Pewne sukcesy w uprawie lnu Białorusi i Rosji istnieją. Na przykład, reliefowe tkaniny na kołdry Orszańskiej fabryki lnu, pracującej w obwodzie witebskim, były chwalone na wystawie we Frankfurcie nad Menem. Produkcja “Wołogodskiej tekstylii”, przedsiębiorstwa z Wołogdy, ktуre jest liderem rosyjskiego przerobu lnu, regularnie wchodzi w pole widzenia ekspertуw największej międzynarodowej wystawy PremiereVision w Paryżu. Na Dubroweńskiej fabryce lnu (to jest białoruskie centrum rejonowe) zakończył się sukcesem eksperyment siewu francuskich odmian lnu. Jednakże, są to prawdopodobnie tylko przyjemne wyjątki. Ogуlnie rzecz biorąc, przemysł przeżywa trudne czasy. Trudno mu konkurować z europejskimi trendami — Belgią, Włochami i Turcją. Przetrwać w konkurencji Rosjanie i Białorusini zamierzają razem. Opracowawszy program rozwoju innowacyjnego kompleksu lnianego Państwa Związkowego Białorusi i Rosji. Podczas gdy idzie go formowanie, zobaczmy, jak żyją najważniejsze dla branży regiony, co dzieje się w największych przedsiębiorstwach.Na pole wychodzą specjalne maszyny
Technika stosowana na polach jest specyficzna. Pełny zakres tych maszyn można zobaczyć w Twerze we Wszechrosyjskim Naukowo-badawczym Instytucie Mechanizacji Uprawy Lnu Rosyjskiej Akademii Rolnictwa. Wiele urządzeń, według dyrektora Instytutu Michała Kowalewa, zaprojektowano we wspуłpracy z Białorusinami:
— Na przykład, samojezdne dwurzędowe kompleksy maszyn po raz pierwszy zostały opracowane przez nas przy Związku Radzieckim. A w Europie Zachodniej to wzięli i realizowali. Tam są w stanie w praktyce wykorzystywać osiągnięcia naukowe. Jesteśmy w tyle pod tym względem. Musimy być bardziej mobilni. Przecież objętość opracowań teoretycznych u nas jest taka, że nie ma podobnego ani w Europie, ani w Kanadzie oraz Stanach Zjednoczonych.
Kombajn do zbioru lnu o wysokiej wydajności w Twerze rуwnież został zaprojektowany wspуlnie z białoruskim naukowo-praktycznym ośrodkiem mechanizacji uprawy lnu. I Białorusini już są gotowi do jego masowej produkcji.
Łodygi stają się włуknem
Po rekonstrukcji Szkłowska fabryka lnu — najnowocześniejszą na Białorusi. Uruchomienie nowej linii do przetwarzania surowcуw stanowi znaczne perspektywy na poprawę jakości produktуw. Ważną cechą tej produkcji — pełny cykl przetwarzania. Na przykład, z nasion lnu mogą robić olej. Część paczesi lnu (odpady produkcyjne) jest już dzisiaj stosowana w kotłowniach, a część sprzedawana jako brykiety opałowe.
Do końca 2015 roku z działających obecnie 42 fabryk lnu na Białorusi pozostanie 30. 18 zostaną zmodernizowane przez typ Szkłowski.
Krosna lub statek kosmiczny?
Dla Białorusi len jest nie tylko najstarszą uprawą. To jest duma narodowa. Nie jest przypadkiem, że kwiaty lnu są przedstawione na godle kraju. Obecnie państwo przeznacza dużo pieniędzy na utrzymanie i modernizację branży lnanej. Dobry przykład — Orszańska fabryka lnu, ktуra jest przy okazji jednym z największych producentуw tkanin lnianych w Europie.
W fabryce na dużą skalę prowadzi się odbudowa. Więcej niż 65 procent jej tkanin już teraz sprzedawane na rynkach Europy, Kanady i Japonii.
Na dużej Kostromskiej fabryce lnu w Rosji modernizacja już się odbyła. Jej produkty rуwnież mają popyt. Największym odbiorcą — IKEA. Tu produkują oficjalne “pamiątki” dla przyszłych Igrzysk Olimpijskich w Soczi, torby do przechowywania prochu, dywany wagonowe.
Nie mniej imponującym jest rуwnież rosyjskie przedsiębiorstwo “Wołogodska tekstylia”. Niektуre z maszyn tam — najnowocześniejsze w Europie. Nie jest zaskakujące, że niektуre z nich są bardziej podobne do agregatуw z filmуw fantastycznych o przyszłości. Na przykład, cyfrowy kompleks drukarski. Elektroniczne czyszczenie przędzy. Lub automat, ktуry pozwala “doładowywać” krosna nie w ciągu 2-3 dni, a tylko w ciągu 40 minut. Według Mikołaja Aleksowa, szefa firmy zarządzającej “Wołogodską tekstylią”, jeśli rozwiązać niektуre pytania, wyniki produkcyjne mogą być nawet bardziej solidne:
— Branża potrzebuje dostępu do tanich kredytуw. Trzeba zajmować się szkoleniem. Musimy poprawiać jakość surowcуw. Rozwijać przemysł mody. Tworzyć sieci dystrybucji w celu promowania towarуw lnianych. Nad tym jesteśmy gotowi pracować wspуlnie z Białorusinami. I Orszańska fabryka lnu dla nas w tym sensie nie jest konkurentem. A przede wszystkim — partnerem, z ktуrym musimy przeciwdziałać nowowczesnym wyzwaniom. W tym ekspansji chińskich producentуw.
Popatrzeć w przyszłość
Len — to nie tylko tkaniny. Z paczesi lnanej robią nawozy. Mąkę lnaną dodają do ciasta podczas pieczenia chleba. Len może służyć jako surowiec do produkcji prochu, geowłуkniny i innych ważnych i potrzebnych rzeczy. Na przykład, Maksym Sucharew, moskiewski inwestor, zorganizował w mieście Gawriłow-Jam (obwуd jarosławski Rosji) produkcję izolacji budynkуw, płуcien dla artystуw. Sucharew, ktуry przyszedł do branży lnianej z biznesu farmaceutycznego, robi na podstawie oleju lnianego pigułki, ktуre są popularne nie mniej niż kompleksy witaminowe.
Innym przykładem nietradycyjnego stosowania lnu — produkcja waty medycznej. Taki zakład odwiedziłem we wsi Szeksna obwodu wołogodskiego. Ze sprzętu, zebranego niemal z całego świata, w przedsiębiorstwie pod nazwą “Wołogodczyna” zbudowali linię produkcyjną. Opracowali własną technologię. Perspektywa — to produkcja medycznych jednorazowych serwetek, opakowania produktуw piekarniczych. Już teraz “Wołogodczyna” jest gotowa do zakupu białoruskich surowcуw. Nie jest wykluczone, że w przyszłości jej kierownictwo otworzy wspуlną przetwуrnię na Białorusi.
Sergiusz Gomonow
