Карэспандэнт «СГ» пазнаёмілася з родзічамі кампазітара, якія жывуць у лоеўскай вёсцы

ПАМЯТАЕЦЕ, як 24 кастрычніка мінулага года Прэзідэнт на сольным мінскім канцэрце расійскага кампазітара Віктара Дробыша ўручыў яму ордэн Францыска Скарыны? Тады “СГ” вырашыла пашукаць, ці звязаны род Дробыша з нашай краінай. Тым больш творца расказваў, што сваё дзяцінства звязвае з адной беларускай вёскай, дзе было лепш, чым на ўсіх раскручаных курортах разам ўзятых. Лоеўскую вёсачку Новая Баршчоўка Віктар Дробыш называў “раем на зямлі”. Што насамрэч яднала папулярнага расійскага кампазітара з каларытнай беларускай глыбінкай?

На гэтае пытанне ў кастрычніку нам адказвала пенсіянерка Любоў Кірушкіна. На наша журналісцкае шчасце, Любоў Рыгораўна паведаміла нам асноўныя факты. Аказалася, яна — школьная настаўніца братоў Дробышаў, у тым ліку і бацькі вядомага кампазітара Якава Якаўлевіча. У Новую Баршчоўку падлеткам Віктар Дробыш наведваўся разам з татам штогод, бо ў той час сям’я Якава даўно пераехала ў Санкт-Пецярбург. Падтрымлівае сувязь са сваёй малой радзімай Якаў Якаўлевіч і цяпер. Разам з сястрой Таццянай апошні раз прыязджалі на Радаўніцу ў пазамінулым годзе, каб прыбраць бацькоўскія магілкі. Летась гасцявалі ў сярэдняга з трох братоў Дробышаў — Уладзіміра. Ён з сям’ёй жыў у Данецку, а калі там пачаліся ваенныя дзеянні, дзеці перавезлі бацькоў ва ўкраінскую сталіцу. Старэйшы з братоў Пётр, які застаўся ў вёсцы, ужо памёр. Але жывыя яго дзеці — чатыры стрыечныя браты і зводная стрыечная сястра Віктара Дробыша. З іх у Новай Баршчоўцы жывуць Аляксандр, Васіль Дробушы і Надзея Рабянок. Усе — звычайныя сельскія жыхары.

Не, вы ўсё правільна прачыталі. Прозвішчы стрыечных братоў менавіта Дробуш. Чаму? У сельсавеце на гэта толькі паціснулі плячыма. І ўспомнілі свайго недарэчнага старэйшага калегу, які адмыслова “гукаў”. Ці памылкова пры змене пашпартоў, ці недачуў, аднак гэта ён запісаў стрыечных братоў Дробыша Дробушамі. 

Аднаго з іх дома не застала. Пакруцілася ля плота — цішыня. Суседзі сказалі, што паехаў Аляксандр Пятровіч у райцэнтр у ветлабараторыю, можа, за лекамі для сваёй гаспадаркі. Аформіўся як пчаляр і рыхтуецца да новага сезона. 10 гадоў працаваў механізатарам. А потым пайшоў у школу загадчыкам гаспадарчай часткі.

Другога стрыечнага брата Віктара Дробыша ўдалося знайсці. Васіль Пятровіч у той дзень рамантаваў сваё аўто. Не паверыце,  зірнула на яго твар, і войкнула: адзін у адзін як знакаміты Дробыш! Маё здзіўленне Васіля Пятровіча так засароміла, што сціплы механік шмыгнуў у ніз ямы, акурат пад машыну. 

— Чаго ж вы так збянтэжыліся? — запыталася я.

— Ведаеце, мне трэба ўсе справы завяршыць, а тут вы са сваім дыктафонам, — адрэзаў Васіль Пятровіч і, здаецца, пачаў нават злавацца: — Не замінайце, калі ласка, паненка, мне. Бачыце, усе рукі ў машынным масле. Трэці дзень тут начую, а вынік нулявы.

— А што здарылася з вашай каробкай перадач? — вырашыла далікатна падтрымаць размову. 

Мабыць, здзіўлены маімі ведамі аўтамабіля, Васіль Пятровіч выцягнуў шыю і ў другі раз паказаў твар з-пад кузава свайго старэнькага чырвонага “Фальксвагена-Пасата”. Расплыўся ў усмешцы і пачаў заўзята расказваць пра непаладку. Плаўна размова перайшла да астатніх братоў. Маўляў, Сяргей таксама, як і ён, фанат-механік, працуе слесарам па рамонце сельгастэхнікі ў Лоеве.

— Малодшы Мікалай — чалавек у нас вучоны. Настаўнікам у Новай Баршчоўцы працаваў, затым жонка перацягнула ў Гомель. У педагогіцы пакруціўся некалькі гадоў ды ў прадпрымальнікі падаўся. У горадзе ж жыццё даражэйшае, як ні круці, а трэба сям’ю карміць. Простыя людзі мы, не тое што сталічны стрыечны брат. Ці будзе ён з намі, такімі зямнымі, знацца? Не ведаю, малаверагодна. А ў бабулі Марыі сустракаліся ж улетку ўсе разам. І на танцы хадзілі, і шкоднічалі — суседскія яблыкі трусілі, кабанчыка сядлалі, што толькі пыл слупам…

Блямс — спрацаваў затвор фотакамеры. І наша даверлівая гутарка абарвалася.

— Што ж вы робіце? Не публічныя мы людзі, — забубнеў Васіль Пятровіч і зноў шаснуў пад машыну.

СУСТРАКАЮСЯ са зводнай сястрой Віктара Дробыша. Надзея Рабянок працуе ў магазіне ў Новай Баршчоўцы. Паўлаўна – жанчына вельмі каларытная. Мы гутарылі прама за прылаўкам, а аднавяскоўцы, карыстаючыся такой унікальнай магчымасцю, размову нашу слухалі развесіўшы вушы. Многія з іх нават і не ведалі, што Надзея звязана з расійскай зоркай і яго родзічамі.

— На радзіму я вярнулася з Пскоўскай вобласці ў 2007 годзе. Тады яшчэ стаяла хата, у якой жыла наша бабуля Марыя Паўлаўна. Яна памерла ў 1993 годзе, і пасля таго мы – 14 яе ўнукаў, у тым ліку і Віця з Піцера, — перасталі сустракацца ўсёй камандай. Тры гады таму трухлявы будынак, які яднаў нас, зруйнавалі з зямлёй. На тым месцы яшчэ засталася сведка нашага бестурботнага дзяцінства — стары каштан, які саджала наша цётка Таня, родная сястра Віктаравага бацькі Яшы. Але, упэўнена, тыя ўспаміны, якія мы шануем, заўсёды будуць грэць душы. І думаю, калі на знакамітага нашага Віктара накоціць настальгія, ён завітае ў нашу беларускую глыбінку. Просім ласкава. Прыязджай, Віктар, да нас на чарніцы!

— Чаму менавіта на іх?

— Ой, дык гэта ж быў яго самы любы пачастунак — свежыя чарніцы ці клубніцы. А яшчэ з цукрам! Нясоладка бабулі з намі прыходзілася. Нас жа толькі накарміць — гэта цэлая справа. Яна заўжды прачыналася рана, пачынала варыць бульбу і рабіць бліны. Гэта былі яе фірменныя стравы. Мы ўсе дапамагалі ёй. Разам і ў грыбы-ягады хадзілі, і кароў пасвілі. А Віця заўсёды нам жаліўся: хацеў быць хакеістам, а бацькі яго прымушалі іграць на раялі. Плакаў, але іграў. Дзякуй Богу, даіграўся — такіх вышынь дамогся, — ганарыцца Надзея Паўлаўна.

У гэтым годзе Віктар Дробыш адзначыць 50-гадовы юбілей. У Новай Баршчоўцы не губляюць надзеі, што знакамітасць можа завітаць на сваю малую гістарычную радзіму. А чаму б і не? Ва ўсялякім выпадку, на Лоеўшчыне зорку чакаюць. А што яшчэ, акрамя народнага прызнання, патрэбна заслужанаму артысту?

uskova@sb.by

Фота Алены IСКРЫНАЙ