System zakładów poprawczych w Państwie Związkowym będzie doskonalony

 W planach pracy Stałego Komitetu Państwa Związkowego ten temat ukazał się po raz pierwszy. Chodzi o perspektywy współdziałania służb więziennych Rosji i Białorusi. A z humanitarnego punktu widzenia — o losie odbywających karę oraz społeczeństwie, do którego oni prędzej czy później wrócą. To jest problem zarówno techniczny, jak i humanitarny. Z jednej strony, więźniowie powinni być izolowani niezawodnie. Z innej — utrzymywać się w godnych warunkach, żeby nie wyszli do woli rozgoryczeni, posiadając nowe umiejętności kryminalne.


Kontekst jest taki. W październiku zeszłego roku w kazachstańskiej osadzie Burabaj prezydenci państw-członków Stowarzyszenia Państw Niepodległych podpisali umowę o utworzeniu Rady Kierowników Służb Więziennych. Pierwsze posiedzenie Rady, faktycznie organizacyjne, odbyło się w dniach 9-10 czerwca w Moskwie.

I już za mniej niż miesiąc, 4 lipca, w mińskiej siedzibie Stałego Komitetu z udziałem Sekretarza Stanu Państwa Związkowego Grigorija Rapoty omawiano konkretne strefy współdziałania. Jest charekterystycznie, że na posiedzenie zaproszono dalekiego od problemów więziennych naukowcę — kierownika aparatu Narodowej Akademii Nauk Białorusi, doktora habilitowanego nauk technicznych profesora Piotra Wiciazia. W wyniku mu zaproponowano koordynować techniczną stronę sprawy. Na przykład, rozwiązanie problemu zagłuszania rozmów, żeby odbywający karę autoryteci nie mogli zza drutu koluczastego kierować działalnością przestępczą. Niezbędne technologie oraz wykwalifikowani wykonawcy tego celu są i w Rosji, i na Białorusi.

Bezpieczeństwo w więzieniu zostało jednym z trzech priorytetowych kierunków współpracy, które w wyniku zostały wypracowane. Jeszcze dwa: zdrowie uwięzionych i umowy utrzymywania młodocianych przestępców. Czy będą one miały status programów państwowych lub jakiś inny, pokaże czas.

Humanistyczny ton dyskusji nadał kierownik Departamentu Poprawczego MSW Białorusi Siergiej Doroszko. On dał taki przykład. Nastolatek, możliwie, potknął się po raz pierwszy. Ale już w areszcie tymczasowym zaczyna zarabiać autorytet kryminalny za pomocą dorosłych. Otrzymawszy termin karny, przerywa nauczanie szkolne, a przekracza “uniwersytety więzienne”... Wysnowa jest pewna: w więzieniach trzeba wybawić nastolatków od zgubnego wpływu kryminalistów, zachowując przy tym system “wind socjalnych”, pozostawiwszy dla nich szansę. S. Doroszko zapewnił, że białoruski system poprawczy przy wsparciu kierownictwa kraju jest gotowy ruszyć w tym kierunku. Jego podtrzymał rosyjski kolega — wicedyrektor Federalnego Zakładu Poprawczego Waleryj Maksimienko, dając jako przykład historię mieszkanki Moskwy, matki trojga dzieci, która w ciągu kilka miesięcy męczy się w areszcie tymczasowym za skradziony kawałek sera...

Opinia podsumująca Sekretarza Stanu Państwa Związkowego Grigorija Rapoty brzmiała tak: trzeba opracować standardy, metodologię utrzymywania młodocianych przestępców, uwzględniając najlepsze praktyki międzynarodowe. Potem — ocenić koszty programu oraz inwestować do stworzenia nowej infrastruktury. Sekretarz Stanu odznaczył potrzebę oceny prawodawstwa obu krajów i, jeżeli są różnice, opracować propozycje dotyczące jego harmonizacji: “Możemy to zrobić. Mamy prawo inicjatywy ustawodawczej oraz mamy Zgromadzenie Parlamentarne, przed którym powinniśmy stawić te pytania...”

Niezadługo po mińskim spotkaniu zostały podpisane niezbędne dokumenty oraz stworzone grupy pracowne ze względu na kierunki współpracy. To znaczy, że realna praca, dotycząca współdziałania, zaczęła się.