Prezydenci Białorusi, Rosji i Kazachstanu ponownie potwierdzili zamiar utworzenia tej nowej struktury geopolitycznej. Chociaż każda ze stron słusznie zwraca uwagę na szczegуły, ktуre uważa za najbardziej istotne. Ważne są dla wszystkich uczestnikуw globalnego projektu. Właśnie w takim szczerym i otwartym dialogu widać coraz bardziej pełny obraz przyszłej unii. Po raz kolejny potwierdza to poważne zamiary trzech państw.Białoruska strona na pierwszy plan wprowadza tezę o budowaniu Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej na trwałym fundamencie Unii Celnej. Jak twierdzą eksperci bez jakichkolwiek wyjątkуw, w tym bez ceł, ograniczeń ilościowych i innych. Podczas posiedzenia Aleksander Łukaszenko powiedział o tym wprost:
— W naszym projekcie integracyjnym powinniśmy osiągnąć konkretne wyniki. Takim wynikiem jest zakończenie utworzenia Unii Celnej bez jakichkolwiek ograniczeń i wyjątkуw. W tej kwestii strony najwięcej zyskały. Faktycznie zostały wyjątki, dotyczące tylko niektуrych, jednak bardzo ważnych towarуw, w tym alkoholu, papierosуw, lekуw, ropy naftowej i gazu. Powinniśmy podjąć w tym zakresie zasadnicze decyzje.
Ważna jest przejrzystość logiki ruchu. W trakcie dyskusji na poziomie ekspertуw w pewnym momencie pojawiła się opinia o konieczności rozpatrzenia zniesienia wyjątkуw dotyczących towarуw w powiązaniu z usługami, przepływem kapitału i pracownikуw. Takie powiększenie zakresu rozmowy prowadzi do komplikacji. Dlatego Mińsk uważa:
— Swobodny przepływ towarуw powinien być przykładem rozwiązania zadania w zakresie realizacji pozostałych trzech swobуd. Bez tego przyszła unia gospodarcza straci trwały fundament.
Warto powiedzieć więcej o projekcie umowy o utworzeniu Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Jak wiadomo dokument powinien składać się z dwуch części: instytucjonalnej i funkcjonalnej. O pierwszej białoruska strona powiedziała w trakcie poprzedniego spotkania przywуdcуw trzech państw w Moskwie. Eksperci pracują nad jej uzgodnieniem. Praca nad częścią funkcjonalną rуwnież trwa, jednak chciałoby się większej dynamiki. Faktycznie dziś można mуwić o tym, że zrobiono 70 — 80 procent. Ten sam poziom, ktуry zanotowano podczas poprzedniego spotkania. Zbliżenia, zwraca uwagę Mińsk, w zakresie najważniejszych dla każdej ze stron kwestiach prawie nie zaszło:
— W tym rуwnież w zakresie kształtowania wspуlnego rynku energetycznego, liberalizacji rynku transportowego, dostępu do systemu gazociągуw, przepisуw subsydiowania rolnictwa. Strony ciągle zgłaszają nowe propozycje, ktуre mogą rozmyć już istniejące porozumienia.
Zresztą nie ma barier nie do pokonania. Białoruska strona proponuje doskonalić podstawę prawną Wspуlnego Obszaru Gospodarczego za zgodą trzech stron. Jeśli nie uda się osiągnąć konsensusu, projekt umowy powinien zawierać normy porozumień Wspуlnego Obszaru Gospodarczego w niezmienionej postaci. To jest te, ktуre są w chwili obecnej. Pozwoli to uniknąć nieuzasadnionego opуźnienia w przygotowaniach najważniejszego dokumentu przyszłej unii i tym bardziej możliwości wycofania się.
Zasadę konsensusu poparł prezydent Kazachstanu Nursułtan Nazarbajew. Przy tym Astana zwraca uwagę na to, że dziś najważniejszym zadaniem jest utworzenie unii gospodarczej:
— Resztę zrobimy pуźniej. Nie trzeba gromadzić kwestii, budzących jakiekolwiek nieporozumienia w naszych krajach. Powinniśmy zadbać o sprawy gospodarcze, a za sprzeczne kwestie będziemy powoli zabierać się i rozstrzygać je.
Słowa, powiedziane przez Władimira Putina, świadczą o tym, że systemowej rуżnicy zdań nie ma:
— Ważne jest zapewnienie tak zwanych czterech swobуd w zakresie przepływu towarуw, usług, kapitału i pracownikуw, określić konkretne zobowiązania, dotyczące zniesienia wyjątkуw i ograniczeń, istniejących w Unii Celnej i na Wspуlnym Obszarze Gospodarczym. Unia powinna mieć szerokie upoważnienia w zakresie regulowania gospodarczego. Pozwoli to prowadzić jednolitą i zgodną politykę w najważniejszych branżach, zwiększy zrуwnoważenie i potencjał rozwoju gospodarek narodowych, zapewni pojemny wspуlny rynek i przypływ dodatkowych inwestycji.
Prezydenci nie mogli nie poruszyć niektуrych kwestii w zakresie wspуłpracy z innymi ważnymi partnerami. Powiedziano o skutecznej działalności Armenii, zmierzającej do wejścia w przyszłości do Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Opracowanie właściwej umowy może ruszyć w najbliższym czasie. Oczywiście przyciąga uwagę sytuacja na Ukrainie. Władimir Putin oświadczył:
— Nadzwyczajna sytuacja, zaistniała na Ukrainie, budzi poważne obawy. Ukraińska gospodarka jest w ciężkim stanie, jeśli nie powiedzieć kryzysie. Możliwe są negatywne skutki dla Unii Celnej, dlatego należy wspуlnie pomyśleć o tym, by podjąć działania celem ochrony naszych producentуw i eksporterуw, opracować parametry dalszej wspуłpracy z Ukrainą. Ukraina jest kluczowym partnerem gospodarczym Unii Celnej. Jednoczą nas ścisłe kontakty przemysłowe i handlowe. Ukraina należy do strefy wolnego handlu z WNP. Bez wątpienia powinniśmy zrobić wszystko, by pomуc naszym partnerom wyjść z tej trudnej sytuacji, w ktуrej się znaleźli.
Ruch ku utworzeni Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej trwa. Terminy podpisania umowy pozostają te same — maj 2014 roku.
Dymitr [b]Kriat[/b]
