Z kolegami z Białorusi, pracującymi w zjednoczeniu naukowo-praktycznym, znamy się jeszcze z czasów sowieckich, kiedy dostarczaliśmy akcesoria montażowe dla znanych BiełAZ’ów. Odnowić kontakty udało się dopiero 7 lat temu dzięki Radzie Współpracy Zawodowej Petersburga i Białorusi. Posiedzenie rady odbywa się każdego roku, kolejno w Mińsku i Petersburgu.
Podczas trzech poprzednich posiedzeń rady wyakcentowano pytania rozwoju innowacyjnej i naukowo-technicznej dziedziny. Dla naukowo-praktycznego zjednoczenia, zajmującego się przetwarzaniem plastiku, to było, można powiedzieć, przełomem. Tutaj już były własne innowacyjne materiały. Aby rozwijać przemysł na ich podstawie, byli potrzebni kontrahenci, kooperacja z którymi przyczyniłaby się do wyjścia na bardziej wysoki poziom.
— Razem ze Zjednoczonym Instytutem Inżynierii NAN Białorusi opracowaliśmy i stworzyliśmy wyposażenie dla nakurzenia plazmowego ponad wielowodorotlenowego polietylenu — mówi dyrektor naukowo-praktycznego zjednoczenia Siergiej Cybukow. — To nie jest tajemnicą, że uszczerbek w skutku awarii rezerwuarów i rurociągów w rezultacie korozji wyraźnie przekracza wydatki na ich budownictwo. Sposoby ochrony, wykorzystywane dzisiaj, nie są za mało efektywne i bardzo kosztowne. A dzięki proponowanej innowacyjnej technologii jakość antykorozyjnej ochrony energosprzętu, pojemników na sprzęt chemiczny, rurociągów wyraźnie się polepsza, a razem z nią i termin eksploatacji.
Po pierwszym kroku był następny. W zakładzie inżynieryjnym w Baranowiczach, a dokładnie w jego filii zamknięta spółka akcyjna “Atłant”, zespół dyrektora Cybukowa nabył wtryskarkę (termoplast-automat) — maszynę do odpływu plastikowych wyrobów o wyznaczonej jakości. Zeszłym latem termoplast-automat był zaprezentowany w Petersburgu na wystawie “Rosyjski przemysłowiec” i sprawił dobre wrażenie na wszystkich. Większość nie mogła uwierzyć, że na Białorusi można skonstruować sprzęt, który będzie dorównywać zachodnioeuropejskim odpowiednikom. Poprosili nawet demontować panele, aby przekonać się, że to nie atrapa.
À propos, tylko Białorusini produkują te unikatowe maszyny na obszarze postsowieckim. W ramach programu “zastąpienia importu” w Rosji (czyli zamiany produktów pochodzących z importu krajową produkcją) to jest bardzo aktualne. Kierownictwo zakładu w Baranowiczach już proponowało zjednoczeniu naukowo-praktycznemu w Petersburgu długoterminowy kontrakt, który przewiduje otwarcie placówki demonstracyjnej, serwis i magazyn części zapasowych na terytorium petersburskiego zakładu z perspektywą całkowitego montażu termoplast-automatu. A tak samo stworzenie wspólnego rosyjsko-białoruskiego centrum szkolnictwa dla przygotowywania fachowców.
Pierwsza grupa przyszłych operatorów, monterów, mechaników i odlewników już skończyła szkolenia w nowym centrum. W ramach programu: dwutygodniowy teoretyczny kurs i miesiąc zajęć praktycznych. Dzięki centrum szkolnictwa pojawią się też nowi specjaliści — ustawiacze maszyn — mechanicy maszyn i linii automatycznych produkujących wyroby z plastiku. To będą uniwersalni fachowcy, władający kilkoma pokrewnymi zawodami. Już w najbliższym czasie nowy zawód może się stać jednym z najbardziej zapotrzebowanych zawodów na Białorusi, i, być może, na terytorium całej Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, aktywnymi członkami której i, w niektórych dziedzinach “dyktatorami mody”, są Białoruś i Rosja.
W jakich dziedzinach? Na przykład, w produkcji materiałów kompozycyjnych i wyrobów z nich. Elokwentnym przykładem może służyć korpus z polimerów do sygnalizacji świetlnej i semaforów. Standardowy semafor, dawno wykorzystywany, na przykład w transporcie kolejowym, ma żeliwny lub metaliczny kadłub. Waży razem z częścią oświetleniową prawie 13,5 kg. Można sobie wyobrazić, jak ciężko montować lub demontować semafor, zwłaszcza, gdy się znajduje wysoko nad ziemią. Oprócz tego regularnie go trzeba malować — żeby nie rdzewiał, nie płowiał, żeby zostawał, jak i powinien, w kolorze czarnym. Nie wspominając już o wibracji podczas przechodzenia pociągów, która znacznie zmniejsza termin eksploatacji specjalistycznego urządzenia oświetleniowego. Polimerowy odpowiednik jest lekki i długowieczny. W petersburskim zakładzie kadłuby polimerowe już są produkowane jak w rozmiarze standardowym, tak i w zmniejszonym.
— Teraz nowe zadane polega na tym, aby wyposażyć je diodami LED — mówi Siergiej Cybukow. — Tym bardziej, że na Białorusi już od dawna i z powodzeniem trwa produkcja diod elektroluminescencyjnych. W związku z tym, zamiana importowych elementów w sygnalizacjach świetlnych, reflektorach, semaforach na białoruskie byłaby całkiem logiczną i słuszną. Rozmawiałem o tym z wiadomym fizykiem, zastępcą przewodniczącego prezydium NAN Białorusi Siergiejem Kalinem. Ten pomysł mu się spodobał. Obiecał omówić go w szczegółach ze swoimi kolegami z akademii nauk, pomóc. À propos, z Siergiejem Jakowlewiczem poznaliśmy się na jubileuszu Żoresa Ałfiorowa. Żores Iwanowicz zainteresował się, chciał dowiedzieć się więcej, a poznawszy szczegóły, podtrzymał tę propozycję.
Teraz potrzebny jest odpowiedni program ze szczegółowym opisem nie tylko przewidywanego procesu produkcji, jego uczestników, niezbędnego finansowania i terminów wykonania, ale też plan realizacji gotowego produktu. Już teraz jest oczywiste, że wykorzystanie polimerów i elektroluminescencyjnych urządzeń jest praktycznie nieograniczone. To może być transport (kolejowy, żeglowny, samochodowy), petrochemiczny kompleks, budownictwo helikopterów.
