Як ніводная з абласцей, Віцебшчына адметная вялікай колькасцю вёсак і малых населеных пунктаў – іх больш за шэсць з паловай тысяч. Нават Міншчына ў гэтым уступае поўначы, а суседняя Магілёўшчына мае амаль удвая менш вясковай інфраструктуры.
Як праінфармаваў начальнік упраўлення адукацыі Віцебскага аблвыканкома Іван Шчурок, на Віцебшчыне налічваецца 694 агульна-адукацыйныя школы, у тым ліку 186 базавых, 397 сярэдніх і 92 пачатковыя. Сваю спецыфіку маюць 21 інтэрнатная ўстанова, 183 установы школа-сад, паўтара дзесятка гімназій...
Аднак нельга закрываць вочы на тое, што дэмаграфічная сітуацыя як у краіне ў цэлым, так і на Віцебшчыне не самая спрыяльная. Толькі сёлета на поў-начы давялося закрыць 11 пачатковых і 9 базавых школ. Скарачаецца не толькі маладое, але і старое насельніцтва. А гэта вострыя праблемы забеспячэння працаўладкавання педагагічных кадраў, вырашэнне пытанняў падвозу дзяцей з малых і аддаленых вёсак у цэнтральныя сядзібы і пасёлкі.
Вось чаму ў адпаведнасці з абласной праграмай “Школьны аўтобус” толькі летась сістэма адукацыі набыла 24 такія транспартныя сродкі. На грошы з абласнога бюджэту куплены 22 школьныя аўтобусы на суму адзін мільярд 121 мільён рублёў. Да пачатку новага навучальнага года для падвозу вясковых хлопчыкаў і дзяўчынак гэты парк папоўніцца яшчэ на 25 машын. Толькі за апошнія тры гады за бюджэтныя сродкі Віцебшчына папоўнілася 97 школьнымі аўтобусамі. Сэнс такой акцыі: калі школа размешчана на адлегласці трох і болей кіламетраў, дзеці павінны абавязкова падвозіцца — у любое надвор’е і любы сезон.
Прыемнай навіной да новага навучальнага года варта лічыць і тое, што са сродкаў абласнога бюджэту закуплены 22 камп’ютэрныя класы і 32 персанальныя камп’ютэры. Створана і дзейнічае сістэма сацыяльнай абароны дзяцей. Яна ўключае 27 сектараў аховы дзяцінства ў аддзелах адукацыі, 25 дзіцячых сацыяльных прытулкаў, 4 сацыяльна-педагагічныя цэнтры, 23 цэнтры карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабі-літацыі. Ды і настаўніцкі корпус Прыдзвінскага краю да новага верасня папоўніў-ся на 624 маладыя спецыялісты-прадметнікі, у тым ліку 224 – па мэтавым накіраванні. Прыемна, што сёлета поўнасцю вырашана праблема з “иностранцами”, як называюць у школах выкладчыкаў замежных моў. Раней іх не хапала, асабліва ў сельскай мясцовасці.
Лічбаў і фактаў прагучала намнога болей, чым магчыма адлюстраваць у кароткай справаздачы. Але адзін з іх ніяк нельга абысці ўвагай: прэстыж настаўніцкай прафесіі павялічыўся. На пытанне карэспандэнта “Р” аб суадносінах колькасці мужчын і жанчын на гэтай адказнай ніве Іван Шчурок са смуткам зазначыў, што пакуль прапорцыя не на карысць моцнага полу. І трэба сур’ёзная дзяржаўная падтрымка, каб заахвоціць мужчын для служэння на педагагічнай ніве.
Якім чынам? Настаўнікі Каменскай сярэдняй школы Лепельскага раёна якраз узнялі такую праблему. Каб не трапіць у разрад людзей “другога сорту” пры размеркаванні жылля ў ствараемым аграгарадку. У лепшым выпадку педагогі атрымліваюць жыл-плошчу з так званага падменнага фонду. Але там, дзе мясцовая ўлада, кіраўнікі АПК вызначаюцца мудрасцю і дальнабачнасцю, яны ставяць настаўнікаў у адзін рад з аграномамі, заатэхнікамі, іншымі спецыялістамі сельгасвытворчасці. І размяркоў-ваюць выгоды інфраструктуры згодна з прынцыпам сацыяльнай справядлівасці. Можна не сумнявацца, што пры такіх адносінах настаўніцкі корпус не толькі замацуецца на адным месцы, але і аддзячыць падрыхтоўкай годнай змены для служэння на зямлі бацькоў.