Уваходзім у лясны гушчар — і адразу сустрэча з добразычлівым Мядзведзем. Потым сцежка прыводзіць да моста жаданняў, дзе ад гасцей патрабуецца палічыць, колькі бярвення ўкладзена на ім, і пры пераходзе праз яго паспець загадаць жаданне. Амаль паўтары гадзіны доўжыцца вандроўка па ўнікальным куточку, з якім мяжуе велічная Налібоцкая пушча. Шмат паданняў і небыліц дораць гасцям суправаджальнікі вандроўнікаў. У завяршэнне незвычайнай экскурсіі пад разгалістымі соснамі наведвальнікі частуюцца духмяным чаем з прысмакамі.
— Залейкаўская сядзіба прыняла ў сярэдзіне снежня першых гасцей, — удакладняе старшыня Іўеўскага сельвыканкама Таісія Лось. — Да заканчэння калядных дзён яе дзверы гасцінна адчынены. У аснове ідэі стварэння сядзібы — паданні пра міфічнага Зімніка і розных персанажаў з казак і легенд. У суседніх аграгарадках і некаторых больш буйных вёсках у пераднавагоднія дні запальваюцца электрычныя агеньчыкі на ёлках. Частку сядзіб выкупілі гараджане для лецішчаў і на Каляды едуць сюды адпачыць. Упрыгожаная ялінка стварае святочны настрой.
— Па ўсходнім гараскопе настае год Тыгра. Грацыёзны, мужны звер. Кажуць, хто нарадзіўся ў гэты год, мае цвёрды характар і талент весці за сабою іншых, як правіла, становіцца лідарам у сваім акружэнні. Як вы ставіцеся да такіх прадказанняў?
— З вядомых нашых землякоў у год Тыгра нарадзіўся ў вёсцы Крывічы беларускі пісьменнік Іван Карэнда. Шмат літаратурных твораў ён прысвяціў родным мясцінам. Ведаю, што ў прыкладных навуках людзі, якія нарадзіліся ў год Тыгра, звычайна не вызначаюцца. Як кажуць, што ні чалавек, то характар. Вось у мяне два сыны — і абсалютна розныя. Вадзім спакойны, паважны, камунікабельны, ніколі нікога не пакрыўдзіць. Аляксандр няўрымслівы, у яго ўсё палае ў пачуццях.
—А ці даводзілася вам бачыць жывога тыгра?
— Кожны раз, калі бываю ў Гродзенскім заапарку, чамусьці прыпыняюся каля тыгравай вальеры. Прыгожы, грацыёзны звер. У нашых лясах пражывае яго меншы брат — рысь. Апошнім часам у тутэйшых прасторах іх шмат развялося, часта трапляюць паляўнічым на вочы. З тэрыторыяй сельсавета мяжуе багатая на розных звяроў Налібоцкая пушча. Бывае, вечарам вяртаюся на легкавіку з аддаленай вёскі па лясной дарозе, і звярок выскоквае з кустоўя.
— Навагоднія дні — час, багаты на задумы, планы. Што ў надыходзячым годзе настроены здзейсніць у сельсавеце?
— Сярод найбольш важных спраў — стварэнне мемарыяла на месцы, дзе спачываюць савецкія воіны, што загінулі ў баях пры вызваленні нашай мясцовасці ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Вясною пачнём добраўпарадкоўваць тэрыторыю. Штат сельвыканкама невялікі — тры чалавекі. Паўсядзённа займаемся забеспячэннем спрыяльных умоў для жыцця вяскоўцаў. Да ўзбуйнення сельсавета ведала кожнага жыхара, каму што даручыць зрабіць. Людзі актыўна падтрымліваюць нашы ініцыятывы.
Новы год — агульнае свята для ўсіх на іўеўскай зямлі.— Адыходзіць год, дэвізам якога было яднанне. Ці ўсё задуманае ўдалося здзейсніць?
— Нас усіх яднае праца. У будні вяскоўцы шчыравалі на палях і фермах. Разам адзначаем святы. На тэрыторыі сельсавета жывуць людзі розных канфесій. У райцэнтры ўсталяваны спецыяльны помнік: кожная з чатырох яго стэл сімвалізуе адну з нацыянальнасцей, прадстаўнікі якой жывуць на нашай іўеўскай зямлі. Вякамі дружна ладзяць паміж сабой мясцовыя праваслаўныя, каталікі, татары і яўрэі. Многія сем’і змешаныя. Новы год — агульнае свята для ўсіх.
— Ваш самы памятны Новы год?
— Запомнілася, як з мужам жылі ў баранавіцкай вёсцы Скробава. Апошні дзень года выдаўся марозным. З сябрамі адправіліся сустракаць Новы год у суседнюю вёску Карчова, што за тры кіламетры. Каб цяплей было крочыць, выпілі па шкаліку гарэлкі. Як прыйшлі ў Карчова, здзіўлена заўважыла, што ў мужа збялелыя і раздутыя вушы. Не магла зразумець, што здарылася. Па дарозе ён не адчуў, як мароз прыхапіў вушы. Не да скокаў яму было. Адціралі, ратавалі вушы. Тую сустрэчу Новага года не забыць.
— У савецкія часы на навагоднім стале абавязковай была салата аліўе. А ў вас якая звычайная святочная страва?
— У нашай лясной мясцовасці ні адно застолле не праходзіць без марынаваных ці смажаных грыбочкаў, а таксама розных сялянскіх мясных далікатэсаў. Абавязкова павінны быць бліны. Падаюцца яны з маслам, шкваркамі, мёдам, рознымі варэннямі з лясных і садовых ягад.
Мае бацькі частавалі гасцей абаранкамі з макам. Запарваюць яго ў вары і расціраюць. Потым вялікая міска напаўняецца варам і да яго дадаецца расцёрты мак з раздробленымі абаранкамі. Прыгатаваная такім чынам страва падаецца на стол як дэсерт. У нас любое свята не абыходзіцца без кісялю з журавін ці садовых ягад. Калядным часам у бацькоўскім доме збіраліся госці. Маці прыносіла з хлява сена і рассцілала на стале. Накрывала яго палатняным белым абрусам. Традыцыя не згасла. На навагодняе свята прыедуць браты з сем’ямі. Маці пачытае «Ойча наш», памолімся, пачастуемся аплаткамі і разам сустрэнем 2022-і, у якім маці споўніцца 90 гадоў.
— У кожнага чалавека свае мары, задумы. Прыемна, калі яны здзяйсняюцца. Што вам помніцца з дзіцячых навагодніх жаданняў?
— Мае звычайныя мары. Я адзіная дачка ў бацькоў, чатыры браты ў мяне. Нашы суседзі ездзілі за мяжу і прывозілі адтуль цацкі. З зайздрасцю пазірала на прыгожую ляльку суседкі-сяброўкі. Марыла, каб і ў мяне такая была. Толькі потым, калі працавала, усё ж купіла сабе ляльку. Звычайна імкнуся, каб задуманае ў навагоднюю ноч, ажыццявілася. Спадзяюся, надыходзячы год прынясе нам усё добрае.
subbat50@mail.ru
