У Беніне сёння горача, нібы ў Афрыцы. Май сёлета халодны, але ў гэты дзень шчодра свеціць сонца, якое знаходзіцца ў зеніце, і быццам нават у цені ў гэтую паўдзённую гадзіну не знайсці прахалоды. Аднак машыністу лесанарыхтоўчай машыны Дзмітрыю Пруціку з Навагрудскага лясгаса ўсе гэтыя прыродныя капрызы хоць бы што — «Амкадор» пад яго кіраваннем упэўнена ўгрызаецца ў лясны масіў. Варта патлумачыць: Бенін — гэта ў дадзеным выпадку не афрыканская дзяржава, размешчаная на захадзе гэтага кантынента, але і аграгарадок у двух дзясятках кіламетраў ад Навагрудка. Менавіта ў яго наваколлі сёння працуе 45-гадовы Дзмітрый Пруцік, чыё імя, дарэчы, нядаўна было занесена на раённую Дошку гонару.
Дзмітрый Пруцік ведае, што яго праца запатрабавана грамадствам.
Чалавек у лесе
Намеснік дырэктара ДЛГУ «Навагрудскі лясгас» па ідэалагічнай рабоце Аляксандр Дысько суправаджае нас і дае кароткую характарыстыку свайму падначаленаму:
— Добры чалавек, выдатны работнік. Працавіты, спецыфіку сваёй працы ведае выдатна, пастаянна ўдасканальвае практычныя навыкі. Тэхніку любіць і ведае. Пры неабходнасці можа самастойна і аператыўна ліквідаваць паломку. Прафесіянал, які зрабіў сябе сам. На сваёй машыне працуе вельмі эфектыўна, замяняючы чатыры-пяць брыгад прафесійных вальшчыкаў лесу, якія нарыхтоўваюць драўніну ўручную. Стрэсаўстойлівы, з моцным характарам. Увогуле, мы яго называем Пруцік, якога ніякім нягодам не зламаць.
Зірнуў на лесасеку, якая застаецца за спіной у працавітага Дзмітрыя Пруціка — ну проста ідэальна вычарчаная з дапамогай цыркуля і лінейкі геаметрычная фігура! Усе рухі майстра лясной гаспадаркі стрыманыя і разважлівыя: захват ствала, сталёвая піла ўгрызаецца ў драўніну і валіць дрэва пад корань, а затым ствол чысціцца ад сучкоў і кары. Пры гэтым гаспадарлівы машыніст прынцыпова перамяшчаецца па адным і тым жа маршруце, след у след, каб мінімізаваць шкоду навакольнай экасістэме.
Сапраўды, прафесіяналамі не нараджаюцца — імі становяцца. І прыклад Дзмітрыя Пруціка гэта красамоўна пацвярджае. Кар’ера яго складвалася так: спачатку ён працаваў трактарыстам у адным з прыватных прадпрыемстваў. Затым быў машыністам экскаватара, 11 гадоў будаваў масты.
Разгаварыць героя атрымалася не адразу.
— Шчыра кажучы, пераключыцца з экскаватара на лесанарыхтоўчую машыну мне было досыць лёгка. І там, і тут агрэгат укамплектаваны гідраўзмацняльнікам, так што вялікіх фізічных намаганняў пры кіраванні не патрабуецца. Да таго ж прайшоў адпаведныя курсы ў цэнтры павышэння кваліфікацыі работнікаў лясной гаспадаркі. А канчаткова дапамог асвоіцца і з харвесцерам, і са спецыфікай работы на ім, больш дасведчаны калега — Віталій Піліпчык. Побач з ім я адчуў упэўненасць у сабе і канчаткова зразумеў, што ўжо гатовы да самастойнай працы.
Цікаўлюся:
— Не сумна цэлы дзень у лесе аднаму?.. Восем гадзін усё ж…
— Прывык. І крыху вас папраўлю: рабочая змена ў нас доўжыцца не 8, а 12 гадзін. Яна пралятае не тое каб імкліва, але даволі хутка. А наогул тут ідылія: зеляніна бушуе над галавой, свежае паветра, птушкі спяваюць... Аднак любавацца прыгажосцямі няма калі — шмат работы.
«Сумленне — лепшы кантралёр!»
З іншага боку ўзнікае пытанне: калі ў лесе нікога, акрамя машыніста харвесцера, няма, хто ж тады пракантралюе яго працу?
Дарэчы, Дзмітрый Пруцік мае дыплом агранома. Гэта значыць мог бы, калі б пайшоў працаваць па спецыяльнасці, саджаць расліны і дрэвы, а не працаваць на лесанарыхтоўках.
— Гэта жыццё, — кажа ён па-філасофску. — Вось глядзіце, каб, да прыкладу, вырасла і «паспела» хвоя, спатрэбіцца 75—80 гадоў, а каб яе спілаваць — крыху больш за хвіліну. Але затое на ўсе сто ўпэўнены, што мая сціплая праца запатрабавана грамадствам: школьныя парты, мэбля, запалкі... Шырока выкарыстоўваецца драўніна і пры будаўніцтве жылля. Для мяне разумець, што мая праца патрэбная людзям — галоўная радасць.
Ужо пры расставанні я пацікавіўся ў суразмоўцы: у перадавога работніка лесагаспадаркі прозвішча цалкам сабе «лясное» — Пруцік. Калегі не жартуюць? Дзмітрый усміхаецца:
— Ды не, паступова ўсе прывыклі. Мае карані ў вёсцы Уланаўшчына Дзятлаўскага раёна. Дык вось, там у асноўным у жыхароў два прозвішчы — Баброўскі ды Пруцік.
Мудрыя людзі кажуць, што па-сапраўднаму шчаслівы той чалавек, які раніцай з задавальненнем ідзе на працу, а ўвечары з радасцю вяртаецца дадому. У Дзмітрыя Пруціка з гэтым — поўная гармонія! На працы яго цэняць і паважаюць за прафесіяналізм і стабільна высокія паказчыкі, а дома галаву сям’і з нецярпеннем чакаюць любячая жонка Таццяна, дачка Дар’я, якой у чэрвені споўніцца 11, і пяцігадовы сын Цімафей.