Lokalizacja w centrum Europy sprawia, że Białoruś jest integralną częścią europejskiego korytarza tranzytowego. Oczywiście białoruskie władze nie mogą ignorować ważności i odpowiedzialności wynikającej z lokalizacji naszego kraju. Jednak obcokrajowcy chętnie krytykują Białoruś, twierdząc, że funkcjonariusze celni pracują nie zbyt zdyscyplinowanie. Jak gdyby białoruscy celnicy tylko czekają na okazję, aby bezpodstawnie zatrzymać ładunek tranzytowy i naruszyć terminy dostaw i stan nienaruszony ładunku. Czy to jest zgodne z rzeczywistością?
“Obecnie na Białorusi nie powstaje problemуw związanych z zapewnieniem stanu nienaruszonego ładunkуw tranzytowych. Co więcej, tego rodzaju precedensy w białoruskim urzędzie celnym nie miały miejsca rуwnież wcześniej. Wszystkie przypadki wtrącania się funkcjonariuszy celnych do przemieszczania ładunkуw tranzytowych oraz ich konfiskaty związane są z bezpośrednimi naruszeniami białoruskiego prawa. Praktyka ta stosowana jest we wszystkich krajach świata. Białoruś nie stanowi wyjątku” — odpowiedział na zadane pytanie zastępca prezesa państwowego komitetu celnego Białorusi Władimir Goszyn.
Według danych ministerstwa statystyki w roku 2005 zakres tranzytu ładunkуw przez Białoruś zwiększył się o 7–26 procent, w zależności od rodzaju ładunkуw. Wygląda na to, że białoruscy celnicy nie odstraszają ładunkуw celnych, lecz wręcz odwrotnie.
W celu zwiększenia atrakcyjności tranzytowej kraju białoruskie władze zajmują się doskonaleniem narodowego prawa celnego.
I tak na końcu marca bieżącego roku Prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenko podpisał dekret o realizacji zasady swobody tranzytu w kraju, ktуra ustala jednolity tryb przemieszczania ładunkуw tranzytowych, w tym rosyjskich, przez teren kraju oraz ścisłe podstawy i tryb ich kontroli.
W preambule do dokumentu powiedziano, że jego celem jest eliminacja dyskryminacji wobec towarуw tranzytowych i środkуw transportu.
Najważniejszą nowością tego dokumentu jest to, że określa on wyczerpujący wykaz danych niezbędnych do celnej kontroli ładunkуw tranzytowych. Są to: nazwa towaru, ilość, liczba sztuk ładunku oraz waga brutto. Inne dane nie wymagają dodatkowej kontroli i mają charakter informacyjny.
Specjaliści z Państwowego Komitetu Celnego uważają, że wprowadzone w dokumencie innowacje przyczynią się do przyśpieszenia procesu odprawy celnej ładunkуw na granicy.
Poza tym państwowy komitet celny Białorusi planuje uchwalić jeszcze jeden dokument, ktуry umożliwi harmonizację procedur odprawy celnej stosowanych na Białorusi z procedurami obowiązującymi w krajach Unii Europejskiej (UE). Jednym z głуwnych środkуw harmonizacji stanie się zastosowanie przez białoruskich celnikуw prostych formularzy dokumentуw przewozowych ładunku, ktуrych używa się w krajach Europy Zachodniej. Stanie się to pierwszym krokiem do opracowania jednolitego celnego listu przewozowego, analogicznego do stosowanego w UE.
A zatem, sądząc po pracy i planach Państwowego Komitetu Celnego, Białoruś uważa się za część wspуlnego europejskiego korytarza tranzytowego.
Wital Jefimienko
