W ubiegłym roku do sektora rolnego Białorusi wpłynęło 20 milionуw dolarуw inwestycji zagranicznych, do końca bieżącego roku zakłada się pozyskać co najmniej 50 milionуw. Piąta część tej kwoty to inwestycje bezpośrednie, tj. inwestycje w kapitał trwały. Niemiec w białoruskim polu
Na pewno najbardziej znany projekt inwestycyjny z udziałem kapitału zagranicznego wiąże się z nazwiskiem niemieckiego biznesmena Lorenza-Petera Stotza. Jego firma rozpoczęła działalność na białoruskim rynku w 1992 roku od sprzedaży maszyn rolniczych zachodnich producentуw — kombajnуw, siewnikуw, agregatуw do zbioru pasz. Szczegуlne uznanie biznes Herra Stotza zyskał 10 lat temu po nabyciu nierentownego gospodarstwa we wsi Zabłocie w powiecie smolewickim. Dziwny nabytek biznesmen wytłumaczył chęcią posiadania poligonu dla maszyn, ktуre sprzedaje. Już wkrуtce przedsiębiorstwo rolne zmieniło się nie do poznania. Plony były coraz większe, zbudowano stadninę koni, wybudowano domy dla pracownikуw. W chwili obecnej Stotz Agro-Service produkuje wyroby rolne w kilku nierentownych gospodarstwach Białorusi. Według kierownika w ciągu kilkunastu lat wielkość inwestycji, w tym kredytowanie jednostek rolnych, wyniosła kilkadziesiąt milionуw euro. Lorenz-Peter Stotz wierzy w opłacalność zainwestowanego kapitału. “Przyjechałem na Białoruś nie po to, by coś sprzedać i odejść, tylko po to, by zostawić po sobie dobrą pamięć na białoruskiej ziemi. Nasza firma nie tylko sprzedaje maszyny wysokiej jakości, wdrażamy zaawansowane technologie produkcji wyrobуw rolnych na Białorusi. Technika jest dla ludzi, zaś nowe technologie istotnie zwiększają wydajność pola” — powiedział.
Niemcy to jeden z głуwnych inwestorуw w białoruskim sektorze rolnym. Z 20 milionуw dolarуw inwestycji zagranicznych w ubiegłym roku 12,7 miliona wpłynęło właśnie z tego kraju.
Od kredytуw po opłacalne projekty
W trakcie kolejnego forum białoruskich rolnikуw — wystawy Belagro 2010, ktуra odbyła się w czerwcu, minister rolnictwa i żywności Białorusi Michał Rusyj podkreślił, że kraj jest zainteresowany przyciągnięciem bezpośrednich inwestycji na zaawansowane technnicznie projekty w sektorze rolnym, będzie to cel nadrzędny w ciągu 5 lat.
Branża, ostatnio poważnie wspierana przez państwo — między innymi na realizację programu odrodzenia i rozwoju wsi wydano ponad 120 trylionуw białoruskich rubli — odnotowuje coroczny wzrost produkcji. W stosunku do 2005 roku, gdy rozpoczęto realizację programu, produkcja ziarna i mięsa na jedną osobę wzrosła o ponad 1/3, warzyw — o ponad 1,5 raza, mleka — o 17 procent. Według produkcji mleka na jedną osobę — 600 kilogramуw — Białoruś zajmuje 1. miejsce na świecie. Eksport wyrobуw rolnych obecnie szacuje się na 2,3 miliarda dolarуw USA, czyli 7 procent ogуłu eksportu kraju. Na tle rosnącego popytu na artykuły spożywcze na rynku światowym sektor rolny Białorusi coraz bardziej interesuje inwestorуw zagranicznych.
Na razie zagraniczne kapitały w przemyśle rolnym mają przeważnie postać kredytуw konsolidacyjnych zagranicznych bankуw na kupno zagranicznych maszyn rolnych i sprzętu. Dzięki tym pieniądzom modernizuje się branża mięsna i mleczarska, przerуbka ziarna, hodowla drobiu. Największymi kredytorami sektora rolnego po Niemczech w ubiegłym roku były Polska, Dania i Czechy.
Według wiceministra rolnictwa i żywności Leonida Marynicza, w bieżącym roku kredytуw udzieliły rуwnież Izrael, Kanada, Belgia. Przykładowo za izraelskie pieniądze jest budowana farma hodowli drobiu na 600 tysięcy kur niosek i hala segregacji jaj w Zakładzie Hodowli Drobiu Nr 1 w Mińsku, rozbudowuje hale przemysłowe zakład “Dzierżyński”. Kredyty bankуw zagranicznych przeznacza się na kupno linii do przerуbki nasion rzepaku w 6 zakładach Departamentu Przetworуw Zbożowych, specjalistycznego sprzętu dla zakładуw hodowli drobiu, maszyn do zbioru lnu, zbiornikуw do przechowywania ziarna itd.
— W tej chwili jesteśmy bardziej zainteresowani założeniem wspуlnych przedsiębiorstw z zagranicznymi inwestorami, realizacją opłacalnych projektуw — mуwi Leonid Marynicz. —Realizujemy projekt budowy trzech kompleksуw biogazowych. Finansowanie — 100 procent kapitał zagraniczny. Cel — produkcja energii elektrycznej i cieplnej z odpadуw przemysłowych. Pierwszy taki kompleks pojawi się w zakładzie “Snow” w obwodzie mińskim. W przyszłym roku planuje się budowa kolejnych trzech. Partnerzy z austriackiej firmy monitorują przedsiębiorstwa rolne.
Ministerstwo Rolnictwa i Żywności jest zainteresowane wspуłpracą z zagranicznymi partnerami w realizacji kolejnego dużego projektu. Chodzi o budowę zakładu przetwуrstwa serwatki i produkcji surogatu mleka pełnotłustego w Nieświeżu. Końcowy produkt przedsiębiorstwa to serwatka w proszku ciesząca się popytem na rynku światowym. Wartość projektu wynosi 250 milionуw dolarуw USA. Odbędzie się przetarg inwestorуw, ktуrego wyniki zostaną ogłoszone w najbliższym czasie.
Pięniądz lubi pieniądz
Pieniądze przychodzą tam, gdzie można otrzymać zyski. Tylko taki argument może zainteresować biznesmenуw, potrzebujących przede wszystkim szczegуłowych i rzetelnych informacji. Na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Żywności rozmieszczono kilka projektуw, ktуre mogą zainteresować potencjalnych inwestorуw, między innymi budowa zakładu hodowli świń na 24 tysiące sztuk przy Berezowskiej Wytwуrni Mieszanek Paszowych, budowa zakładu hodowli drobiu produkującego mięso indyka o mocy produkcyjnej 12 tysięcy ton rocznie, budowa miniciepłowni w Borysowskim Zakładzie Przetworуw Zbożowych i in.
Według Leonida Marynicza najbardziej udanym sposobem zdobywania partnerуw są fora inwestycyjne, ktуre regularnie odbywają się na Białorusi, oraz udział Białorusinуw w podobnych imprezach za granicą. We wrześniu 5 projektуw na kwotę 130 milionуw dolarуw USA zgłoszono podczas forum inwestycyjnego w Rydze. W listopadzie prezentacje białoruskich rolnikуw odbędą się w Niemczech. We Frankfurcie nad Menem odbędzie się forum inwestycyjne zorganizowane przez Ministerstwo Gospodarki Białorusi. To miasto od dawna ma reputację dużego centrum finansowego nie tylko Niemiec, ale i całej Europy. Zważając na to, że Białoruś niedawno weszła do Unii Celnej trzech państw, projekty w branży rolnej mogą wzbudzić większe zainteresowanie. Inwestując w sektor rolny Białorusi, zagraniczni inwestorzy mogą stworzyć dobre warunki do prowadzenia biznesu na ogromnym obszarze aż po rosyjski Daleki Wschуd i region południowoazjatycki.
Lilia Chłystun
