За ўсімі гэтымі лічбамі стаіць легендарная асоба кіраўніка гаспадаркі Рамуальда Шукеля, які амаль трыццаць год нязменна ўзначальвае сельгаскааператыў.
ПАКАЗЧЫКІ ў калгасе былі настолькі слабыя, што кіраўніцтва раёна ў лістападзе 1989 года вырашыла памяняць старшыню. Кандыдатам прывезлі вучонага чалавека ці не з самой сталіцы. Аднак мясцовы люд не клюнуў на “прыманку” і выбраў свайго, менавіта Рамуальда Шукеля. Ён на той час працаваў сакратаром партарганізацыі і, як сам прызнаваўся потым, болей за ўсё баяўся стаць старшынёй калгаса.
З той пары і нясе Рамуальд Іванавіч нялёгкую ношу. Спакваля да гаспадаркі далучылі яшчэ некалькі праблемных. Адных вёсак — каля чатырох дзясяткаў. Справа наладжвалася, але амаль усе набыткі “з’ядаў” свінакомплекс, які цяжкім каменем цягнуў сельгаскааператыў на дно. Шукель шмат думаў, як выйсці з гэтай сітуацыі, і прыйшоў да высновы, што гэты самы камень і выцягне ўсю эканоміку гаспадаркі, калі пазбавіцца ад дарагіх прывазных кармоў і перавесці комплекс на свае.
Першым крокам у гэтым напрамку стаў камбікормавы завод, які амаль поўнасцю забяспечваўся ўласным зернем. Затым, каб не здаваць жывёлу на мясакамбінат у жывой вазе, пабудавалі перапрацоўчы цэх, адкуль вельмі хутка і пайшлі грошы ў касу гаспадаркі. На яе палях часта можна ўбачыць вядомых вучоных. Адным з першых у вобласці Шукель абсталяваў энерганасычаныя трактары і камбайны аналітычна-інфармацыйнай сістэмай спутнікавага маніторынгу, што дазваляе не толькі больш эфектыўна выкарыстоўваць саму тэхніку, але і эканоміць паліва.
І ўсё ж галоўнае, што ўдалося старшыні, — маналітны працаздольны калектыў і выдатная каманда галоўных спецыялістаў-аднадумцаў. Такіх, як начальнік свінакомплексу Людміла Арцем’ева, аграном Валянціна Таўкінь, заатэхнік Леанід Барткевіч, інжынер Іван Шпак, бухгалтар Ірына Бейнар, эканаміст Леаніда Радзівонава, намеснікі старшыні Андрэй Шукель і Мікалай Сінюціч.
Чым жа трымае Рамуальд Іванавіч людзей? У першую чаргу ўвагай і клопатам пра іх. Менавіта ў “Маяку” з’явіўся першы ў раёне аграгарадок. Аднак кіраўніку гэтага падалося недастаткова, і хутка адбудавалі другі – у Опсе. У гаспадарцы звыш двух соцень кватэр і катэджаў.
Разумее старшыня, што чалавеку, які жыве ад зямлі, патрэбна свая падсобная гаспадарка. Але ж апрацаваць той гектар сваімі сіламі — адно марнатраўства. Таму вынеслі прыватныя надзелы ў агульны севазварот, і людзям аддаюць гатовы ўраджай. А тым, хто трымае карову, завозяць гатовае сена. Ну і, вядома, такая неаспрэчная акалічнасць, як зарплата. Яна не толькі большая сярод сельгаспрадпрыемстваў раёна, але на ўзроўні, а то і вышэй, чым у горадзе.
І яшчэ адзін немалаважны аспект у гаспадаранні Рамуальда Шукеля – дысцыпліна. Ён зусім справядліва лічыць, што калі даў чалавеку ўсё неабходнае, то можна адпаведна і патрабаваць. Дысцыплінай, інакш не назавеш, высокую культуру земляробства ў “Маяку-Браслаўскім”. Нават невялікі неапрацаваны лапік зямлі каля слупа электраперадачы тут лічаць надзвычайным здарэннем.
БЛІСНУЛА сівізна на скронях Рамуальда Шукеля, рассыпаліся маршчынкі ля вачэй, але постаць яго па-ранейшаму цвёрдая, упэўненая. І ён ужо не шкадуе, што насуперак жаданню стаў старшынёй. Незадаволены хіба толькі тым, што не ўсё яшчэ задуманае зроблена. А таму ёсць неадольнае жаданне працаваць і далей.
saulich@bk.ru
Фота аўтара
