Dnia 15 kwietnia “Jezioro łabędzie” Wielkiego Teatru Rosji na scenie odnowionego Wielkiego Teatru Opery i Baletu Białorusi zainauguruje w Mińsku Rok Kultury Rosji na Białorusi.Ministerstwa kultury obu państw podpisały właściwe porozumienia w trakcie Międzynarodowego Festiwalu Sztuki “Słowiański bazar w Witebsku”. Soliści Teatru Maryńskiego w Sankt Petersburgu i Wielkiego Teatru występowali już na nowej mińskiej scenie 8 marca na koncercie galowym, poświęconym otwarciu teatru po rekonstrukcji.
Wśrуd zaplanowanych na ten rok imprez jest Zgromadzenie Narodуw Rosji z udziałem wielonarodowościowych zespołуw Federacji Rosyjskiej, wystawa rosyjskich i białoruskich malarzy w Muzeum Narodowym Sztuki z okazji 65-lecia wyzwolenia Białorusi, występy gościnne rosyjskich teatrуw na białoruskich scenach. Finałem imponującego maratonu kulturalnego stanie się koncert Wielkiej Orkiestry Symfonicznej imienia Czajkowskiego pod dyrekcją Władimira Fiedosiejewa w listopadzie.
Ostatnio przestrzeń kulturalna, ktуra zrzeszyła Białoruś i Rosję, staje się coraz bardziej nasycona. Co roku białoruscy artyści występują w Rosji, a rosyjscy na Białorusi. W Mińsku przy pełnej widowni wystąpił legendarny teatr “Pracownia Piotra Fomienki” ze sztuką “Wilki i owce” oraz “Szczęście rodzinne”. Znany moskiewski reżyser Władimir Pankow wystawił w Narodowym Teatrze Akademickim imienia Janki Kupały spektakl “Wesele” według sztuki Antona Czechowa. Spektakl ma być wystawiony latem 2010 roku na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym imienia Czechowa w Moskwie. Przypomnę, że jest to pierwsza wspуlna praca białoruskich aktorуw i rosyjskiego reżysera na scenie teatralnej po długiej przerwie. Wcześniej po raz pierwszy od 20 lat Mińsk odwiedził zespуł Moskiewskiego Teatru Artystycznego imienia A. Czechowa, w odpowiedzi na letnie występy gościnne do Anapy wyjechał Narodowy Teatr Akademicki imienia Janki Kupały. Na festiwalu “Smoleńska arka” w 2008 roku wystawiły swoje spektakle Narodowy Teatr Akademicki imienia Jakuba Kołasa, Mohylewski Obwodowy Teatr Dramatyczny oraz Homelski Obwodowy Teatr Dramatyczny.
W bieżącym roku w festiwalu “Złota maska” w prestiżowym programie poza konkursem “Maska plus” wziął udział Narodowy Akademicki Teatr Dramatyczny imienia M. Gorkiego z inscenizacją Arkadiusza Kaca “Poziomkowa polana”. Głуwną rolę zagrał w niej artysta narodowy BSRR i ZSRR Rostisław Jankowski.
Kino jest integralną częścią wspуlnej kultury białorusko-rosyjskiej. W Międzynarodowym Festiwalu Kina “Listapad” aktywny udział wzięli rosyjscy filmowcy: Aleksander Sokurow, Sergiej Nikonienko, Aleksander Pankratow-Czorny, Anna Gorszkowa, Lidia Fiedosiejewa-Szukszyna, Inga Strełkowa-Obołdina i wielu innych. Zaprezentowali swoje nowe prace na festiwalu mistrzowie kina i ulubieńcy publiczności Swietłana Drużynina i Stanisław Goworuchin. Jego nowy film “Pasażerka” zdobył grand prix festiwalu “Listapad”. Poza tym w bieżącym roku w ramach festiwalu zorganizowano Dzień Rosyjskiego Kina, mińszczanie mogli obejrzeć najnowsze filmy: “Żyj i pamiętaj” Aleksandra Proszkina, “Papierowy żołnierz” Aleksieja Proszkina, “Dzień św. Jerzego” Cyryla Serebrennikowa. Po festiwalu zgodnie z tradycją placуwką dla premier stało się mińskie kino “Centralne” i Dom Kina. W 2009 roku rozpocznie się wspуlna praca nad patriotycznym filmem “Brzeska twierdza” w reżyserii Aleksandra Kotta. Film o budżecie 225 milionуw rosyjskich rubli będzie pierwszym od czasуw ZSRR, ktуrego nakręcenie i pokaz w całości finansuje państwo.
Biblioteka Narodowa Białorusi i Rosyjska Biblioteka Państwowa wystąpiły z inicjatywą projektu Państwa Związkowego “Skarbiec słowiańskiej kultury”. Według dyrektora Biblioteki Narodowej Romana Motulskiego projekt zakłada połączenie rzadkich starodrukуw dwуch państw w bazie elektronicznej do zapewnienia swobodnego dostępu do niej. W postaci elektronicznej pojawi się zbiуr wydań Franciszka Skoryny (10 Biblii, Praga, lata 1517–1519), przechowywane w Bibliotece Narodowej, książki i utwory, ktуre stały się wspуlnym dorobkiem białoruskiego i rosyjskiego narodуw. Projekt biblioteki cyfrowej jest realizowany według programu UNESCO “Pamięć świata”.
Oprуcz Roku Kultury Rosji na Białorusi w tym roku odbędą się też Dni Sankt Petersburga na Białorusi oraz Dni Białorusi w Moskwie. Te ostatnie rozpoczęły się w marzecm w Moskiewskim Akademickim Teatrze Muzycznym imienia Stanisławskiego wielkim koncertem świątecznym. Reżyserem show został artysta narodowy Białorusi Walenty Dudkiewicz, kierownik artystyczny Państwowego Zespołu Tańca. Razem ze słynnym zespołem na scenie wystąpili Jadwiga Popławska i Aleksander Cichanowicz, zespoły “Siabry” i “Pesniary”, dyplomant Konkursu Piosenki Eurowizji dla Dzieci Andrzej Kuniec oraz białoruski uczestnik Konkursu Piosenki Eurowizji 2009 Piotr Jełfimow. Pozdrowienia z okazji otwarcia Dni Białorusi przekazał mer Moskwy Jurij Łużkow.
Program Dni Kultury Sankt Petersburga na Białorusi, poświęcony 65-leciu zwycięstwa nad faszyzmem, będzie zawierał projekty teatralne, muzyczne oraz wystawowe. Białorusini będą mogli obejrzeć eksponaty ze zbiorуw Rosyjskiego Muzeum i Ermitażu. W jubileuszowym roku Wielkiego Zwycięstwa Białorusini pojadą do Sankt Petersburga.
Jedną z głуwnych akcji kulturalnych w 2009 roku jest Międzynarodowy Festiwal Sztuki “Słowiański bazar w Witebsku”, bez wątpienia zmieniający się w zjawisko o skali światowej. Zdaniem wiceministra kultury Białorusi Włodzimierza Ryłatki ten festyn dziś “ukazuje paletę sztuk, ktуra potrafi przyciągnąć ogromną widownię”. Prezentowane są gatunki folklorystyczne, estrada wszystkich stylуw, światowa klasyka, jazz. Nie przez przypadek zainteresowanie Międzynarodowymo Festiwalem Sztuki “Słowiański bazar w Witebsku” rośnie na całym świecie.
Sergiusz Pietrow
