Jeden z najbardziej technologicznych i zaawansowanych programów unijnych BelRosTransgen wchodzi w fazę praktyczną. Ten długofalowy projekt rozpoczęto w 2003 roku i postawiono ambitny cel rozpoczęcia produkcji leków z unikatowym białkiem — laktoferyną człowieka. Zgodnie z programem po raz pierwszy w świecie udało się wyhodować trzodę kóz z ludzkim genem. Dla zwierząt stworzono wszystkie niezbędne warunki na specjalistycznej farmie w Ośrodku Naukowo-Praktycznym Hodowli Zwierząt Narodowej Akademii Nauk Białorusi niedaleko Żodzina. Niedawno był w ośrodku i zapoznał się z trybem realizacji programu sekretarz stanu Państwa Związkowego Grigorij Rapota.
Sekretarz stanu Państwa Związkowego Grigorij Rapota zapoznał się
z unikatowymi lekami na bazie laktoferyny
Wystarczy spojrzeć na listę unikatowych właściwości laktoferyny, żeby przekonać się co do znaczenia wspólnej pracy białoruskich i rosyjskich uczonych. Wzmacnia odporność, działa przeciwzapalnie, laktoferyna sama może być antybiotykiem lub łagodzić skutki uboczne po innych lekach. Może znaleźć zastosowanie w produkcji sztucznego pokarmu dla niemowląt. Na specjalnej tablicy informacyjnej zaprezentowano wzorce doświadczalne preparatów zawierających laktoferynę — dla profilaktyki schorzeń infekcyjnych i przeziębień, walki z niedoborem żelaza, bakteriami chorobotwórczymi i zwiększenia możliwości organizmu podczas uprawiania sportu.
Pierwszy zastępca dyrektora generalnego Ośrodka Naukowo-Praktycznego Hodowli Zwierząt Narodowej Akademii Nauk Białorusi doktor habilitowany nauk rolniczych, akademik Iwan Szejka opowiedział o tym, co udało się zrealizować w ramach programu:
— Bieżący rok jest przejściowy od programu BelRosTransgen do programu BelRosFarm. Zadaniem pierwszego projektu było stworzenie technik hodowli zwierząt transgenicznych. W 2007 roku zrealizowano je. Drugi etap realizacji programu BelRosTransgen polegał na rozmnożeniu tych zwierząt. Należało na ich podstawie ukształtować trzodę transgeniczną, czego również udało się dokonać w określonym terminie. W końcu 2013 roku już mieliśmy około 200 zwierząt transgenicznych. Mogliśmy uzyskiwać z mleka kóz dość dużą ilość laktoferyny — około 6 gramów na litr.
Dla produkcji na dużą skalę leków zawierających laktoferynę, suplementów diety z nią potrzeba dużo białka. Oznacza to, że musimy przejść na przemysłową formę jego uzyskania z mleka. W tej kwestii tempo dyktują rosyjscy koledzy — partnerzy projektu z Nowogrodu Dolnego już nabyli i montują odpowiedni sprzęt. Białoruscy uczeni na razie tylko planują kupić urządzenie, które pozwoliłoby skutecznie przetwarzać mleko wyhodowanych zwierząt. W przyszłości potrzebny będzie sprzęt o większej mocy, ponieważ liczba zwierząt transgenicznych stale rośnie. Specjalnie dla nich budowana jest nowa farma na 250 kóz i 500 koźląt oraz eksperymentalny segment przetwórstwa, gdzie będzie wyodrębniane białko.
Sekretarz stanu Państwa Związkowego Grigorij Rapota ocenił pracę ośrodka naukowo-praktycznego i wyniki realizacji programu BelRosTransgen:
— W teorii wiedziałem, co tu się dzieje. Ważne było wszystko zobaczyć na własne oczy: jaka jest trzoda, produkt końcowy, jakie prace naukowe są prowadzone dla wyodrębnienia ludzkiej laktoferyny z mleka. Mam dwojakie wrażenie. Z jednej strony widzę, że jest to precyzyjna, żmudna i wymagająca wiele cierpliwości praca, jest prawie wykonana. To niezwykle naukochłonny produkt, wymaga wysokich kwalifikacji. Z innej zaś strony widać, że jeszcze wiele należy zrobić. Jeszcze nie osiągnęliśmy celu końcowego, kiedy można będzie powiedzieć, że program jest zakończony, można ruszać z produkcją i postawić kropkę.
Realizacja programu będzie kontynuowana, teraz pod nazwą BelRosFarm. Ma potrwać do 2018 roku i przewiduje opracowanie technologii produkcji przemysłowej leków, suplementów diety i artykułów spożywczych na bazie laktoferyny.
Anton Kasciukiewicz
