nagrody Nobla. Urodzeni na Białorusi!
Nie sposуb wymienić wszystkich działaczy politycznych i społecznych, ktуrych dała Białoruś światu — od kanclerza XVI wieku Lwa Sapiehi do radzieckiego ministra spraw zagranicznych Andrzeja Gromyki. Znane fakty, ale warto o nich przypomnieć w Roku Ziemi Ojczystej. By pamiętać, jakie osoby urodziły się na tej ziemi i być dumnym z Ojczyzny. A sąsiedzi niech otrzymają możliwość docenić rolę Białorusi i jej potencjał w Europie i na świecie.
Wiktor Korbut
