— Wiadomo, że Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa to jedna z czołowych jednostek biznesowych w kraju. Jak duży pana zdaniem jest jej potencjał? — Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa zrzesza białoruską przedsiębiorczość: od reprezentantуw małego biznesu po duże zakłady i holdingi. W chwili obecnej Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa liczy ponad 1800 członkуw.
Izba jest pośrednikiem pomiędzy biznesem a władzą, zaufanym ekspertem i stabilnym partnerem środowiska biznesowego w jego wspуłpracy z urzędami, obrońcą interesуw przedsiębiorstw zarуwno na Białorusi, jak i we wspуlnocie międzynarodowej. Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa jest członkiem Międzynarodowej Izby Handlowej, Stowarzyszenia Europejskich Izb Handlowo-Przemysłowych, Międzynarodowej Rady Izb Handlowo-Przemysłowych i Gospodarczych Krajуw Europy Środkowej i Wschodniej, Rady Izb Handlowo-Przemysłowych Państw Inicjatywy Środkowoeuropejskiej i Parlamentu Hanzeatyckiego.
Warto dodać, że nasze biura działają w Chinach, Rosji i Niemczech. Poza tym w ponad 17 krajach świata działa 30 przedstawicieli społecznych Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej, udzielających pomocy wszystkim osobom, ktуre chcą wspуłpracować z Białorusią.
Pomiędzy Białoruską Izbą Handlowo-Przemysłową a narodowymi i regionalnymi izbami bliskiej i dalekiej zagranicy podpisano ponad 700 umуw i memorandуw wspуłpracy.
Poza tym ze względu na rosnącą rolę izby w życiu gospodarczym kraju powołano rady wspуłpracy biznesowej z ponad 13 krajami, Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa wspуłpracuje z Radą Biznesową Białoruś — Unia Europejska z siedzibą w Brukseli. Od 2008 roku izba co roku organizuje fora finansowo-inwestycyjne.
Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa jest członkiem trzech grup roboczych Rady Koordynacyjnej ds. Inwestycji Zagranicznych w Radzie Ministrуw Białorusi. Izba stale publikuje oferty dotyczące projektуw inwestycyjnych, informuje zagraniczne firmy o warunkach działalności w kraju.
Od października 2010 roku Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa jest uczestnikiem Rady Konsultacyjnej Przewodniczących Izb Handlowo-Przemysłowych Unii Celnej Rosji, Białorusi i Kazachstanu.
Przy tym uważamy, że potencjał izby jako czołowej jednostki biznesowej Białorusi nie jest realizowana w pełnej mierze. Jak pokazuje światowa praktyka w dowolnym kraju izba powinna być wszędzie, gdzie jest biznes. Ważnym zadaniem jest dla nas rozszerzenie zakresu działalności. Mуwić w imieniu biznesu może ten, kto ma za plecami solidne przedstawicielstwo.
Bez wątpienia ważna jest aktywizacja działalności wspуlnoty biznesowej, ktуre już stymuluje Białoruską Izbę Handlowo-Przemysłową. W najbliższej przyszłości zamierzamy powołać do życia kilka komitetуw branżowych i tematycznych, ktуrych działalność będzie zmierzać do usprawnienia wspуłpracy społeczeństwa, jednostek niekomercyjnych i gospodarczych z organami władzy ustawodawczej i wykonawczej w rуżnych sprawach gospodarczych. Pozwoli to zachęcić środowisko biznesowe do opracowania rekomendacji dotyczących udoskonalenia warunkуw prowadzenia działalności gospodarczej na Białorusi, kształtowania dogodnego klimatu inwestycyjnego, rozwoju partnerstwa prywatno-państwowego.
— Specjalizacja eksportowa białoruskiej gospodarki na pewno zakłada aktywną działalność takich jednostek jak Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa. Co w chwili obecnej jest najważniejsze w tej działalności?
— Wspomaganie rozwoju eksportu białoruskich przedsiębiorstw jest najważniejszym zadaniem dla Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej ujętym zarуwno w białoruskim prawie, jak i w Statucie Izby. Ten temat jest szczegуlnie aktualny, ponieważ rozwуj potencjału eksportowego i zrуwnoważenie handlu zagranicznego stały się najważniejsze. Popyt na wyroby białoruskich producentуw za granicą jest ważnym czynnikiem zaangażowania mocy przemysłowych, utrzymania wysokiej stopy zatrudnienia, zapewnienia wzrostu gospodarczego.
Ostatecznym celem prawie wszystkich obszarуw naszej działalności jest promowanie białoruskich wyrobуw i usług na rynkach zagranicznych. Organizujemy wizyty naszych biznesmenуw w obcych państwach i pobyt delegacji innych państw na Białorusi, udział naszych przedsiębiorstw i instytucji w rуżnych targach, międzynarodowych forach i seminariach, szkolenia specjalistуw w rуżnych dziedzinach, w tym w handlu zagranicznym. W ubiegłym roku zorganizowaliśmy ponad 500 rуżnych imprez. Dzieląc ich ilość na ilość dni w roku, oczywista jest intensywna działalność Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej. Należy do tego dodać działalność w zakresie programуw nauczania do zbadania warunkуw i mechanizmуw wejścia białoruskich wyrobуw na rynki państw obcych, wydanie świadectw pochodzenia wyrobu bez czego ich eksport byłby prawie niemożliwy, ochronę praw własności intelektualnej, nadesłanie do partnerskich jednostek ofert komercyjnych, obronę interesуw białoruskich podmiotуw gospodarczych w Międzynarodowym Sądzie Arbitrażowym przy Białoruskiej Izbie Handlowo-Przemysłowej. Albo weźmy na przykład nauczanie językуw obcych prowadzone w Białoruskiej Izbie Handlowo-Przemysłowej. Na pierwszy rzut oka nie ma bezpośredniego do czynienia z wzrostem eksportu. Bez znajomości językуw obcych jednak niemożliwe jest prowadzenie działalności eksportowej.
Zakres działalności jest szeroki. Dość trudno powiedzieć co jest najważniejsze. Dobre efekty przynoszą targi białoruskich producentуw organizowane za granicą i negocjacje w cztery oczy. Inne działania mają efekt strategiczny zależący zarуwno od Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej, jak i od stopnia wykorzystania przedsiębiorstwami udostępnianych przez nas możliwości.
— Jak zmienił się zakres działalności izby ze względu na trudną sytuację gospodarczą, spotęgowaną przez liczne kłopoty finansowe?
— Oprуcz tego, że Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa pomaga przedsiębiorstwom bardziej agresywnie (w najlepszym znaczeniu tego wyrazu) prowadzić politykę eksportową, bardziej przemyślana jest wspуłpraca z zagranicznymi partnerami. Zwracamy ich uwagę między innymi na to, że w chwili obecnej dla kraju ważne jest, by na rynek wchodzili nie zwykli importerzy. Motywujemy przyjeżdżających na zaproszenie Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej zagranicznych biznesmenуw nie po prostu prowadzić rozmowy w sprawie sprzedaży swojego towaru, lecz szukać możliwości prowadzenia wspуlnej działalności, inwestowania, zakładania wspуlnych przedsiębiorstw, wdrażanie technologii na Białorusi. Zapraszamy do kraju specjalistyczne instytucje zajmujące się importem. Ostatni udany przykład takiej wspуłpracy to wizyta Koreańskiego Stowarzyszenia Importerуw (KOIMA). W ostatnim czasie wdrażamy w izbie usługi doradcze. Białoruskim przedsiębiorstwom między innymi możemy pomуc w znalezieniu zagranicznych partnerуw dla prowadzenia działalności gospodarczej, sprawdzić ich wiarygodność. W szeregu państw, zwłaszcza tych, gdzie działają biura Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej lub przedstawiciele społeczni, możemy udzielić informacji o cenach, wielkości importu poszczegуlnych wyrobуw, z jakich krajуw są dostarczane.
Przyciągnięcie inwestycji zagranicznych do białoruskiej gospodarki to kolejne ważne zadanie dla Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej. Nie tylko siedziba Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej aktywnie uczestniczy w działalności w tym zakresie. Zaangażowały się w nią wszystkie nasze jednostki regionalne. Wszystkie obwodowe filie co roku organizują wspуlnie z obwodowymi komitetami wykonawczymi fora i konferencje, podczas ktуrych potencjalni inwestorzy z zagranicy mogą uzyskać wszelkie informacje o możliwościach inwestowania w regionach kraju. W bieżącym roku odbyły się fora inwestycyjne w Homlu, Witebsku, Lidzie.
Poza tym siedziba Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej wspуlnie z Radą Biznesową Białoruś — Unia Europejska co roku organizuje fora inwestycyjno-finansowe w Mińsku.
W ramach prawie wszystkich przedsięwzięć w handlu zagranicznym podejmowanych pod patronatem Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej udzielamy naszym partnerom zagranicznym szczegуłowych informacji o klimacie inwestycyjnym Białorusi: obiektach państwowych podlegających prywatyzacji, ulgach i preferencjach.
Poza tym wdrażamy nowoczesne technologie w zakresie szkolenia podstaw prowadzenia działalności gospodarczej w nowych warunkach. Tego lata startował projekt międzynarodowej pomocy technicznej “Inwestycje na Wschуd” (East-Invest). Jest to projekt pilotażowy Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej i Izby Europejskiej, ktуry będzie pierwszym przedsięwzięciem w ramach programu Unii Europejskiej Partnerstwo Wschodnie zmierzającym do rozwoju kontaktуw gospodarczych białoruskich reprezentantуw małego i średniego biznesu z państwami UE. Celem nadrzędnym projektu jest szkolenie specjalistуw potrafiących udzielić rzetelnej pomocy przedsiębiorstwom w zakresie eksportu do państw Unii Europejskiej.
Po nauczaniu teoretycznym reprezentanci małych i średnich przedsiębiorstw wspуlnie z reprezentantami jednostek wspomagających działalność przedsiębiorcуw od stycznia 2012 roku do września 2013 roku wezmą udział w targach w krajach europejskich (finansowanie będzie się odbywało ze środkуw projektu), w praktyce utrwalając zdobytą wiedzę w zakresie handlu zagranicznego.
— We wspуłczesnych warunkach na pewno zachodzą zmiany w działalności izby. Jaka korekta jest potrzebna ze względu na okoliczności?
— Zdając sobie sprawę z szybkiego rozwoju gospodarki, wzrostu eksportu, przepływu inwestycji izba zachowując wszystkie tradycyjne rodzaje usług przystąpiła do wdrożenia szeregu nowości.
— Wiadomo, że wiele sukcesуw w gospodarcze opiera się o partnerstwo. Znalezienie wiarygodnego partnera na dłuższy okres dla niedoświadczonego kierownika przedsiębiorstwa lub biznesmena nie jest łatwe. Czy izba skutecznie spełnia rolę pośrednika w takich sprawach?
— W przeciągu długoletniej działalności izba zgromadziła bogate doświadczenie. Najważniejsze jego składniki to znajomości, kontakty, zaufanie członkуw Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej i partnerуw, unikatowe algorytmy pracy.
Z uwzględnieniem wymagań czasu w zakresie wejścia na nowe rynki rozpoczęto wspуłpracę z izbami wielu państw świata, ktуre nie należą do tradycyjnych partnerуw handlowych Białorusi, między innymi z Indonezją, Katarem, Malezją, Mongolią, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Omanem, Arabią Saudyjską, Syrią, Filipinami, Japonią, Argentyną, Brazylią, Kongo, Republiką Południową Afryki, Grecją, Izraelem, Irlandią, Hiszpanią, Cyprem, Słowenią, Chorwacją, Finlandią, Szwajcarią, Szwecją. Izba poszukuje inwestorуw i partnerуw dla biznesu, prowadzi badania marketingowe, świadczy usługi doradcze na zlecenie zarуwno białoruskich, jak i zagranicznych firm.
O skuteczności naszego wysiłku może świadczyć ten fakt, iż w ubiegłym roku przy wspraciu Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej założono 14 przedsiębiorstw z zagranicznym kapitałem. Dla zagranicznych firm, ktуre chcą wspуłpracować z naszym krajem, izba jest “jednym okienkiem” pozwalającym znaleźć wiarygodnego partnera dla prowadzenia biznesu, łatwo i szybko pokonać wszystkie fazy w drodze do realnej działalności.
— Jak izbie udaje się reprezentować interesy rуżnych grup białoruskiej wspуlnoty biznesowej za granicą? Jaką rolę pełnią zagraniczne biura Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej?
— Zgodnie z ustawą Białorusi o izbie handlowo-przemysłowej nasza działalność prowadzona jest na warunkach rуwnouprawnienia członkуw izby handlowo-przemysłowej, dlatego nie wyrуżniamy pewnych grup, ktуrych interesy lobujemy, staramy się udzielać pomocy wszystkim, kto się do nas zwrуci. W pewnych sytuacjach, jak na przykład w ramach wspomnianego wyżej programu East-Invest, przewidziane jest szkolenie reprezentantуw małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie eksportu do państw Unii Europejskiej. Nie możemy objąć wszystkich przedsiębiorstw, dlatego kierownicy projektu z Izby Europejskiej wspуlnie z Białoruską Izbą Handlowo-Przemysłową wybrali sześć perspektywicznych branż białoruskiej gospodarki, ktуrych reprezentanci będą wybrani do nauki, chodzi o rolnictwo i przetwуrstwo artykułуw rolnych, transport i logistykę, turystykę, budownictwo ekologiczne, alternatywne źrуdła energii i energooszczędność, przemysł włуkienniczy.
O roli zagranicznych biur mogę powiedzieć, że jest popyt na ich usługi, wiele białoruskich przedsiębiorstw chętnie z nich korzysta. Chodzi o udzielenie informacji o przepisach prawa dotyczących handlu zagranicznego, statystyce handlu zagranicznego (w tym o wielkości eksportu i importu konkretnych wyrobуw do poszczegуlnych krajуw), o targach, prezentacjach, konferencjach, okrągłych stołach, organizację wizyt delegacji białoruskiego biznesu, spotkań, udzielenie informacji o firmach i spуłkach, w tym o cenach produkowanych wyrobуw. Biura pomagają znaleźć potencjalnych partnerуw, w tym do realizacji projektуw inwestycyjnych, pomagają zorganizować i przeprowadzić kampanie reklamowe białoruskich wyrobуw, organizują szkolenia dla białoruskiego środowiska biznesowego. Towarzyszą rozmowom, prowadzą badania marketingowe w zakresie poszczegуlnych artykułуw i branż, mogą pomуc zarezerwować pokуj w hotelu, prowadzą działalność związaną z przeprowadzeniem targуw i wystaw.
— Organizacja i przeprowadzenie targуw to ważny składnik działalności izby. Jakie wyniki tej działalności można wpisać na konto osiągnięć Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej w ostatnim czasie?
— W 2010 roku Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa i jej przedsiębiorstwo wystawowe Belinterexpo zorganizowały 11 targуw Białorusi za granicą. Razem w białoruskich targach za granicą wzięły udział 494 przedsiębiorstwa, instytucje i firmy o rуżnej formie własności. Białoruskie stoiska obejrzało 20 tysięcy zagranicznych ekspertуw.
Najważniejszy był udział w 43. Międzynarodowych Targach w Kairze, Międzynarodowych Targach Przemysłowych w Hanowerze, II Targi Narodowe Białorusi w Azerbejdżanie, I Targi Narodowe Białorusi w Serbii, udział w 10. Międzynarodowych Targach Przemysłowych w Teheranie, Targi Narodowe Białorusi w Dniepropietrowsku.
Szczegуlnym wydarzeniem ubiegłego roku bez wątpienia była wystawa międzynarodowa EXPO w Szanghaju. Udało się nam urządzić pawilon, ktуry na wspуłczesnym poziomie zaprezentował Białoruś przed wspуlnotą międzynarodową. Rekord oglądalności, a zwiedziło pawilon ponad 5 milionуw osуb, raczej nigdy nie zostanie pobity. Mam nadzieję, że zgromadzone przez nas doświadczenie w organizacji tak dużych wystaw będziemy mogli wykorzystać w przyszłości.
Konkretny wkład w sprawę utrwalenia wspуłpracy gospodarczej z obcymi państwami wnoszą targi odbywające się w kraju. Najnowszym przykładem są Targi Narodowe Islamskiej Republiki Iranu w grudniu ubiegłego roku. Wzięło w niej udział 90 firm, prezentujących szeroką paletę branż przemysłu — od lotnictwa po rzemiosła ludowe.
W chwili obecnej Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa uczestniczy w kształtowaniu nowej koncepcji działalności wystawowej za granicą, ponieważ nasze przedsiębiorstwo Belinterexpo jest największym operatorem wystawowym organizującym targi i wystawy Białorusi w państwach bliskiej i dalekiej zagranicy.
W ostatnim czasie skupiliśmy się na regionach naszego kraju, zamierzamy wyprуbować w miastach obwodowych imprezy, ktуre dotychczas odbywały się w stolicy.
— Jak bardzo trwałe są kontakty izby z partnerami na obszarze poradzieckim? Czy pomaga dziś czynnik “starych znajomości” w sprawach, gdzie pragmatyzm coraz częściej jest gуrą?
— Nie mogę powiedzieć, że ze wszystkimi izbami na obszarze poradzieckim Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa nawiązała kontakty partnerskie. Mimo wszystko od 2002 roku odbywają się posiedzenia szefуw izb handlowo-przemysłowych państw WNP. Od pięciu lat w charakterze obserwatora obecni są władze Izby Handlowo-Przemysłowej Łotwy. Często przyjazne stosunki łączą Białoruską Izbę Handlowo-Przemysłową z kolegami z Rosji, Ukrainy, Kazachstanu, Armenii, Gruzji, Mołdawii, Litwy, Tadżykistanu i Turkmenistanu. Jakiś czas temu przyjeżdżali przedstawiciele Izby Handlowo-Przemysłowej Kirgistanu, na ich prośbę pokazaliśmy im Białoruską Uniwersalną Giełdę Towarową, badają doświadczenie, ponieważ chcą stworzyć podobną giełdę w swoim kraju. Co roku Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa uczestniczy w międzynarodowej spartakiadzie pracownikуw izb Białorusi, Mołdawii i Ukrainy, zawody sportowe i nieoficjalne spotkania pracownikуw to najlepszy sposуb na nawiązanie przyjaznych kontaktуw, ktуre pomagają następnie w pracy.
— Ktуre regiony zdaniem ekspertуw izby są najbardziej obiecujące: dla kooperacji produkcyjnej, handlu, wspуłpracy inwestycyjnej?
— Kontakty w handlu zagranicznym to ważny czynnik stabilizacji gospodarczej i rozwoju kraju. Kraj zawsze wspуłpracował z rуżnymi państwami świata, w tym dzięki Białoruskiej Izbie Handlowo-Przemysłowej. W 2010 roku Białoruś eksportowała wyroby do ponad 150 krajуw. Inwestycje zagraniczne wpływają do naszego kraju z państw WNP (przeważnie z Rosji), państw dalekiej zagranicy, przede wszystkim z Wielkiej Brytanii, Austrii, Cypru, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, USA, Litwy, Łotwy. Białoruskie firmy wspуłpracują z zagranicznymi partnerami, by wejść na nowe rynki zagraniczne i utrwalić pozycje na tradycyjnych rynkach.
Wszystko to zostało ujęte w programie narodowym rozwoju eksportu w latach 2011 — 2015, najbardziej perspektywicznymi regionami dla rozwoju handlu zagranicznego zarуwno z punktu widzenia tradycyjnego handlu, jak i rozwoju kooperacji produkcyjnej, są państwa Ameryki Łacińskiej, Afryki, Azji Południowo-Wschodniej. To wcale nie znaczy, że wpłynie to na osłabienie kontaktуw z naszymi stałymi partnerami, w tym w ramach utworzonej Unii Celnej trzech państw (Rosji, Białorusi, Kazachstanu), oraz z państwami Unii Europejskiej i Chinami.
W chwili obecnej Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa prowadzi prace przygotowawcze przed otwarciem swojego biura w Australii i Nowej Zelandii. Dotychczas ten region białoruski biznes niesłusznie ignorował. Można i trzeba wspуłpracować. Nie tylko w zakresie sprzedaży wyrobуw, robуt, usług, ale i w zakresie inwestycji, technologii dla przemysłu orientowanego na rynki konsumpcyjne, zarуwno w naszym kraju, jak i za granicą.
Wiktor Michajłow
