Гомельская вобласць у чаканні вясенняй паводкі. Пакуль метэаролагі даюць аптымістычны прагноз: моцнага разліву рэк быць не павінна. Аднак нябесная канцылярыя не раз даказвала: узгадняць з людзьмі свае планы яна не збіраецца. Таму трэба быць гатовым да ўсяго.
На час вясенняй паводкі ў Гомельскай вобласці створана 20 зводных атрадаў МНС.
Для ратавальнікаў МНС гэта не проста словы, а сапраўдны загад. У гэтыя дні яны правяраюць гатоўнасць тэхнікі, якая можа спатрэбіцца вельмі хутка. А таксама ў чарговы раз адпрацоўваюць алгарытм уласных дзеянняў ва ўмовах, максімальна набліжаных да рэальных. За ходам адной з такіх трэніровак назіралі журналісты «Р».
Разам з байцамі пажарнага аварыйна-выратавальнага атрада Гомельскага абласнога ўпраўлення МНС адпраўляемся на вадаём. За лічаныя хвіліны з машын дастаецца неабходнае абсталяванне. Адначасова вадалазы, якім адводзіцца адна з галоўных роляў, апранаюць гідракасцюмы.
Калі ратуюць тапельца, лік ідзе на хвіліны.
Першы этап — выратаванне рыбакоў. Варта адзначыць, у веснавы перыяд гэта больш чым верагодны сцэнарый надзвычайнага здарэння. Нягледзячы на тое што лёд становіцца танчэйшым з кожным днём, частка аматараў зімовай лоўлі ўпарта не жадае закрываць сезон. Ролю аднаго з такіх фанатаў іграе ратавальнік. Апынуўшыся ў возеры, ён пачынае боўтацца, падымаючы снапы пырскаў ледзяной вады. Нават ведаючы, што гэта пастаноўка, глядзець на яе страшнавата. Але, на шчасце, нядоўга. Слізгаючы па лёдзе, ратавальнікі прыходзяць на дапамогу. Каб падабрацца да «рыбака», які тоне, выкарыстоўваецца спецыяльная пластыкавая дошка. «Пацярпелага» дастаўляюць на бераг пры дапамозе надзіманых насілак.
Затым трэба наладзіць вяровачную пераправу. На другі бераг вяроўку перакідваюць з дапамогай лінамёта. Гэта прыстасаванне ў форме невялікага цыліндра дзейнічае па прынцыпе пнеўматычнай стрэльбы. Раздаецца нягучны стрэл — праляцеўшы некалькі дзясяткаў метраў, вяроўка аказваецца ў патрэбным месцы. Трос нацягваюць паміж дрэвамі і ў тых жа надзіманых насілках «пацярпелага» перапраўляюць над вадой. Такі спосаб можа выкарыстоўвацца там, дзе на «вялікую зямлю» з-за падтапленняў няма блізкага шляху. Асабліва калі дарагая кожная хвіліна.
У ратавальнікаў ёсць уся тэхніка, неабходная для адпампоўвання вады і эвакуацыі насельніцтва.
У завяршэнні ратавальнікі пракладваюць рукаўную лінію і запускаюць мотапомпу. Выглядае не так эфектна і нават будзённа. Аднак менавіта гэта ў перыяд паводкі даводзіцца рабіць часцей за ўсё, калі ратавальнікі адпампоўваюць ваду з падвалаў, склепаў і падворкаў насельніцтва.
На базе атрада нам паказваюць цяжкую тэхніку для асабліва складаных выпадкаў. Гэта ПТС — плавучы транспарцёр сярэдняга тыпу. Сваімі габарытамі і асабліва гусеніцамі ён больш нагадвае танк. Пры вазе амаль дзевяць тон машына можа перавозіць за раз 72 чалавек або некалькі цяжкіх грузавікоў. Хуткасць руху на сушы — да 60 км/г.
У чарговы раз адпрацоўваецца алгарытм згладжаных дзеянняў.
Традыцыйна найбольш схільныя да вясновых падтапленняў Гомельскі, Жыткавіцкі і Нараўлянскі раёны. Хоць у апошнія гады паводка нават тут праходзіць спакойна. Папярэдні вялікі патоп назіраўся ў 2013-м. Тады быў падтоплены 21 раён, а на Прыпяці ўзрыватэхнікам прыйшлося ліквідаваць ледзяныя заторы, каб паскорыць праходжанне паводкавых вод. Зрэшты, гэтай вясной такіх праблем не прадбачыцца. Сумесна з калегамі з памежжа Расіі і Украіны МНС кожныя суткі ажыццяўляе маніторынг і абмен данымі.
Пры неабходнасці пацярпелага дастаўляюць на сушу па вяровачнай пераправе.
— На сёння паводкавая сітуацыя ў рэгіёне застаецца стабільнай, — адзначае намеснік начальніка Гомельскага абласнога ўпраўлення МНС Уладзімір Клабук. — Крытычных узроўняў пад’ёму вады пакуль не прагназуецца. На выпадак раптоўнага ўскладнення становішча створана 20 зводных атрадаў МНС па 30—40 чалавек у кожным. Маецца ўся тэхніка, неабходная для адпампоўкі вады, выратавання людзей і эвакуацыі маёмасці. Падрыхтавана 90 пунктаў часовага размяшчэння, разлічаных на 5800 чалавек. Гэта гасцініцы, інтэрнаты, санаторыі, навучальныя ўстановы.
Што ж тычыцца ратавальнікаў МНС — у іх заўсёды гатоўнасць нумар адзін. Паняцця «непрацоўны час» у гэтай структуры не існуе. Заступаючы на баявое дзяжурства, яны заўсёды гатовы прыйсці на дапамогу. Нават калі для гэтага прыйдзецца ісці ў агонь і ваду.
prolesk@sb.by
Фота Івана Кузмянкова
