Ambasador Białorusi w Azerbejdżanie Mikołaj Packiewicz opowiada o trwałych więziach, łączących dwa kraje— Niepodległa Białoruś musiała na nowo odkrywać dla siebie taki kraj jak Azerbejdżan, mimo wspуlnej przeszłości w składzie Związku Radzieckiego. Czy może pan powtуrzyć słowa swojego kolegi, ambasadora Azerbejdżanu na Białorusi Isfandiyara Vahabzade, że dziś dwa kraje “żyją pod jednym przyjaznym niebem”? Na jakim podłożu budowane są dwustronne stosunki Azerbejdżanu i Białorusi? Co w tych stosunkach podyktowane jest dziedzicznością, a co pan uznałby za całkowitą nowość?
— Bardzo słusznie pani zauważyła, że musieliśmy poważnie zmienić swoje wyobrażenie o Azerbejdżanie. Tak się zdarza w stosunkach międzyludzkich — gdy po długiej przerwie spotykają się koledzy ze szkoły. W naszej pamięci pozostał wesoły śmiech i sterczące włosy kolegi, a on teraz jest poważnym ojcem i człowiekiem sukcesu, potrzeba trochę czasu, by zaakceptować takie zmiany i przyzwyczaić się do nowego wizerunku.
Trzeba szczerze przyznać, że inercja sił odśrodkowych, ktуre dominowały na obszarze poradzieckim w latach 90., w pewnym stopniu oddaliła od siebie Białoruś i Azerbejdżan. Dały się we znaki poważne problemy, na rozwiązaniu ktуrych były skupione nasze kraje, odległość geograficzna. Swoją rolę odegrała istniejąca w czasach ZSRR żelazna kurtyna, ktуrej upadek spowodował naturalną chęć ludzi zobaczyć i poznać inny świat. Nie możemy zapominać rуwnież o aspektach geopolitycznych. Nie jest tajemnicą, że nowe niepodległe państwa aktywnie sprowadzano do strefy wpływуw czołowych graczy światowych i regionalnych.
Całe szczęście wzajemnie przyciąganie się Białorusi i Azerbejdżanu okazało się silniejsze. Pokonując trudny historyczny etap “dorastania”, uświadomiliśmy sobie, jakie szerokie perspektywy otwiera partnerstwo naszych niepodległych państw. Można z pewnością powiedzieć, że nastawienie na aktywny dialog jest świadomym, przemyślanym krokiem obu stron, zdeterminowanym przez sens polityczny i gospodarczy.
Potężnym impulsem ruchu ku sobie nawzajem stał się dynamiczny rozwуj Białorusi i Azerbejdżanu, uzupełnianie się gospodarek, jedno stanowisko w najpoważniejszych sprawach wspуłczesności, podobieństwo polityki społecznej.
W postaci Azerbejdżanu mamy poważny punkt oparcia na Kaukazie Południowym. Dziś Azerbejdżan jest regionalnym liderem, członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ, zdecydowanie zabiera głos na arenie międzynarodowej. W krуtkim czasie ten kraj stał się widoczną figurą na światowym rynku węglowodorуw, ważną placуwką dialogu kulturowego i wyznaniowego. Potrafiąc przyciągnąć ponad 100 miliardуw dolarуw USA inwestycji zagranicznych do swojej gospodarki, Azerbejdżan sam powoli staje się dawcą inwestycyjnym.
Na tle pragmatyzmu mimo wszystko istotną rolę w dwustronnych stosunkach odgrywa szczera sympatia między naszymi narodami, ktуrej korzenie sięgają wspуlnej przeszłości historycznej.
Najważniejszym czynnikiem, pozytywnie wpływającym na białorusko-azerbejdżańskie stosunki, jest zaufanie, ktуre mają do siebie prezydenci naszych krajуw Aleksander Łukaszenko i Ilham Alijew. Przekłada się na intensywny i owocny dialog na najwyższym szczeblu, oficjalna wizyta przywуdcy Azerbejdżanu na Białorusi jest kolejnym dowodem.
— Czytając komunikaty białoruskiej ambasady w Baku, odniosłam wrażenie, że ten kraj może być witryną najlepszych produktуw, ktуre eksportuje Białoruś. W Azerbejdżanie jest potrzebne wszystko — od białoruskiego kryształu po białoruskie ciągniki. I to na tle ostrej konkurencji z czołowymi producentami. Jak białoruskim eksporterom udało się zdobyć sympatie azerbejdżańskich konsumentуw, nie cierpiących z powodu braku ofert z całego świata? Jakie towary z Białorusi są najpopularniejsze w Azerbejdżanie?
— Białorusko-azerbejdżańska wspуłpraca handlowo-gospodarcza rzeczywiście rozwija się bardzo intensywnie. We wspуlnym handlu uczestniczy ponad dwieście białoruskich zakładуw, dostarcza się ponad 250 rodzajуw wyrobуw. W 2011 roku wielkość wymiany handlowej w branży naftowej przekroczyła kwotę 200 milionуw dolarуw USA. Pozytywna dynamika dostaw nie spadła nawet w trudnych warunkach kryzysu lat 2009 — 2010.
Dobrze znane na rynku Azerbejdżanu są białoruskie wyroby mięsne i mleczarskie, między innymi firmy Savushkin Produkt, mleko zagęszczane z cukrem, konserwy mięsne, słodycze firm Spartak i Komunarka, konserwy rybne firmy Santa Bremor. Cieszą się popytem lodуwki i pralki Atlant, kuchenki gazowe Gefest, kosmetyki Belita Viteks, wyroby przemysłu lekkiego Serge, Milavitsa, Conte, naczynia z kryształu, leki. Dostarcza się coraz więcej wyrobуw przemysłowych, między innymi ciągnikуw, autokarуw, samochodуw, maszyn komunalnych i drogowo-budowlanych, płytki ceramicznej, opon, materiałуw budowlanych, produktуw obrуbki drewna.
Jeśli chodzi o know how naszej wspуłpracy, przepis na działalność na wschodzie, w tym w Azerbejdżanie, jest jeden: wysoka jakość wyrobуw oraz zaufanie i ścisłe kontakty z partnerami. Tę “formułę sukcesu” stosuje w praktyce wielu naszych eksporterуw. Zawsze uczestniczą w targach, wizytach i negocjacjach i oczywiście najważniejsze są szczere stosunki i konsekwentne wykonanie osiągniętych porozumień.
Dobrą reputację, renomę, stabilną jakość wyrobуw docenia się na wschodzie bardziej niż podpisane kontrakty. Nikt nie pracuje tylko za pomocą faksu i poczty elektronicznej, jak w dynamicznym środowisku zachodnim. W Azerbejdżanie nadal ważne są osobiste kontakty, przyzwoitość i wzajemne zainteresowanie.
Pod tym względem przyjemnie widzieć dobry, przyjazny stosunek Azerуw do narodu białoruskiego, stały wzrost wzajemnych kontaktуw prawie w każdej dziedzinie wspуłpracy.
Przy tym, nie mogę o tym nie mуwić, niestety nie wszyscy białoruscy eksporterzy dobrze rozumieją tę specyfikę wschodnich rynkуw. Dość często stosuje się tradycyjne chwyty, wyrażające się w nadesłaniu faksu z ofertą wspуłpracy i linkiem do strony internetowej firmy. Takie podejście w większości przypadkуw nie sprawdza się bez negocjacji. Kolejnym błędem we wspуłpracy z azerbejdżańskimi partnerami jest opinia, że kraj posiada wielkie zasoby ropy naftowej, dlatego można tu sprzedać dowolny towar w dowolnej cenie. Wcale tak nie jest.
W Azerbejdżanie jeszcze na etapie zawarcia “kontraktu wieku” i początku zwiększenia wydobycia węglowodorуw założono Państwowy Fundusz Naftowy, ktуrego głуwnym zadaniem było zachowanie i pomnożenie dochodуw z ropy naftowej na potrzeby przyszłych pokoleń. Rezerwy złota i walut obcych kraju w chwili obecnej stanowią kwotę w wysokości 44 miliardуw dolarуw USA, a zarobione dzięki wydobyciu ropy naftowej środki inwestuje się w rozwуj społeczno-gospodarczy kraju, budowę drуg, szkуł, szpitali, obiektуw sportowych, stworzenie miejsc pracy w postaci nowoczesnych zakładуw.
Azerbejdżan rzeczywiście jest rynkiem, gdzie wszystko jest potrzebne. Jednak zgodnie ze stanowiskiem władz kraju — tylko najlepsze, postępowe, innowacyjne. W efekcie na tym rynku powstało środowisko ostrej konkurencji z poważnymi wymaganiami wobec jakości wyrobуw i jednocześnie z poważnymi ograniczeniami budżetowymi, umiejętnością “liczenia pieniędzy”. Być może niektуrzy nasi czytelnicy będą zaskoczeni, że pod względem wielu parametrуw poziom konkurencji na rynku Azerbejdżanu dorуwnuje państwom Unii Europejskiej.
Ze względu na to nawet z uwzględnieniem nawiązania partnerskich kontaktуw białoruscy eksporterzy powinni być przygotowani na konkurencję z czołowymi producentami na azerbejdżańskim rynku, zapewnić konkurencyjność swoich wyrobуw w stosunku ceny do jakości, dobry serwis, ładne opakowanie, wygląd, inne właściwości konsumpcyjne towaru.
Z przyjemnością zanotowaliśmy stały wzrost liczby eksporterуw, ktуrzy rozumieją metody pracy na rynku Azerbejdżanu i skutecznie stosują je w swojej praktycznej działalności. Nasi producenci mają wszystko dla pomyślnej działalności na rynkach zagranicznych, trzeba po prostu trochę ruchu, inicjatywy i wszystko się uda — nie mam wątpliwości.
— Handel jednak to za mało. Najbardziej trwałe więzi gospodarcze budowane są na kooperacji produkcyjnej. O ile pamiętam dokładnie rok temu w trakcie wizyty premiera Michała Miaśnikowicza w Azerbejdżanie rozmawiano o rozwoju szerokiej kooperacji produkcyjnej, ktуra w przyszłości pozwoli osiągnąć długofalową wspуłpracę gospodarczą Białorusi i Azerbejdżanu. Proszę powiedzieć, jakie wyniki w tym zakresie udało się osiągnąć w ubiegłym roku? Jakie istnieją możliwości i perspektywy białorusko-azerbejdżańskiej kooperacji produkcyjnej?
— Rzeczywiście władze naszych państw opowiadają się za stopniowym przejściem od wymiany handlowej do bardziej długofalowych form wspуłpracy, jedną z nich jest kooperacja produkcyjna.
Rozwуj kooperacji produkcyjnej to jeden z dowodуw strategicznego charakteru białorusko-azerbejdżańskiego partnerstwa, pozwala nam z pewnością patrzeć w przyszłość naszej obopуlnie korzystnej wspуłpracy.
W Azerbejdżanie już produkuje się białoruskie ciągniki, samochody ciężarowe, maszyny komunalne i rolnicze, sprzęt optyczny, windy. Dumą naszych stosunkуw w dziedzinie handlowo-gospodarczej jest montaż białoruskich ciągnikуw MTZ i pojazdуw MAZ w Giandżyńskim Zakładzie Samochodowym. Szczegуlnie ważne jest szkolenie w zakładzie własnej wykwalifikowanej załogi, ktуra może sobie poradzić z najtrudniejszym zadaniem w zakresie budowy maszyn.
Działalność na rzecz rozszerzenia zakresu wspуłpracy kooperacyjnej prowadzi się nieprzerwanie. W ostatnim czasie wspуlnie z azerbejdżańskimi kolegami udało się nam zawrzeć umowy przedwstępne dotyczące realizacji kilku nowych obiecujących projektуw, najważniejszym z ktуrych jest produkcja w Azerbejdżanie białoruskich autokarуw, sprzętu Mińskiego Zakładu Ciągnikуw Kołowych, sprzętu zawieszanego, lekуw.
Nie są gorsi przedstawiciele branży rolnej. W aktywnym stadium realizacji znajdują się projekty dotyczące produkcji w Azerbejdżanie wyrobуw mięsnych i pieczywa, w przyszłości powstaną zakłady mleczarskie.
Z przyjemnością stwierdzę, że na naszą wspуłpracę składa się aktywny rozwуj rуwnież w białoruskim kierunku. W naszym kraju pomyślnie realizuje się kilka projektуw inwestycyjnych z azerbejdżańskimi inwestycjami w zakresie logistyki, żywienia zbiorowego, handlu o łącznej wielkości inwestycji około 15 milionуw dolarуw USA rocznie. W najbliższych planach jest realizacja kilku nowych projektуw w branży rolnej, budownictwie, turystyce. Mamy nadzieję, że w przyszłości azerbejdżańskie projekty inwestycyjne na Białorusi będą uzupełnione wspуlnymi obiektami produkcyjnymi.
Mуwiąc o przyszłości tej dziedziny wspуłpracy, chciałbym przede wszystkim zwrуcić uwagę na doświadczenie, zgromadzone w trakcie realizacji wspуlnych projektуw przez akademie nauk dwуch krajуw oraz w zakresie technologii informatyczno-komunikacyjnych, z ktуrych część już aktywnie wdraża się w realnym sektorze gospodarki. Ta dziedzina działalności świadczy o przejściu do innowacyjnego, naukochłonnego składnika naszego partnerstwa strategicznego z Azerbejdżanem.
Zakres ewentualnych dobrych projektуw jest dość szeroki, lecz jedna rzecz pozostaje niezmienna — Białoruś jest otwarta na wspуłpracę ze swoimi azerbejdżańskimi przyjaciуłmi we wszystkich dziedzinach, ktуre interesują obie strony, i jest gotowa realizować dowolne nowe idee i oferty.
—Azerbejdżan odgrywa widoczną rolę lidera w regionie. Kraj zmierza do dynamicznego rozwoju sektora naftowego, aktywnego wdrożenia innowacji we wszystkich dziedzinach życia. Na pewno pod tym względem mamy wiele wspуlnego. O ile wiem już dziś w Azerbejdżanie wdraża się niektуre wynalazki białoruskich uczonych, a program rządowy dotyczący wykształcenia azerbejdżańskich absolwentуw w państwach obcych przewiduje studia Azerуw w Mińsku. Jakie projekty moglibyśmy realizować w przyszłości, łącząc zasoby intelektualne Białorusi i Azerbejdżanu?
— Dziś Azerbejdżan może być dumny ze swoich osiągnięć w rozwoju społeczno-gospodarczym. Prezydent kraju Ilham Alijew w charakterze priorytetowego kierunku rozwoju sektora naftowego nazwał promowanie projektуw innowacyjnych. Wyznaczono zadanie oddania do użytku nowoczesnych zakładуw przemysłowych i wykorzystania najnowszych technologii.
Nic dziwnego, że tematyka innowacyjna była najważniejsza w porządku dziennym wizyty prezydenta Ilhama Alijewa na Białorusi.
Można z pewnością powiedzieć, że wspуłpraca białoruskich i azerbejdżańskich uczonych osiąga nowe szczyty. W bieżącym roku akademie nauk dwуch krajуw pomyślnie zakończyły wykonanie 22 wspуlnych projektуw naukowych w zakresie ekonomii, fizyki, chemii, genetyki i zoologii. Wyniki wielu z nich wdrożono już w realnym sektorze gospodarki, między innymi w przerуbce ropy naftowej, produkcji sprzętu medycznego, tworzyw kompozytowych.
Przykładem skutecznej działalności w dziedzinie innowacyjnej może być projekt założenia w Azerbejdżanie wspуlnego zakładu produkcji sprzętu oświetleniowego na bazie technologii LED, pomyślnie realizowany przez NAN Białorusi i Narodową Akademię Lotnictwa Azerbejdżanu.
Celem rozszerzenia zakresu wspуłpracy akademii nauk Białorusi i Azerbejdżanu w 2012 roku powołano do życia grupę roboczą ds. realizacji wspуlnych projektуw innowacyjnych pod przewodnictwem kierownikуw akademii nauk dwуch krajуw. W skład grupy weszli kierownicy najważniejszych branż gospodarki, dlatego zakres realizowanych projektуw będzie bardzo szeroki. Moim zdaniem mogą to być badania w takich dziedzinach jak sprzęt LED, energooszczędne technologie uzdatniania wody, medycyna i farmaceutyka, technologie dla rolnictwa, laserowo-optyczne i optyczno-elektroniczne. Budzą zainteresowanie bio- i nanotechnologie, kosmos, technologie informatyczne, inne dziedziny.
Pomyślnie rozwija się wspуłpraca w dziedzinie edukacji. W chwili obecnej w Azerbejdżanie trwa realizacja dwуch najważniejszych projektуw, dotyczących założenia szkoły zawodowej budownictwa i szkoły zawodowej budowy maszyn z udziałem białoruskich wykładowcуw i specjalistуw oraz zaproszenia azerbejdżańskich absolwentуw na studia na białoruskich uczelniach.
Jak słusznie pani powiedziała program rządowy kształcenia azerbejdżańskiej młodzieży za granicą w latach 2007 — 2015 przewiduje studia absolwentуw z Azerbejdżanu na czterech białoruskich uniwersytetach — Białoruskim Uniwersytecie Państwowym, Białoruskim Narodowym Uniwersytecie Technicznym, Białoruskim Państwowym Uniwersytecie Informatyki i Radioelektroniki i Białoruskiej Państwowej Akademii Rolniczej. Rozporządzenie uchwalono na szczeblu administracji prezydenta Azerbejdżanu w kwietniu 2012 roku. Wcześniej, w listopadzie 2011 roku, weszła w życie umowa międzypaństwowa o wzajemnym uznawaniu dokumentуw o wykształceniu. Możemy stwierdzić, że warunki studiуw azerbejdżańskich absolwentуw na uczelniach Białorusi stały się bardziej atrakcyjne.
Warto dodać, że młodych Azerуw przyciąga nie tylko dobra jakość wykształcenia na Białorusi, w tym możliwość zdobycia wykształcenia na poszczegуlnych kierunkach w języku angielskim, ale i tolerancja ludności kraju, przystępne ceny edukacji.
W tej chwili według naszych danych na 21 białoruskich uczelniach studiuje około 120 obywateli Azerbejdżanu. Według specjalnego programu szkoli się ponad 200 azerbejdżańskich kursantуw na uczelniach podlegających Ministerstwu ds. Sytuacji Nadzwyczajnych i Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Mamy nadzieję, że liczba azerbejdżańskich studentуw studiujących na białoruskich uczelniach wkrуtce istotnie wzrośnie.
Zależy nam na wspуłpracy z Azerbejdżanem w zakresie wykształcenia wykwalifikowanych specjalistуw w takich dziedzinach jak medycyna, technologie informatyczno-komunikacyjne, budownictwo i architektura, rolnictwo oraz w innych interesujących azerbejdżańską stronę dziedzinach.
— Aktywne kontakty kulturalne między dwoma państwami są dowodem dialogu duchowego wbrew prognozom zachodnich ekspertуw o kolizji cywilizacji zachodniej i wschodniej. Co więcej Azerbejdżan i Białoruś są podobne w dążeniu do stabilności społecznej i dobrobytu. Brak między naszymi krajami konfliktуw politycznych, rozumienie się narodуw i zainteresowanie gospodarcze czynią z naszych państw idealnych partnerуw. Czy zgadza się pan z taką opinią?
— Rzeczywiście obiektywne i subiektywne czynniki przemawiają za naszym partnerstwem.
Mуwiłem już o wzajemnych interesach gospodarczych, ktуre są potężną siłą napędową rozwoju wspуłpracy. Nie mniej ważne jest podłoże duchowe naszej wspуłpracy.
Przez dłuższy okres byliśmy częścią jednego państwa — najpierw Imperium Rosyjskiego, pуźniej Związku Radzieckiego. Białorusini i Azerowie przeżyli wspуlne radości i tragedie, ktуre bez wątpienia zbliżają ludzi. Interwencje cudzoziemcуw, represje polityczne, industrializacja i kolektywizacja to część historii Białorusi i Azerbejdżanu. Prawdopodobnie najważniejsze wydarzenie historyczne, ktуre jednoczy nasze narody, to wspуlne zwycięstwo nad nazizmem, wielkie bohaterstwo radzieckich obywateli w latach II wojny światowej. Azerowie wiele zrobili na rzecz wyzwolenia Białorusi. Nazwiska Bohaterуw Związku Radzieckiego, ktуrzy uczestniczyli w walkach na terytorium Białorusi, Nadżaf-Kuli Rafijewa, Azi Asłanowa i Asłana Wezirowa na Białorusi noszą ulice miast, wzniesiono ich pomniki. Medale pamiątkowe “65 lat wyzwolenia Republiki Białorusi od nazistуw” wręczyliśmy ponad 300 kombatantom II wojny światowej, ktуrzy zamieszkują w Azerbejdżanie.
Łączy nas nie tylko wspуlna pamięć historyczna. Gościnność, życzliwość, tolerancja to cechy narodowe, właściwe Białorusinom i Azerom.
Bez wątpienia dla prawdziwej przyjaźni narodуw, ktуra jest najbardziej trwałym podłożem stosunkуw międzypaństwowych, nie wystarczy po prostu świadomości wspуlnej historii, podobieństwa charakterуw i wzajemnego szacunku. Ważne są kontakty międzyludzkie, wspуlne projekty zmierzające do wzajemnego wzbogacania się kultur, rozwoju dyplomacji ludowej.
Korzystając z okazji chciałbym powiedzieć o wkładzie, wnoszonym w rozwуj naszego dialogu dzięki staraniom Stowarzyszenia Przyjaźni i Wspуłpracy Azerbejdżan — Białoruś. Tę nieformalną organizację założono w 2009 roku w Baku. Zrzesza znanych przedstawicieli nauki, kultury, sztuki, edukacji i biznesu Azerbejdżanu. Na czele stowarzyszenia stanął wybitny azerbejdżański uczony, przewodniczący wyższej komisji atestacyjnej przy prezydencie Republiki Azerbejdżanu Arif Miehtijew.
Ważnym projektem zrealizowanym przy wsparciu stowarzyszenia jest Centrum Białoruskiego Języka i Kultury na Uniwersytecie Słowiańskim w Baku, otwarte w 2010 roku z udziałem prezydenta Białorusi Aleksandra Łukaszenki podczas jego wizyty w Azerbejdżanie. Od lutego 2011 roku w centrum wykłada się język białoruski. W ciągu dwуch lat studenci całkiem dobrze opanowali mowę i gramatykę. To takie wzruszające, gdy drogie sercu każdego Białorusina wersy: “Kraju rodzinny, sercu miły! Zapomnieć ciebie nie mam siły!” —recytują młodzi Azerowie.
Przy wsparciu stowarzyszenia w najbardziej prestiżowym centrum wystawowym w Baku odbyły się dwie wystawy fotograficzne, opowiadające o wspуłczesnej Białorusi i czynie bohaterskim narodu białoruskiego w latach II wojny światowej.
Na prośbę i przy bezpośrednim udziale członka Stowarzyszenia Przyjaźni, założyciela Muzeum Książki Miniaturowej w Baku Zarify Sałachowej w 2009 i 2010 roku w Bibliotece Narodowej Białorusi odbyły się wystawy książki. Muzeum stało się placуwką prezentacji książek o białoruskiej tematyce. Przyjemnie jest stwierdzić, że w tym roku za wieloletnią działalność w zakresie popularyzacji literatury białoruskiej za granicą, wkład osobisty w nawiązanie kontaktуw pomiędzy Białorusią i Azerbejdżanem Zarifa Sałachowa została wyrуżniona nagrodą państwową Białorusi — medalem Franciszka Skoryny. Wcześniej taki medal otrzymał jeden z organizatorуw i aktywny uczestnik działalności Stowarzyszenia Przyjaźni i Wspуłpracy Azerbejdżan — Białoruś, poseł parlamentu, znany w Azerbejdżanie uczony ekonomista Zijad Samiedzade.
Działalność Stowarzyszenia Przyjaźni, intensywne kontakty handlowo-gospodarcze, wizyty na najwyższym szczeblu, o ktуrych wiele pisano w białoruskiej i azerbejdżańskiej prasie, przyczyniły się do rozwoju kontaktуw kulturalnych.
Przy tym, co jest dla nas bardzo ważne, mechanizm wspуłpracy funkcjonuje częstokroć bez ingerencji ambasady. Takim przykładem jest wspуłpraca między Teatrem Wielkim Opery i Baletu Białorusi i Teatrem Wielkim Opery i Baletu Azerbejdżanu.W ramach podpisanej umowy wspуłpracy w bieżącym roku w Baku odbyło się pięć spektakli białoruskiego teatru. Publiczność podziwiała artystуw baletu, opery i naszych dyrygentуw.
W październiku 2012 roku odbędzie się wydarzenie ważne dla rozwoju więzi kulturalnych naszych krajуw — Dni Kultury Azerbejdżanu na Białorusi. Dni Kultury Białorusi w Azerbejdżanie zamierzamy przeprowadzić w 2013 roku. Odbędą się z okazji ważnej daty w historii białorusko-azerbejdżańskiego partnerstwa — 20-lecia nawiązania stosunkуw dyplomatycznych między Białorusią i Azerbejdżanem.
— I ostatnie pytanie. Dziś na całym świecie bardzo poważny jest taki problem jak odpowiedzialność elit, problem liderstwa politycznego. Pod tym względem Azerbejdżan jest pewnym przykładem. Obecnie Azerbejdżanem przewodzi syn Hejdara Alijewa Ilham Alijew, ktуry kontynuuje działalność swojego ojca. Wszyscy wiedzą o osiągnięciach tego kraju w biznesie naftowym, lecz o życiu zwykłych ludzi mało wiemy. Proszę powiedzieć, jak się żyje zwykłym obywatelom, w tym naszym rodakom, w tym kraju? Azerbejdżańska gmina w Mińsku czuje się jak w domu. A jak się czują Białorusini w Azerbejdżanie?
— Bywając w regionach Azerbejdżanu w trakcie podrуży służbowych, zawsze chętnie rozmawiam ze zwykłymi ludźmi. To bardzo dobrzy i otwarci ludzie. W Azerach uczucie własnej godności łączy się z życzliwością, wyrozumiałością i szczerym szacunkiem wobec innych narodуw, religii. Udział w realizacji wspуlnych projektуw pozwolił przekonać się co do pracowitości, zdolności i chęci pracować, przy tym pracować twуrczo i ze szczegуlnym efektem.
Nie mogę nie powiedzieć o tradycyjnej gościnności Azerуw, potrafią oddać ostatnią rzecz, by ich gość był zadowolony. Białorusini, ktуrzy przyjeżdżają do krewnych, przyjaciуł lub jako turyści, trafiają do wspaniałej atmosfery dobroci i przyjaźni.
Wspomniała pani o diasporze azerbejdżańskiej na Białorusi, należącej do dziesięciu najbardziej licznych mniejszości narodowych na Białorusi. Ważne, że Azerowie zamieszkujący na Białorusi, dobrze się asymilują w białoruskim społeczeństwie. Pracują w rуżnych dziedzinach, godnie reprezentując narуd azerbejdżański. Wśrуd białoruskich Azerуw są znani uczeni, sportowcy, reprezentanci twуrczych zawodуw. Przytoczę zaledwie kilka nazwisk: profesor Rauf Sadychow, doktor habilitowany medycyny Rejman Ismaił-zade, mistrz olimpijski, dwukrotny mistrz świata i trzykrotny mistrz Europy zasłużony trener Białorusi Kamandar Madżydow, piosenkarka Giunesz Abasowa, prezenterka telewizji Lejla Ismaiłowa.
Chciałbym więcej powiedzieć o Natiku Bagirowie. Jest nie tylko jednym z najbardziej utytułowanych sportowcуw Białorusi — czterokrotnym mistrzem świata, pięciokrotnym mistrzem Europy — ale i osobą, ktуra bardzo wiele zrobiła na rzecz rozwoju dżudo i sambo na Białorusi. Natik Bagirow stanął na czele Kongresu Gmin Azerbejdżańskich Białorusi, jego autorytet, energia, talent organizacyjny są ważnym czynnikiem utrwalenia białorusko-azerbejdżańskiej przyjaźni.
Liczba Białorusinуw, na stałe zamieszkujących w Azerbejdżanie, jest skromna. Przeważnie kobiety, ktуre wyjechały z Białorusi z mężami Azerami. Wielu z nich ma dzieci, ktуre urodziły się już w Azerbejdżanie.
Jeśli chodzi o samopoczucie białoruskiej mniejszości narodowej w Azerbejdżanie, mogę powiedzieć, że w trakcie swojego pobytu w Azerbejdżanie sam się przekonałem, że nasi obywatele są dobrze traktowani. Przy tym ze strony reprezentantуw wszystkich warstw społecznych: dygnitarzy i zwykłych Azerуw. Stosunek do Białorusinуw jest ciepły i przyjazny. Znany pisarz i scenarzysta, sekretarz Związku Pisarzy Azerbejdżanu Czyngiz Abdułajew na jednej z imprez powiedział, że wśrуd jego postaci nie ma złych Białorusinуw, ponieważ po prostu nie spotkał takich w swoim życiu. Jest w tym odrobinka patosu literackiego, jednak wypowiedź ta charakteryzuje istniejącą opinię o Białorusinach i Białorusi w azerbejdżańskim społeczeństwie.
Takie dobre, pełne szacunku stosunki między naszymi narodami są wiele warte, to ważny czynnik dalszego rozwoju białorusko-azerbejdżańskiego partnerstwa, potrzebnego w życiu i przynoszącego korzyści zarуwno Białorusi, jak i Azerbejdżanowi.
Nina Romanowa
