Śladami pieśniara

Literaturę Hiszpanii zwykle poznają po twórczości Cervantesa i Don Kichocie, literatura Belgii — to przede wszystkim "Dyl Sowizdrzał", Włochy — Dante Alighieri i jego “Boska komedia”, Anglia — Szekspir...
Literaturę Hiszpanii zwykle poznają po twórczości Cervantesa i Don Kichocie, literatura Belgii — to przede wszystkim "Dyl Sowizdrzał", Włochy — Dante Alighieri i jego “Boska komedia”, Anglia — Szekspir... A po czym poznają literaturę białoruską? Odpowiedź jest prosta: literatura Białorusi — to przede wszystkim Janka Kupała. Obecnie jego “ślady” można zobaczyć na całym świecie. Jeszcze za życia, w 1932 roku, jego imieniem została nazwana publiczna biblioteka w Brazylii. W Indiach Centrum Białoruskiej Kultury także nosi imię Janki Kupały. Pomnik poety jest w Arrow Park w Nowym Jorku obok pomników Walta Whitmana i Tarasa Szewczenki. W 2012 roku imieniem białoruskiego poety nazwano plac w Aszdod (Izrael), a dwa lata temu odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą białoruskiemu poecie w Rydze. W 2017 roku pomnik Janki Kupały pojawi się też w Tatarstanie. Udzielić wszelkiej możliwej pomocy w tej sprawie obiecali przedstawiciele białoruskiej diaspory w Rosji. 

Photo: Sergey Loziuk

 Instalacja pomnika Janki Kupały w Pieczyszczach, gdzie mieszkał poeta podczas ewakuacji i gdzie obecnie działa jego muzeum-mieszkanie, to jedna z wielu inicjatyw, które mają zamiar realizować Państwowe Muzeum Literackie im. Janki Kupały w Mińsku razem z przedstawicielami białoruskiej diaspory w Rosji. Niedawno dyrektor muzeum Jelena Laszkowicz i przewodniczący rady Federalnej Narodowo-Kulturalnej Autonomii “Białorusini Rosji” Siergiej Kandybowicz podpisali umowę o współpracy. Ten dokument, według Jeleny Laszkowicz, ma nie tylko charakter deklaratywny, ale też praktyczny:

— To bardzo przyjemne, że współpraca naszego muzeum z “Białorusinami Rosji” zaczyna się tak owocnie. Szkic pomnika jest już gotowy, autorem jest rzeźbiarz Paweł Wojnickij i zrobił to dla nas za darmo (on też jest autorem tablicy pamiątkowej poświęconej białoruskiemu poecie w Rydze). Teraz musimy znaleźć architekta, który opracuje koncepcję urządzenia terytorium w Pieczyszczach.

Tam Janka Kupała przyjechał we wrześniu 1941 roku. Stąd w czerwcu 1942 roku pojechał do Moskwy, aby uczcić swój 60. jubileusz w kręgu pisarzy, a już 28 czerwca do Pieczyszcz przyszedł tragiczny telegram o śmierci Janki Kupały... Po 33 latach, tu, w Tatarstanie, otworzono jedyny na terytorium Rosji muzeum poety. Z urządzenia wnętrza za życia Kupały zostały abażur, łóżko, etażerka, krzesła i głośnik. Ciekawy fakt: wtedy w Pieczyszczach było tylko dwa głośniki — w miejscowej radzie i w domu Kupały. Wśród rzeczy osobistych poety w muzeum znajdują się m.in. walizka, laska, bibułka papierosowa, fajka, ubrania. Ważki wkład w uwiecznienie pamięci słynnego białoruskiego pieśniara należy do Konsula Honorowego Republiki Białoruś w Tatarstanie, przewodniczącego zjednoczenia Białorusinów Kazaniu “Spadczyna” Siergieja Marudenki. Tą organizacją społeczną Siergiej Marudenko kieruje już ponad 11 lat, często bywa na Białorusi:

— Jestem Białorusinem, urodziłem się w obwodzie mohylewskim, ale przez los kiedyś przeprowadziłem się do Kazania. W Mińsku teraz mieszka moja starsza siostra, w Mohylewie — młodsza. Zawsze pamiętam o swojej ojczyźnie, często tam bywam.

Przewodniczący rady Federalnej Narodowo-Kulturalnej Autonomii “Białorusini Rosji” Siergiej Kandybowicz też często bywa w Mińsku. Nawiązanie współpracy między Państwowym Muzeum Literackim im. Janki Kupały w Mińsku a radą Autonomii “Białorusini Rosji” Siergiej Kandybowicz porównał do sadzenia “ziarenka, z którego w każdym białoruskim sercu Rosjana wyrośnie paproć i zakwitnie najpiękniejszym kwiatem”. 
Заметили ошибку? Пожалуйста, выделите её и нажмите Ctrl+Enter