Гімн Скарыны ўпершыню прагучаў на свяце да 500-годдзя выхаду першай беларускай кнігі каля Чырвонага касцёла ў Мінску

Павага да традыцый і беражлівае прадаўжэнне іх у новым часе, з выкарыстаннем новых тэхналогій. Мяркую, такі прыклад падае нам вялікі палачанін з глыбіні вякоў. І мы радуемся, ганарымся, што 6 жніўня 1517 года ў Празе якраз наш супляменнік Францыск Скарына выдаў кнігу “Псалтыр”, якая стала першай друкаванай кнігай для ўсходніх славян. Гэтую падзею адзначылі ў цэнтры Мінска прадстаўнікі розных канфесій пад час духоўна-асветніцкага свята “Скарына, які нас аб’ядноўвае”. Прайшло яно каля Чырвонага касцёла. Так супала (ці й было задумана?), што першая кніга Скарыны выйшла ў дзень каталіцкага свята — Перамяненне Госпада. Магчыма, наш славуты зямляк хацеў перамяніць беларусаў і даць “людзям паспалітым” кнігу, якая “лечыць” і змяшчае вялікую мудрасць.

На свяце ўпершыню быў выкананы своеасаблівы гімн Скарыны на старабеларускай мове “Понеже от прирожения” на музыку кампазітара Алега Чыркуна. Праспявалі яго хор Беларускага радыё і ансамбль “Алімпія-класік”.

З віншавальнымі словамі выступілі прадстаўнікі розных хрысціянскіх канфесій. Пад час Скарынаўскіх чытанняў вядомыя навукоўцы і даследчыкі скарыніяны зрабілі навуковыя паведамленні. Былі разгорнуты банэры з цікавымі выслоўямі  Скарыны, працавалі выставы кніг розных выдавецтваў. Цёпла сустрэлі гледачы выступленні ансамбля “Тутэйшая шляхта”, гурта “Балцкі Субстрат”, хора “Голас душы”.

Што да гімна, то ў ім гучаць знакамітыя скарынаўскія словы, вядомыя нам са школы — з прадмовы да Кнігі Юдыты. На сучаснай мове гучаць так: “Як ад нараджэння звяры, што ходзяць у пустыні, ведаюць ямы свае; птушкі, што лятаюць у паветры, ведаюць гнёзды свае; рыбы, што плаваюць па моры і ў рэках, чуюць віры свае; пчолы і тым падобныя бароняць вуллі свае — так і людзі, дзе нарадзіліся і ўскормлены, да таго месца вялікую ласку маюць”.

Мне падаецца, што мудрыя развагі  Францыска Скарыны — каштоўны напамін і ўсім беларусам замежжа. Нібы зярняткі, рассеяны нашы супляменнікі па свеце. І далёка не ва ўсіх, на жаль, духоўныя повязі з Бацькаўшчынай спрацоўваюць, як кажуць, на ўзроўні генаў, інстынктаў. То варта ўслухацца, паглыбіцца ў Скарынавы словы, каб зразумець: усялякі раз, робячы крок да родных мясцін, мовы, звычаяў — мы робім крок да саміх сябе. І несучы плады сваёй дзейнасці, заняткаў на алтар Бацькаўшчыны — мы й сябе узвышаем, душу сваю прасвятляем.

Галіна Івуць, супрацоўніца Інстытута культуры Беларусі

Голас Радзімы № 33 (3537), чацвер, 31 жніўня, 2017 у PDF