Dla realizacji kolejnego Programu Państwowego związanego z likwidacją następstw awarii w Czarnobylskiej elektrowni atomowej w latach 2006–2010 z państwowego budżetu Białorusi wydzielone zostały środki na sumę ekwiwalentną 1 mld 600 mln. dol. Nieskomplikowane obliczenia pokazują, że państwo codziennie kieruje na likwidację następstw katastrofy czarnobylskiej około 1 mln. dol. Zarуwno Białoruś, jak i państwa ościenne, Federacja Rosyjska oraz Ukraina, już przez dwa dziesięciolecia zmuszone są do walki z następstwami awarii w Czarnobylskiej elektrowni atomowej, ktуra wywarła destrukcyjny wpływ na wszystkie dziedziny działalności człowieka — działalność produkcyjną, kulturę, naukę, ekonomikę, sytuację demograficzną. Teren, zabrudzony radionukleidami, ktуry zajmuje piątą część Białorusi, wciąż jest zamieszkiwany przez ponad 1 milion 300 tysięcy osуb.Wiceminister ds. sytuacji nadzwyczajnych Białorusi Włodzimierz Całko obecnie na posiedzeniu Zgromadzenia Ogуlnego ONZ podkreślił, że za cenę olbrzymich wysiłkуw oraz wydatkуw najbardziej dotkliwe zagadnienia, związane ze świadczeniem pilnej pomocy ludności na dzień dzisiejszy zostały rozstrzygnięte, życie w rejonach, ktуre ucierpiały wskutek awarii, stabilnie ulega polepszeniu. Jednak w najbliższych latach powstaje nie mniej skomplikowane zadanie — odbudowa potencjału ekonomicznego poszkodowanych rejonуw, stworzenie warunkуw dla bezpiecznego zamieszkiwania tam ludzi, produkcji ekologicznie czystego jedzenia, ochrony zdrowia.
Dzisiaj z uwzględnieniem wzrostu na zabrudzonych terenach ilości chorуb, przede wszystkim tarczycy, doskonalona jest specjalistyczna pomуc medyczna ludności. Daje się środki na budownictwo kapitalne, w tym na budownictwo mieszkań dla inwalidуw-czarnobylcуw, specjalistуw, ktуrzy przyjechali na pracę do poszkodowanych rejonуw. Prowadzi się pracę w zakresie gazyfikacji domуw mieszkalnych, zaopatrzenia ludności w wodę pitną wysokiej jakości, budownictwa w zabrudzonych miejscowościach szpitali, szkуł oraz przedszkoli. Stosuje się środki dla przekazania wydzielonych przez państwo pieniędzy dla poszkodowanej ludności oraz stworzenia ulgowych warunkуw gospodarczych dla rozwoju regionуw.
“Więc jak i poprzednio podstawowy ciężar odbudowy poszkodowanych terenуw będziemy ponosić sami. Jednak dla nas bardzo ważne jest wsparcie oraz solidarność społeczności międzynarodowej, w ktуrej dzisiaj sięprzekonaliśmy” — podkreślił na posiedzeniu Zgromadzenia Ogуlnego ONZ Włodzimierz Całko. Podziękował wszystkim wspуłautorom przyjętej 19 listopada rezolucji “Utrwalenie wspуłpracy międzynarodowej i koordynacja działań w sprawie zbadania, złagodzenia i minimalizacji następstw katastrofy w Czarnobylu”. Przyjęta rezolucja świadczy o rozwoju nowego etapu we wspуłpracy międzynarodowej oraz o przejściu od świadczenia nadzwyczajnej pomocy humanitarnej do odbudowywania oraz rozwoju poszkodowanych regionуw i stworzenia w nich warunkуw dla bezpiecznego i komfortowego zamieszkiwania ludzi.
Państwa członkowskie ONZ podtrzymali też propozycję o proklamowaniu przez ONZ “Dziesięciolecia odrodzenia oraz stałego rozwoju regionуw, poszkodowanych podczas katastrofy w Czarnobylskiej elektrowni atomowej”, uznanej przez mińską konferencję międzynarodową na temat Czarnobyla w roku 2006.
Decyzję tę zawiera rezolucja Zgromadzenia, jednogłośnie przyjęta przez państwa członkowskie ONZ zgodnie z wynikami omуwienia kwestii “Utrwalenie wspуłpracy międzynarodowej i koordynacja działań w sprawie zbadania, złagodzenia i minimalizacji następstw katastrofy w Czarnobylu”.
Oprуcz trzech najbardziej dotkniętych przez katastrofę w Czarnobylu państw — Białorusi, Rosji i Ukrainy — wspуłautorami rezolucji zostały Armenia, Brazylia, Japonia, Polska, Serbia, Szwajcaria i Turcja.
Zgromadzenie Ogуlne poparło propozycję Programu Rozwoju ONZ (UNDP) dotyczącą zapewnienia koordynacji opracowania planu działań ONZ w zakresie odnowy regionуw czarnobylskich przed 2016 r., t. j. realizacji wsparcia narodowych strategii dotkniętych krajуw, maksymalnie skutecznego wykorzystania ograniczonych zasobуw oraz uniknięcia dublowania działań.
UNDP przedstawi projekt tego planu działań do rozpatrzenia przez Międzyinstytucjonalną Grupę ds. Czarnobyla przed 22 rocznicą katastrofy (26 kwietnia 2008 r.).
Zgromadzenie Ogуlne potwierdziło, że ONZ dalej powinien odgrywać ważną rolę koordynacyjną w kwestii wzmocnienia wspуłpracy międzynarodowej dotyczącej zbadania, złagodzenia i minimalizacji następstw katastrofy w Czarnobylu.
Administrator UNDP jako koordynator ONZ ds. wspуłpracy międzynarodowej związanej z katastrofą w Czarnobylu przy wspуłpracy z rządami Białorusi, Rosji i Ukrainy będzie kontynuował dalsze badania medycznych, ekologicznych oraz społeczno-gospodarczych następstw katastrofy zgodnie z zaleceniami Forum Czarnobylskiego i udoskonalał zabezpieczenie informacyjne ludności miejscowej.
ONZ przedstawił osiągnięcia rządуw dotkniętych krajуw w realizacji narodowych strategii dotyczących złagodzenia następstw katastrofy w Czarnobylu oraz wezwał biura organizacji, sponsorуw do kontynuacji uzgodnienia swojej pomocy z głуwnymi kierunkami narodowych strategii krajуw dotkniętych.
Irena Trofiłowa
